Geçtiğimiz yıllar boyunca yatırım yapmak için insanların eline çok çeşitli fırsatlar geçti. Bu bir arsa olabilir ya da bir hisse senedi olabilir, çevremizde birçok kişiden bu yönde hayıflanmalar duymuşuzdur. Ancak işin borsa boyutunda, teknoloji şirketlerini göz önüne alırsak; yatırım önemini bir kez daha anlayabiliriz. Büyük teknoloji şirketlerinin hisselerine erken dönemde yapılan yatırımlar; genelde hep doğru olarak nitelendirilir ancak Apple’ın bile hisse senedini almak yıl bazında kıyaslandığında doğru bir Bitcoin yatırımı kadar kazanç vaad etmiyor.
Apple Hissesi Satın Almak
CNBC’de yayınlanan bir yazıda üstte örneğini verdiğimiz bir başka hayıflanma örneği, okuyucular ile paylaşıldı. Yazıda, Apple hisse senetlerini bundan tam 10 yıl önce almayı akıl eden kişilerin, nasıl zengin olduğuna yönelik bir içerik yer aldı. 2008 yılında Apple hisselerine yapılacak bir yatırımın uzun vadede çok büyük kazanç getirdiğine değinilirken; 2008’de yapılan bin dolarlık bir yatırımın şu anki değerinin 7 bin dolar olacağı belirtildi. Gerçekten de böylesi bir 7 kat artış; oran bazında gerçekten tatmin edici ancak ve ancak, işin kripto paralar boyutunu ele alırsak durum biraz değişiyor.
Yüzde 700 artış, özellikle de ciddi para yatıran büyük yatırımcılar veya kurumsal yatırım firmaları için muhteşem bir başarı anlamına geliyor ve gerçekten de bu yatırımcılar gelişmeleri uzaktan izlemiyor, bizzatihi işin içinde müdahil pozisyonunda yer alıyorlar. Warren Buffett’ın şirketi şu anda Apple’ın 240.3 milyon adet hissesine sahip ve Apple kar vaad ettikçe bu sayıyı da arttırmayı planlıyor. Ancak burada ilginç olan bir şey var ki o da Buffett’ın en başlarda Apple’ın başarılı bir şirket olabileceğine ihtimal vermemesi. Tanıdık geliyor mu?
Genelde olduğu gibi biraz da medya etkisi ve propagandası ile Apple’ın ne kadar karlı bir yatırım olacağı fikri irili ufaklı tüm yatırımcılara empoze edildi. Elbette ki kimse yüzde 600 kar’ı bu noktada hor göremez ancak; bu 10 yıl içinde kar elde etmek yapılabilecek tek hamle elbette ki bir Apple hissesi satın almak değildi. Diğer pazarlarda ve piyasalarda da gayet müthiş fırsatlar mevcuttu. Ancak elbette ki risk almak ve riski yönetmek de bir yerde sanattır ve bu, herkesin başarabileceği bir şey değildir.
Apple’ın kazandırdıkları ile Bitcoin’in kazandırdıklarına bakın. Tabii ki de 2008 – 2018 arası yatırımda, Bitcoin Apple’dan çok çok daha büyük bir kar getirecekti. Neredeyse 0’dan, bu yazının kaleme alındığı dakikalarda 9 bin 400 dolara gelen ve hatta bir dönem 20 bin dolarları da bulan Bitcoin fiyatı; Apple’a kıyasla çok daha çılgın bir kar getirebilirdi.
2008’de Apple’ın hissesine bin dolar koyan birisi, o dönemde o para ile tam 10 bin Bitcoin alabilirdi. Gerçekten düşünmesi ile insanın tüylerini diken diken eden bir olasılık. Yüzde olarak pek de bir yüzde vermeye gerek yok ancak yine de yüzde 9 milyon 400 binlik bir artışın, yüzde 600’e kıyasla, daha iyi olduğunu söylemek için basit bir matematik bilgisi yeterli olacaktır.
Ancak elbette ki Bitcoin’e yapılan bin dolarlık bir yatırım çok daha kötü sonuçlar da doğurabilirdi. Zaten o dönemde teknoloji şirketlerine duyulan istek daha fazlaydı.
Ne Apple ne de Bitcoin için büyümenin sınır noktası, içinde bulunduğumuz günler değil, bu aşikar. Ancak yine de bu iki pazarın ne yönde ilerleyeceği ve değişeceği de büyük bir merak konusu. Ekşi Sözlük’teki ilk Bitcoin entry’sine bir bakın. Çok değil, bundan yedi sene önce disq takma adlı bir yazar tarafından kaleme alınan entry’de şu ifadeler kullanılmış:
”Son iki haftadir paritesi 6-8 dolar arasinda seyreden, bugun 8.35 olmus para birimimiz. Öte yandan zorluk da katlanarak artmakta, ah keske eskiden girisseymisim dedirtmekte. Bu kadar ekran kartini daha sonra nereye koyacağım diye sordurtmakta.”
Entry’de görüleceği gibi yazar, 8.35 dolar seviyelerine treni kaçırma gözüyle bakıyor ve o dönemin madenciliği için işlerin zorlaştığı imasında bulunuyor. Halbuki ne ASIC’ler ne böyle sorunlar vs. hiçbir zaman baş göstermemiş. İşte, Bitcoin pazarı böyle evrilmiş ve evrilmeye de devam edecek gibi görünüyor.
Şu aşamada iki opsiyon da yatırım yapılabilir olarak duruyor ancak kimin uzun vadede daha çok kazandıracağını ya da kazandırıp kazandırmayacağını elbette ki zaman gösterecek.