Japonya Merkez Bankası Koronavirüs Yüzünden Milyarlarca Dolar Kaybetti
Japonya Merkez Bankası neredeyse on yıldır ekonomiyi kalkındırmak için düzenli olarak hisse yatırımı yapıyor. Merkez Bankası, 2013 yılında (Nikkei 225 henüz 12 bin seviyesindeyken) 1 trilyon yenlik hisse yatırımı yaptı. Yöneticiler bu yatırımı 2014’te 3 trilyon yene, 2016 yılında ise 6 trilyon yene kadar çıkardılar.
Japonya Merkez Bankası’nın bu kadar yüklü miktarda hisse satın alması kimisi tarafından eleştiriliyor, kimisi tarafından ise destekleniyordu. Bu politikayı destekleyenler, Merkez Bankası’nın bu yatırımlar aracılığıyla ekonomiye destek olduğunu; eleştirenler ise Merkez Bankası’nın bu yatırımları yaparak sadece hisse fiyatlarını şişirdiğini söylüyorlardı.
Merkez Bankası’nı bu yatırımlar yüzünden eleştirenler olsa da bu yatırımlar bir süre boyunca hem Merkez Bankası’nın hem de hisse piyasasının işine yaradı. Ancak bu durum, son zamanlarda yaşanan düşüş yüzünden değişmeye başladı.
Zarara Uğradı
Koronavirüs geçtiğimiz son birkaç hafta içerisinde BIST 100, S&P 500 gibi birçok endeksi etkiledi. Nikkei 225 de bu salgından etkilendi ve bundan birkaç hafta öncesine kadar 23 bin seviyesinde olan bu endeks 18 bine kadar geriledi. Hisse piyasasında yaşanan bu düşüş birçok yatırımcının zarara uğramasına yol açtı. Japonya Merkez Bankası da bu yatırımcılardan biriydi.
Japonya Merkez Bankası şu ana dek borsa yatırım fonlarına (ETF) yatırım yaparken piyasaya ortalama 19 bin 500 seviyesinden giriş yapıyordu. Nikkei 225’in 18 bin seviyesine kadar düşmesi, Japonya Merkez Bankası’nın zarara uğradığı anlamına geliyor. Reuters’a göre Japonya Merkez Bankası’nın toplam kaybı 2-3 trilyon yen civarında olabilir ki bu da hemen hemen 18-27 milyar dolar anlamına geliyor.
Japonya Merkez Bankası hisse piyasasında yaşadığı bu zararı kapatabilmek için diğer rezervlerini kullanmak zorunda kalacak. Merkez Bankası şu anda elindeki tahvillerden yılda 1.7 trilyon yenlik faiz kazancı sağlıyor ama bu bile yukarıdaki zararı kapatmaya yetmeyecek. Bu yüzden Merkez Bankası tahvil ve para rezervlerini açmaya başlayabilir.
Ders Oldu
Japonya Merkez Bankası’nın hisse piyasasına yatırım yapması doğru muydu yanlış mıydı tartışılır. Ancak NLI Research ekonomistlerinden Yuuki Fukumoto’ya göre en azından Merkez Bankası’nın bu hamlesinin “gereksiz” olduğunu görmüş olduk:
“Bundan çıkarılacak bir ders varsa o da şudur: Merkez Bankası’nın ekonomi zaten iyi durumdayken bu kadar fazla hisse almasına gerek yokmuş.”
Japonya Merkez Bankası’nın elinde hisselerden ettiği zararı kapatmaya yetecek kadar rezerv var. Hatta JP Morgan ekonomisti Hiroshi Ugai’a göre Merkez Bankası’nın elindeki rezervleri bu zararı kapatmaya yetiyor da artıyor. Ancak Merkez Bankası, Koronavirüs salgını kontrol altına alındıktan sonra(?) yatırım politikasında değişiklik yapmaya başlayabilir.
