Avrupa’daki regülatörler geçen hafta bazı borsa işlemlerine kısıtlama getirdiler. İtalya’nın regülatörü Consob birkaç gün önce borsadaki 20 hisseyi 24 saat boyunca açığa satmayı yasakladı. İspanya’daki CNMV ise bazı açığa satış işlemlerinin 1 ay boyunca durdurulduğunu açıkladı. Fransa’daki AMF ise geçen pazartesi aldığı kararla 92 hissenin salı gününün sonuna kadar açığa satılmasını yasakladı.
Fransa’daki Stoxx 600 bir ayda %34, İtalya’daki FTSE MIB ve İspanya’daki IBEX endeksleri ise aynı süreç içerisinde %40 oranında değer kaybettiler. Regülatörlerin açığa satış işlemlerine kısıtlama getirmelerinin sebebi de tam olarak bu düşüşün önüne geçebilmekti.
Vadeli İşlemlerin Etkisi
Kripto para yatırımcıları şu anda BitMEX, Bitfinex ve birkaç farklı borsayı kullanarak Bitcoin’den uzun veya kısa pozisyon alabiliyor, bu sayede BTC’yi rahatça açığa satabiliyorlar.
Yatırımcılar bu işlemler sayesinde zaman zaman yüklü miktarda para kazanıyor zaman zamansa yüklü miktarda para kaybediyorlar. Bu işlemlerden kimin ne kadar para kazandığını/kaybettiğini bilmek mümkün değil. Ancak bilinen bir şey var: Vadeli işlem piyasası, spot piyasasını ve genel olarak yatırımcıları ciddi şekilde etkiliyor.
Bitcoin fiyatı hızla yükselmeye başladığı zaman birkaç yüz milyon dolarlık kısa/uzun pozisyonun tasfiye edildiğini görüyoruz. Özellikle 13 Mart’ta, yani BTC’nin 7 bin dolardan 4 bin dolara düştüğü tarihte, 1.5 milyar dolarlık uzun pozisyon tasfiye edildi.
Kaynak: Datamish
Bitcoin fiyatı 7 bin dolardan düşmeye başladığı zaman açığa BTC satanların sayısı hızla artmaya başladı. Bu noktada sorulması gereken soru şu: BTC’yi açığa satanlar, BTC fiyatındaki düşüşü tam olarak ne kadar etkiliyorlar?
Kısıtlama Gelebilir mi?
Vadeli işlem yatırımcılarının Bitcoin fiyatını ne kadar etkilediklerini bilemiyoruz. Zaten böyle bir etkiyi somut bir şekilde ölçmek de pek mümkün değil gibi görünüyor.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, Bitcoin 13 Mart’ta 7 bin dolardan 4 bin dolara kadar geriledi. Bu sırada BTC’yi açığa satan yatırımcılar yüklü miktarda kazanç sağladılar. Peki kripto para sektöründe Avrupa’daki gibi bir kısıtlama uygulansaydı durum farklı olur muydu? Eğer BitMEX, BTC fiyatı belli bir miktarda düştükten sonra açığa satış işlemlerini kapatsa BTC fiyatı 4 bin dolara kadar geriler miydi?
Kripto para şirketleri piyasadaki paniği kontrol atlına almak için bu tarz bir kısıtlama getirebilirler. En azından, teknik olarak bunu yapmalarına mani olan bir şey yok. Zaten Huobi de geçtiğimiz gün tam olarak aynı olmasa da buna benzer bir adım atıp devre kesici mekanizmasını uygulamaya başladı.
Fakat bu noktada sorulması gereken başka bir soru daha var: Bu şirketler teknik olarak böyle bir kısıtlama getirebilirler getirmesine ama getirmeliler mi? Kripto para dünyasında böyle bir kısıtlama görmek merkeziyetsizlik ilkesine aykırı gelir mi?
Bu sorulara net bir yanıt vermek pek mümkün değil gibi duruyor. Ancak geleneksel borsalarda bu tarz kısıtlamalar uygulanıyorken zamanla bu kısıtlamaları kripto para sektöründe de görmemiz mümkün olabilir. Böyle bir durumda insanların ne gibi bir tepki vereceği ise belirsiz.