Kripto para camiasının en sevilen ve en çok takip edilen isimlerinden biri olan Bozokcoin, Koin Bülteni ekibine konuştu. Bitcoin ve altcoin piyasalarına yönelik analizleriyle, finans dünyasındaki tecrübeleri ve paylaşımları ile öne çıkan Bozokcoin; kendisine hem kripto para piyasası hem de kişisel yaşamı ile ilgili yönelttiğimiz soruları yanıtladı. Finans ve kripto para uzmanı Bozokcoin’in röportajını aşağıdan okuyabilirsiniz.
SORU: Twitter’da paylaştığınız bilgiler sayesinde tüm finans enstrümanlarında 20 yıllık bir savaş verdiğinizi biliyoruz. Farklı piyasalardaki tecrübeleriniz ışığında sizce kripto para piyasasını diğer piyasalardan ayıran bazı temel noktalar nedir? “Bu olay ancak kripto para piyasasında yaşanır.” diyebileceğiniz neler var?
Bozokcoin: Kripto para piyasasını diğer piyasalardan ayıran en önemli unsur, piyasanın etkin piyasa hipotezinden uzak olmasıdır. Bu piyasaları zayıf formda etkin piyasa olarak tanımlamamız normaldir. Yani tarihsel verilerle gelecek adına tahmin yapılamaz. Fiyatlar rastgele gelişebilir, şeffaflık yoktur. Bilginin ve haberin kaynağına kesin bilgi denilemez. Sadece teknik analiz üzerine kazanç sağlanamaz. Belirsizlik had safhadadır. Diğer enstrümanlarla arasında kesin bir korelasyon kurulamaz. Manipülasyonun en büyüğü kripto paralarda yaşanılabiliyor diyebiliriz. Çünkü kripto paralar denetimden uzaktır ve onların bir kontrol mekanizması yoktur.
SORU: Vitalik Buterin, bundan yalnızca birkaç gün önce artık Ethereum gibi kripto paralara “altcoin” demeyi doğru bulmadığını söyledi. Buterin’e göre Ethereum’u “Bitcoin alternatifi” olarak görmek, Lamborghini’ye “atsız araba” muamelesi yapmaya benziyor. Sizin Bitcoin ve altcoinler arasındaki ilişkiye bakışınız ne yöndedir?
Bozokcoin: Vitalik Buterin’in söylediklerine kısmen katılabilirim… ETH gibi kripto paralar derken, ETH gibi kaç tane kripto parayı güvenilir görebiliriz ki? Fiyat-zaman açısından kıyasladığımız zaman ETH, diğerlerinden açık ara ayrılıyor. ETH için artık bir altcoin diyemeyiz ama bana göre diğerleri altcoindir. Bitcoin, pozitif hareket ederken ona uyum sağlayan tek güvenilir coin ETH desek, yalan olmaz. Diğerleri için aynısını düşünemeyiz.
SORU: Bitcoin fiyatı, bu yıl Koronavirüs sonrası hızla toparlandı ve ekim ayı bitmeden 13 bin doları gördü. Enflasyon, PayPal haberi, teşvik paketleri, başkanlık seçimleri derken insanlar, “Acaba ikinci bir 2017 vakası mı yaşanacak?” diye düşünmeye başladılar. Sizce 2017’de gördüğümüz boğa koşusunu bir daha hiç görecek miyiz?
Bozokcoin: 2017’de genele yayılan bir boğa koşusu vardı. Marketteki her coin yükseliyordu. Çünkü market değeri düşüktü, manipüle edilmeye daha açıktı. Ralli başladığında 700-800 adet coin işlem görmekteydi ve bunların market değerleri aşırı düşüktü. 50 milyon dolar olan bir coini 1 milyar dolar market değerine taşımakla 500 milyon market değeri olan bir coini 10 milyar dolara taşımak, aynı şey değil. Bugün baktığımızda piyasada 7500 adet coin görüyoruz. En önemlisi, o kadar çok coin çöp oldu ki yatırımcının da güveni kalmadı. Olası bir rallide uçuk kaçık hedefler olmayacaktır. Piyasa çok seçici olacaktır, yükseliş genele yayılmayacaktır. Yükselişler, eski zirvelerinin çok altında kalacaktır diye düşünüyorum.
SORU: ABD’de BitMEX’e karşı dava açıldı. Türkiye’de Bitcoin gibi sanal varlıkların vergilendirileceği açıklandı. İngiltere’de bireysel yatırımcının kripto para türevi alması yasaklandı. Bu yıl, regülasyonlar açısından epey yoğun bir yıl oldu. Sizce kripto paralarla ilgili ortada hâlâ bir soru işareti olması piyasayı nasıl etkiliyor ve bu regülasyonlar zamanla nasıl şekillenecek?
Bozokcoin: Tüm bunların temelinde tabii ki regülasyonlar var. Regülasyon şartları belli değilken, altcoinlerin geleceği tartışılırken, sonunun ne olacağı belli değilken büyük hareketleri kim, nasıl yapacak? Açıkçası bu kadar ağır yükün altına girecek balina olacağını sanmıyorum. Ayrıca ciddi maliyetle eski coinleri bekleyen o kadar çok yatırımcı var ki… ‘Bu fırsatı onlara verirler mi yoksa yeni coinler üzerinde mi ciddi yükselişler gerçekleşir?’ şeklinde düşünecek olursak eski coinlerin çok da sürpriz yapacağını söylemek zor. Regülasyonlarla ilgili borsaları sıkıştıracaklarını düşünüyorum. Özellikle de kişisel veriler konusunda ciddi baskı uygulanacaktır. Kimlik doğrulaması zamanla tüm borsaları yakından ilgilendirecektir. Birçok altcoinin ponzi sınıflandırmasına girmesini bekliyorum.
Kendi ağzından: Bozok’un hayat hikayesi
Ben, borsa hayatına çocuk yaşta girdim. O zamanlar aracı kurumlarda seans salonları vardı. Her şey, okuldan çıktığım bir gün büyük bir merakla içeri girmem sonucu başladı. Benden oldukça büyük insanlara sorular sorarak her şeyi öğrendim. 17 yaşında babama ait açtırdığım hesap üzerinden hisse senetlerinde işlem yaparken, 18 yaşına geldiğimde kendi adıma açtığım hesapla işleme başladım. Üniversite hayatım boyunca aracı kurumda, VIP odada işlemlerimi sürdürdüm. Üniversitede derslere pek katıldığım söylenemez. Hatta sadece son sene gittim diyebilirim. Bu süreçte piyasada küçük büyük bir sürü yatırımcı ile tanıştım. Üniversiteden mezun olduktan sonra ise yerli yabancı kurumlarda çalıştım. Sistemin, borsanın, sermaye piyasası araçlarının içinde büyüdüm diyebilirim. Piyasada kullanmadığım, ilgi duymadığım, uzun yıllar işlem yapmadığım enstrüman kalmadı. Yine kendi araştırmalarım sonucu 2016 yılında kripto paralarla tanıştım. Kripto paraların mantığını, temelini geçmiş tecrübelerimin verdiği bilgi birikimi ile anlamam, zor olmadı. Hayatımda yaptığım en büyük yanlış ise BTC ismini ilk defa 2010 yılında duymuş olmama rağmen bunun bir saadet zinciri olduğunu düşünmemdi. Bunu da itiraf etmeliyim.