ABD Merkez Bankası (FED) tarafından yapılan bir araştırma, geçtiğimiz sene kripto para şirketlerinde yaşanan iflasların yıkıcı etkilerine yer verildi.
FED’in Chicago şubesi kripto para şirketlerinin iflasına yönelik yaptığı bir araştırma sonucunda rapor paylaştı. Rapor, 2022 yılında 5 ay içerisinde toplamda 4,3 milyon kripto para kullanıcısının 46 milyar dolar zarar ettiğini gözler önüne serdi. Raporda, adeta zincirleme bir şekilde gerçekleşen Voyager, Celsius, FTX, Terra (LUNA), Three Arrows Capital (3AC), BlockFi ve Genesis’in iflasları detaylandırıldı.
Zincirleme iflasların ilk perdesinde Voyager ve Celsius’un TerraUSD’nin (TUSD) çöküşüne ve hedge fonu 3AC’in iflasına yenik düştüğü belirtildi. Chicago FED, bu kurumların 3AC’ye borç para verdiklerini ancak kredilerini teminatlandırmadıklarını işaret etti. Raporda, BlockFi ve Genesis’in ise FTX tarafından batırıldığı ifade edildi.
Ayrıca FED, bu kurumların çoğunun kullanıcılarına ütopik faiz getirileri sunduğunu fakat bu iş modelinin uzun vadeli olmadığını açıkladı.
Tipik olarak %7,4 ile %9, bazen de %17’ye varan faiz getirileri teklif ediliyordu. Bunların hepsi düşük faiz oranı ortamında gerçekçi değildi.
Öte yandan bu şirketlerin çoğunun iki aşamalı iflasla yüz yüze geldikleri belirtilirken çoğunun ilk aşamayı atlatmayı başarıp ikinci aşamaya dayanamadıkları vurgulandı:
Celsius ve Voyager’ın her ikisi de ilk seferde hayatta kaldı ancak daha ikinci dalgada yenik düştü. Hem Celsius hem de Voyager iki kez bank run yaşadı. İkinci batışlar daha küçüktü ancak o zamana kadar bilançoları o kadar kırılgandı ki iflas ettiler.
Küçük yatırımcılar en büyük zararı gördü
Chicago FED, büyük kurumsal yatırımcıların batan borsalardan paralarını en hızlı şekilde çekerek küçük aktörleri zor durumda bıraktığını vurguladı. Özellikle kurumsalların ve 500 bin doların üzerinde varlığı olan yatırımcıların gemiyi ilk terk edenler olduğunu belirten rapor, bu durumun küçük yatırımcıları yaktığını belirtti.
Özellikle Celsius iflası sırasında çekilen varlıkların %35′inin 1 milyon dolardan fazla yatırımı olan hesaplar tarafından gerçekleştirildiğinin altı çizildi.
Platformların çok sayıda perakende müşterisi olsa da işlemlerin öncülüğünü bazıları sofistike kurumsal müşteriler olan büyük holdinglere sahip müşteriler yaptı. 500.000 doların üzerinde yatırıma sahip büyük ölçekli hesap sahipleri, en hızlı çekilenler oldu ve fonlarının oransal olarak daha fazlasını çekti. Tahminlerimize göre bu süreçte özellikle Celsius’taki tüm para çekme işlemlerinin %35’i 1 milyon dolardan fazla yatırımı olan hesap sahipleri tarafından gerçekleştirilmiştir.