Piyasaya girmeye çalışan pek çok ICO‘nun büyük ihtimalle başarısız olacağı biliniyor. Bu başarısızlık para toplama aşamasında da olabiliyor, artık iş gerçekten ortaya bir ürün sunma kısmına geldiğinde de olabiliyor. Geçtiğimiz yıl ICO’lar aracılığıyla halka sunulan projeler news.bitcoin.com tarafından incelendi ve çıkan sonuca göre bu ICO’ların %46’sı -toplamda 104 milyon $’dan fazla toplanmasına rağmen- başarısız oldu.
ICO’lar Zannedilenden Daha Riskli
Yeteri kadar zamanınız varsa pek çok şeyin ortadan kaybolduğunu görebiliyorsunuz. Bazen en büyük kurumlar dahi ortadan kayboluyor bazen ise en popüler ICO’lar. 2017 yılı içerisinde düzenlene ICO’lar da istisna değillerdi ancak bu ICO’ların ne kadar hızlı gelip ne kadar hızlı göçtüklerini bilmek biraz şaşırtıcı gelebilir. Kapsamli bir ICO takip hizmeti sunan Tokendata geçtiğimiz yıl yapılan 902 adet toplu satış sıralıyor. Bu projeler içinden 142’si para toplama aşamasında başarısızlığa uğrarken 276’sı ya parayı alıp kaçıyor ya da yatırım aldıktan sonra vaat ettiği şeyleri yerine getiremeyip başarısızlığa doğru yöneliyor. Bu da geçtiğimiz yıl düzenlenen ICO’ların %46’sının başarısız olduğu anlamına geliyor.
Bir de ne tam başarılı olan ne de tam başarısız olanlar var. Geçtiğimiz yıl düzenlenen ICO’lardan 113’üne “yarım-başarısız” diyebiliriz çünkü bu projelerin ekipleri ya sosyal medya üzerinden iletişim kurmayı artık bırakmış ya da bu projenin takipçileri, destekçileri o kadar az ki projenin artık başarı görme şansı kalmamış. Bunları da hesaba katarsak diyebiliriz ki geçtiğimiz yıl düzenlenen ICO’ların %59’u ya başarısız ya da başarısız olmak üzere.
Dijital Mezarlık
Hazırlanan listede dediğimiz gibi 900 tane ICO bulunuyor ve oturup bu ICO’ları tek tek incelerseniz moraliniz bozulabilir. Artık kullanılmayan Twitter hesapları, bomboş Telegram grupları, artık erişilemeyen websiteler, umursamayı bırakmış destekçiler… Ortalık resmen dijital mezarlığa dönmüş durumda. Bu ICO’lardan bazıları hiç para toplayamazken bazıları birkaç bin dolar, çok azı ise 10 milyon $’dan fazla toplayabildi. Ama ne kadar topladıklarına bakmaksızın sonuç aynı oldu.
Şu anda ölü olarak atfettiğimiz ICO’ların çoğu aslında zaman içinde ölmedi, ölü doğdu. Mesela Clitcoin, Neverdie ve Zero Traffic gibi projelerin başarısız olduklarını öğrenmek kimseyi şaşırtmaz. Para toplama aşamasında başarısızlığa uğrayan bazı projeler bu yıl tüm sürece sıfırdan başlıyorlar ve 2017’deki yaşadıkları başarısızlığı “tecrübe” olarak görüyorlar. Yük taşımacılık platformu olan Doft bunlara örnek gösterilebilir. Başarısız olan ICO’ların ortaya çıkartıldıkları ülkelere bakacak olursak gelişme olan ülkelerde -ve Afrika’nın tamamından- çok fazla proje çıktığını görüyoruz. Tabii bu demek değil ki gelişmiş ülkeden başarısız proje çıkmıyor. Çıkıyor.
Ders Alındı…Mı?
Başarısız olmuş ya da oldu olacak durumda olan 531 ICO’nun çoğu projeye başlandığı andan beri büyük bir gelecek vaat etmiyordu. Bu projeler yatırımcılardan da doğal olarak büyük ilgi çekemedi. Para toplayamadılar mı? Topladılar. Bu projeler kendi aralarında toplamda 233 milyon $ toplamayı başardılar.
Geçtiğimiz yıl düzenlenen ICO’ların bu kadar ciddi bir oranı başarısız oldu olmasına ancak 2018 yılında başlatılan ICO’larda pek bir azalma görünmüyor ve ortaya yepyeni projeler çıkıyor. Bu projelerden bazıları maalesef 2017 yılındakilerden pek farklı değil.
Aman dikkat…