IMF, stablecoin kullanımındaki hızlı artışın zayıf para politikalarına sahip ülkelerde ciddi para ikamesi riskini artırabileceğini belirtti.
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) yeni raporu, dolar sabitli stablecoin’lerin yükselişinin özellikle yüksek enflasyonla mücadele eden veya para birimine güvenin zayıf olduğu ülkelerde ekonomik istikrarı tehdit edebileceğini ortaya koyuyor. Kurum, stablecoin’lerin sınır ötesi kullanım kolaylığı nedeniyle hanehalkı ve şirketlerin yerel para biriminden uzaklaşıp dolar sabitli varlıklara yönelme eğiliminin güçlendiğini vurguladı.
IMF, “Understanding Stablecoins” başlıklı raporunda stablecoin kullanımının yalnızca ödeme sistemlerini dönüştürmekle kalmadığını, aynı zamanda merkez bankalarının sermaye akışlarını kontrol etme gücünü zayıflatabileceğini belirtti. Rapora göre, USDT ve USDC gibi sektörün en büyük varlıkları 2023’ten bu yana üçe katlanarak toplam 260 milyar dolar büyüklüğe ulaştı. 2024 yılında stablecoin işlem hacimleri 23 trilyon dolar seviyesine çıkarak rekor kırdı.
IMF’ye göre stablecoin faaliyetleri artık en yoğun Asya’da görülüyor. Ancak kullanımın ülke ekonomilerine oranlandığı bölgelerde Afrika, Orta Doğu ve Latin Amerika öne çıkıyor. Bu bölgelerde geçmişten beri para ikamesi riski yüksek olduğu için stablecoin etkisinin daha yıkıcı olabileceği ifade edildi.
IMF: Düzenleme olmadan riskler büyür
Kurum, stablecoin’lerin finansal kapsayıcılık için fırsat sunduğunu da kabul ediyor. Gelişmekte olan ülkelerde mobil tabanlı ödeme çözümleri bankacılık sisteminin önüne geçmiş durumda. IMF, doğru düzenlemeler sayesinde stablecoin’lerin rekabeti artırabileceğini, ödeme maliyetlerini düşürebileceğini ve dijital ekonomiye erişimi güçlendirebileceğini belirtiyor.
Ancak bu faydalar ciddi risklerle birlikte geliyor. IMF, olası bir stablecoin çöküşünde yatırımcıların panikle geri çekilebileceğini, sağlayıcıların rezerv varlıklarında “yangın satışı” yapmak zorunda kalabileceğini ve bunun küresel piyasaları etkileyebileceğini vurguluyor. Ayrıca stablecoin transferlerinin yarı anonim yapıda olması, ülkelerin sermaye kontrollerini aşındırabileceği ve yasa dışı finansı kolaylaştırabileceği uyarısı yapılıyor.
Regülasyon parçalı, risk global
IMF’nin Japonya, Avrupa Birliği, ABD ve İngiltere düzenlemelerini karşılaştırdığı çalışmada küresel uyumsuzluk dikkat çekiyor. Hangi kurumların stablecoin ihraç edebileceği, rezervlerin nasıl tutulacağı ve yabancı ihraççılara nasıl yaklaşılacağı gibi kritik başlıklarda büyük farklar bulunuyor. IMF, bu uyumsuzlukların regülasyon arbitrajına kapı açtığını belirtiyor.
ABD’de yaz aylarında kabul edilen GENIUS stablecoin yasası sonrasında kurumlar düzenleyici çerçeveyi oluşturmak için çalışmalarını hızlandırmış durumda. Hafta içinde Kongre üyesi Bryan Steil, ilgili kurumlara uygulama sürecine dair güncelleme talebinde bulundu.
Stablecoin ekonomisi küresel para düzenini nasıl etkiler
IMF, stablecoin’lerin “kalıcı” olacağını kabul etse de etkilerinin tamamen uluslararası işbirliğine bağlı olduğunu vurguluyor. Koordinasyon sağlanmadığı sürece hem ödeme sistemlerinin parçalanma riski hem de dolarizasyon baskısı artabilir.
Bu nedenle kurum, dünya genelinde uyumlu ve güçlü bir düzenleyici çerçevenin artık zorunlu hale geldiğini belirtiyor.