Bir kripto para yatırımcısı ve araştırmacısı olan Sylvain Ribes belli başlı kripto para borsalarındaki toplam 3 milyar $ değerindeki ticaret hacminin düzmece olduğunu iddia ediyor. Araştırmayı yapan Ribes, kripto para borsalarından Okcoin’in bünyesindeki ticaret hacminin %93’ünün uydurma olduğunu savunuyor.
Borsalar Arası Tutarsızlık
Sylvain Ribes Okcoin ve Huobi gibi bazı borsaların ticaret hacimleri hakkında ilginç bilgiler içeren bir yazı yayınladı ve bu yazıda, söz konusu borsaların sahip oldukları ticaret hacminin ciddi bir kısmının aslında uydurma olduğu iddia ediliyor. Ribes bu araştırmayı yapmak için çeşitli kripto para borsaları üzerinde denemeler yaptı. Ribes farklı kripto paralardan 50 biner Dolar’lık satış yaparak (50,000 $’lık BTC, 50,000 $’lık ETH vb.) bu durumun kripto paraların fiyatlarını ne kadar olumsuz etkileyeceğini gözlemledi.
Riber yazısında “gözlemlenen ortalama fiyat ile bir varlığı satmak için razı olunması gereken en düşük fiyat arasındaki yüzde değişikliğini” tanımlamak için “kayganlık” diye bir terim kullanıyor. GDAX, Bitfinex, Kraken, Binance gibi borsaların ticaret hacimlerini karşılaştıran Ribes, yaptığı araştırmada bu borsalar arasında çok ciddi tutarsızlıklara rastladı.
Araştırmasında, “Borsalar arasında saçma büyüklükte tutarsızlıklar buldum. Öyle kolay kolay göz ardı edilebilecek cinsten tutarsızlıklar değiller. Ancak ve ancak ticaret hacminin %95’inin uydurma olmasıyla açıklanabilecek cinsten tutarsızlıklar” diyen Ribes şöyle ekliyor:
“Şu anda zirveyi çeken borsa Coinmarketcap ve Livecoinwatch sitelerinde 1.7 milyar $’lık toplam hacimle hacim bazında 1 numarada olan Okex.”
Turuncu, koyu mavi ve açık mavi noktalar GDAX, Bitfinex ve Kraken. Kırmızı noktalar Okex. Ribes’a göre “Okex’te inler cinler top oynuyor.”
Okex’teki Hacmin Büyük Kısmı Sahte
Ribes’a göre kripto para piyasaları yasal olarak düzenlenmedikleri için sahte ticaret hacimleri ve wash trading (diğer yatırımcıları aldatmak ve borsayı manipüle etmek amacıyla bir aracı platformdan -borsa- hisse satın alıp bu hisseleri başka bir aracı platformda -borsa- satma durumu) gibi şeyler gayet olağan. Ribes’ın kayganlık ve hacim tabloları, dört farklı borsada 24 saat bazında 100 bin $’dan fazla günlük hacme sahip olan koinleri gösteriyor.
“Hacimleri 5 milyon $’a kadar çıksa da pek çok ticaret çifti, eğer ki yalnızca 50 bin $ değerinde koini nakite çevirmek istiyorsanız size %10 oranında kayganlığa mal oluyor. Söz konusu ticaret çiftleri (6 Mart 2018 için) NEO/BTC, IOTA/USD, QTUM/USD‘yi kapsamaktadır” diye belirten Ribes şöyle devam ediyor:
“Bu sayılar tek başlarına bana Okex üzerindeki hacmin büyük bir kısmının sahte olduğunu kanıtlıyor olsalar dahi bu hacmi nasıl oluşturduklarına bizzat tanık olmadım. Dolayısıyla bu platformlara giriş yapıp bazı ticaret çiftlerinin ticaret geçmişlerine bir göz attım. Ve bu hacimleri gerçekten de gülünecek kadar bariz ve yapay bir şekilde sahtece oluşturuyorlarmış.”
Ribes, Okex üzerindeki hacimlerin “tüm ticaret çiftlerine bakıldığında likiditesi genel olarak gayet iyi olan” Poloniex gibi borsalardaki hacimlerden farklı olduklarını söylüyor. Ribes’e göre Okex’teki hacimlerin düzmece oldukları son derece “bariz.” Ribes tarafından yayınlanan yazıda Huobi üzerindeki hacmin %81.8’inin de sahte olduğu iddia ediliyor. Ribes Huobi’de biraz daha fazla organik hacim olduğunu ancak borsada yine de “sürekli olarak wash trading yapıldığını” söylüyor. Araştırmada Bittrex, Hitbtc ve Binance gibi borsalara da bakıldı.
Ribes tarafından yapılan araştırmaya göre Okex’teki sahte hacim oranları
Binance CEO’sundan Araştırmayla İlgili Yorum
Ribes özellikle Binance’te gözlemlediği verilerin epey “ilgi çekici” olduklarını ancak Binance’in “söz konusu API-ticaret olduğunda epey katı politikaları olduğunu” söylüyor.
Ribes’ın Binance hakkındaki yorumu şu şekilde:
“Binance’in hacim geçmişi gözlemlendiğinde bariz herhangi bir şüpheli harekete rastlanmadı.”
Ribes bu araştırmasını yayınladıktan sonra Binance’in CEO’su olan Zhao Changpeng, Ribes tarafından yapılan analizin “iyi ve kapsamlı” olduğunu söyledi. Zhao:
“Likiditeyi severiz ancak ‘ani’ likiditeyi sevmeyiz. Binance, bu gibi kısıtlamalara sahip olmanın daha fazla sayıda bireysel yatırımcıya katkı sağladığına inanıyor.”
Siz de Binance’dan hesap açmak isterseniz buraya tıklayarak gidebilirsiniz.