Milyon dolarlara satılan NFT’ler, binlerce ve milyonlarca dolardan alıcı bulan tweetler… NFT dünyası son günlerde çok hareketli. Koleksiyonerlerin heyecanla takip ettiği NFT’ler, Türkiye’de de merak edilen konular arasında. Biz de NFT’ler hakkında konuyla ilgili eserler veren ve çalışmalar yapan Barış Gürsel ile bir röportaj gerçekleştirdik.
Barış Gürsel; görsel efekt, animasyon ve hareketli grafik tasarımı ile ilgileniyor. Tasarım eğitimi alan Gürsel, 20 senedir bu işlerle meşgulken son 1 aydır kendisini NFT’lerle ilgilenirken buldu.
Sanatçı olarak eserlerini Instagram platformunda paylaşıyor ve orayı bir sergi olarak kullanıyordu. Paylaşımları karşılığında aldığı şey ise “like” oluyordu ve geliri Instagram kazanıyordu.
NFT’yi instagramın yerini almış bir şey olarak düşünmek lazım. NFT dijital sanatın para birimi olacaktır.
Bu işlere girmek hayata bakışınızla ilgili
Barış Bey, blockchain teknolojisi ve NFT’ler düşünüldüğünde bu işlere girmenin dünyaya ve hayata bakış açısıyla şekillendiğini düşünüyor.
“Modernist bir bakış açısına sahipseniz her şeyin elle tutulur olması önemli olabilir. Ama belki fiziksel yapılara o kadar fazla önem vermediğimiz bir dünyada yaşamaya başlayacağız ve her şey dijital varlık haline gelecek.”
Pandemiyle birlikte bu konuların tartışılmaya başladığını dile getiren Gürsel, işin içine para girdiğinde insanların konuyu anladığını dile getiriyor.
“NFT nedir diye soracağıma altcoin alırım”
Gürsel’e göre NFT nedir, ne işe yarar gibi sorular sormak yerine gidip altcoin almak daha mantıklı. Gürsel, “NFT gibi bir şeyi koleksiyon olarak almak istiyorsan sanata ilgi duymak, ürünün ya da sanat eserinin çekici gelmesi gerekiyor. Eğer bunun ne işe yarayacağını düşünüyorsan mesela duvara astığın resim ne işe yarıyor ki zaten? Bunlar farklı kavramsal içerikleri olan şeyler.” diyor.
Kaliteli eserler yeterince değer görmüyor mu?
Gürsel, “NFT’lere baktığımızda %5’i kadarı gerçekten sanatçı eli değmiş kadar iyi eserlerden oluşuyor. Tasarımcı gözüyle bakınca çok kötü işler olduğunu da görebiliyorsunuz ve bunlar sizin koyduğunuz eserden daha yüksek fiyata satılıyor.” şeklinde bir yorum yaptı. Bu da Gürsel’e göre insanda soru işareti uyandırıyor.
NFT pul koleksiyonundan daha avantajlı
Barış Bey, NFT’lerin pul koleksiyonu yapmaya benzer olduğunu düşünüyor. Fakat arada biraz fark var. Örneğin, ileride bir pulu satmak için çok uzun bir süre beklemek gerekebilir. Fakat NFT’de böyle bir durum söz konusu değil, beklemek diye bir şey yok.
“NFT’ler cüzdanlarda tutulduğundan koleksiyonerlerin hava atmasını kolaylaştıran bir sisteme sahip. Fakat düşününce sanat koleksiyonu yapmaya meraklı olan dünya çapında meraklı çok az insan vardır ancak hiç ilgi duymayan insanlar bile şu an NFT satın almak istiyordur.”
Pahalıya satılan eserlerin bir sebebi var
Barış Bey, milyon dolarlara satılan NFT’lerin bir sebebi olduğuna inanıyor. CryptoPunk veya Murat Pak gibi isimlerin NFT platformu içerisinde kendi doğaları ve tavırları olduğunu ifade ediyor. Bu nedenle eserlerinin pahalıya satılmalarının sebebi biraz da bu.
Kurumsal şirketler NFT’lere talep duyuyor mu?
Barış Bey, kurumsal taraftan böyle bir talep duymadığını ifade ediyor. Fakat kahve çekirdeği kavurup satan bir arkadaşının “Acaba NFT’den nasıl faydalanırım?” diye sorduğuna şahit olmuş.
“Büyük markalar herhalde büyük sanatçıların sponsorluğuyla olur. Tacobell NFT sattı sanırım geçenlerde. Markalar da düşünüyorlardır artık ne yapsak diye.”
Bir heykeli NFT yapabilir misiniz?
Her şey NFT’ye çevrilebilir diye konuşuluyor. Peki bu sanat, müzik, oyun gibi alanlar dışında nasıl bir karşılık bulur acaba? Barış Bey, fiziksel bir şeyin nasıl NFT olabileceğini sorguladı. “Mesela resim yapan, fotoğraf çekenler tamam ama heykel yapanlar heykeli nasıl dijital ortama aktaracak? VR gözlükle heykel yapma gibi bir şey belki onları motive edilebilir ilerde.
Para işin içine girince motive oluyorsunuz.”
Fiziksel eserler zamanla değer kaybedebilir
Barış Bey, zamanla fiziksel eserlerin değer kaybedebileceğine inanıyor. Bu düşüncesini şöyle açıklıyor:
“Çünkü fiziksel sanat eseri kırıp parçalansa yok olur. Dijital eser öyle değil. Dijital eser blockchainde kalacak yani daha güvenli. Pandemiyle birlikte güven kavramı da farklı bir şekilde hayatımıza girdi. Bedensel olarak ne kadar zayıf olduğumuzu gördük. Bu da dijital şeylerin değerlerinin artmasının ne kadar normal olduğunu gösterdi.”
Jack Dorsey’in tweetini alır mıydınız?
“Ben almazdım.” diyen Gürsel, tweetin sahipliğinin kanıtlanmasının zorluğundan dem vurdu. Tweetin bir tarihinin oluşunun bir ihtimal kabul edilebilir olabileceğini söylese de belki Twitter’a sahipliği kanıtlamak için ücret ödenmesi gerektiğini belirtti. “Açıkçası bu durum bana spekülatif geliyor.” diyen Gürsel TikTok’tan bir hamle bekliyor. Performans NFT’leri beklediğini ifade eden Gürsel, Asya’dan çıkmış pek NFT olmadığını söyledi.
NFT hype olabilir
Kripto paralara ilgisi olduğunu dile getiren Gürsel, geleceğin para birimi olarak gördüğü kripto paralardan bir miktar aldığını söylüyor. Yaptığı işlerin satılması halinde birikimlerinin bir kısmını kriptolara ayırabilir.
NFT’ler ise ona göre uzun vadeli bir yatırım ya da kısa vadeli bir al-sat aracı olabilir. Fakat gelecekte NFT fiyatları normal seviyeleri düşer ve herkes bu tokenları almaya başlarsa çok daha farklı bir senaryo görebileceğimize inanıyor.
“2017’deki ICO hype gibi de olabilir. NFT’de bir kriz olsa, birisinin eseri çalınsa nasıl bir tepki verilir, ne olur görmek lazım. Hep spekülatif haberler görüyoruz ama büyük bir sıkıntı yaşanmadı henüz. Fakat ben kesinlikle bir kriz yaşanacağını düşünüyorum. Blockchain içinde hep bir kriz oldu bu zamana kadar.”
Türkiye dijital sanatta dünyada ilk üçe girer
Barış Gürsel, Türkiye’nin dijital sanat alanında dünyada ilk üç ülkeden birisi olduğuna inanıyor. Çok iyi sanatçılarımız olduğundan, iyi eğitimler verildiğinden bahsediyor ve gerçekten herkesin çok emek verdiğini vurguluyor.
Gürsel, “Aslında Türkiye’de dijital sanatın neden bu kadar geliştiğinin sorgulanması gerekiyor.” dedi ve ülkemizde ağırlıklı olarak soyut çalışmalara yer verildiğini belirtti.
Son olarak Barış Bey “Kendini bu alanda geliştirmek isteyenler önce İngilizce öğrenmeli, ardından kendi eğitim kaynaklarını bulmalı.” diyerek tavsiyede bulundu.
Barış Gürsel’e bize vakit ayırdığı için tekrar teşekkür ediyoruz.