29 Ocak 2019 tarihinde, kripto para piyasasının toplam değeri 48 saatlik süre içerisinde 121 milyar dolardan 111 milyar dolara kadar geriledi ve 10 milyar dolar civarında düşüş yaşandı.
Bitcoin ve Ethereum gibi önde gelen kripto para birimleri ABD dolarına karşı yüzde 5 ile yüzde 10 civarında değişen değer kaybı yaşadı. Geçtiğimiz birkaç ay boyunca kripto para piyasası genel olarak düşük fiyat aralıklarında güçlü bir volatilite sergiledi ve önemli direnç noktalarını bir türlü aşamadı, aşsa bile bunların üzerinde uzun süre kalmayı başaramadı.
Kripto Para Piyasasının Bu Haftaki Düşüşünün Arkasındaki Temel Sebepler Neler?
Bazı analistler kripto para piyasasında yaşanan düşüşün teknik faktörler sebebiyle gerçekleştiğini iddia etmekte ve konu hakkında açıklamalarda bulunan eski hedge fonu yöneticisi ve yatırımcı Danny Les, kripto para piyasasının neredeyse bir yıl boyunca ayı piyasasında olduğunu ve şartların piyasa ciddi bir dip bulup destek seviyesi elde edene kadar değişmeyeceğini aktardı.
”Teknik veya temel ilkeler olsun, bunlar hiçbir fark yaratmıyor. Ayı piyasasında olduğumuzu bir yıldan beri söylüyorum ve piyasa alıcıların toplu bir şekilde beklemekte olduğu ve alış yapacağı noktaya kadar bu düşüş etkisine sahip olmayı sürdürecektir.”
Aralık ayının ortalarında Bitcoin fiyatı yılın en düşük seviyesi olan 3.122 dolara kadar gerilemişti ve o tarihlerde Three Arrows Capital’in CEO’su Su Zhu’nun da aralarında bulunduğu analistler, 3.000 dolar seviyesinde yer alan büyük alım duvarlarının lider kripto para biriminin 2.000 dolarak adar düşmesinin önüne geçeceğini vurgulamıştı.
10% down from here (3.3k), buy walls on @coinbase are now the largest (in $BTC notional ) since mid-2015. Similar for @Bitstamp. pic.twitter.com/NmMpZXazgX
— Su Zhu (@zhusu) 12 Aralık 2018
Bitcoin çeşitli kripto para borsalarında 3.100 dolara kadar inince, Coinbase ve Bitstamp gibi itibari para – kripto para borsaları BTC’nin anında sıçramasına liderlik etti ve Bitcoin sonunda 3.000 dolar seviyesinin ortalarına kadar ilerledi.
Bitcoin bunun yanı sıra 29 Ocak tarihinde de 3.300 dolarlara kadar indi ve daha sonra 3.400 dolar ile 3.500 dolar arasına doğru ani bir sıçrama yaşandı.
Bitcoin Hala 2.000 Dolara İnebilir
Kripto para piyasası 10 yıllık tarihinin en uzun süreli düzeltmesini yaşamakta ve geçtiğimiz aylarda tanıklık ettiğimiz satış baskısını da hesaba katarsak, ayı piyasasının 2019 yılının ilk iki çeyreği boyunca sürebileceği ihtimali hala masada gibi durmakta.
2018 yılının Kasım ayında ünlü kripto para analistlerinden ve aynı zamanda Woobull.com’un da arkasındaki isim olan Willy Woo, yaşanan düzeltmenin 2019 yılının ikinci çeyreğine kadar ya da daha uzun süre boyunca süreceğini vurgulamıştı.
”Blockchain bakış açısını da hesaba katarsak, ben dibi bulma vaktinin 2019 yılının ikinci çeyreği civarında olabileceğinden şüpheleniyorum. Bundan sonra gerçek toparlanma bandına geçiş yaparız ve tam olarak bunun bitiminden itibaren de yukarı yönlü uzun bir sürece giriş yaparız.”
Woo bunun yanı sıra Bitcoin’in 2.000 dolara düşmesi durumunda, geçtiğimiz Aralık ayında elde edilen 20.000 dolarlık seviyeden itibaren %90 civarında düşüş yaşandığı anlamına geleceğini ve daha önceki majör düzeltmelerde yaşanan %85’lik düşüşün bile aşılacağını vurguladı.
”Aksine, ben aslında 2.000 dolara ne kadar yaklaşırsak, daha fazla alıcının orada beklediğini düşünüyorum. Ben gerçek anlamda benim dostum David Belle’nin düşündüğü şeyi düşünüyorum ki o da dip seviyenin 1.500 dolar ile 2.000 dolar arasında olduğu ve birçok paranın bu bölgeden giriş yapmak istediğidir.”
Bitcoin Vadelileri Fark Yarattı Mı?
Geçtiğimiz hafta ABD piyasasındaki CME Bitcoin vadeli sözleşmelerinin tarihi doldu. Vadeli piyasası sık sık Bitcoin’in kısa süreli fiyat hareketinin bir indikatörü olarak kullanılmaktaydı ve birçok isim vadelilerin süresinin dolmasının, yatırımcıları piyasayı manipüle etmek için teşvik edebileceği görüşündeydi.
Bundan önceki günlerde, San Francisco Federal Rezerv’i, CME Bitcoin vadelilerin piyasaya sürülmesinin kripto para birimlerinin fiyatında düşüşe neden olduğunu vurgulamıştı.
”Vadelilerin piyasaya sürülmesinden sonra elde edilen hızlı artış ve daha sonra devamında gelen düşüş, tesadüf gibi gözükmüyor. Bu durum, bir varlık için vadeli sözleşme piyasasının kabul edilmesi ile oluşan grafiğe oldukça benziyor.”
Diğer varlıklarda durum tam da söylenildiği gibi olsa da, ABD içerisindeki Bitcoin vadelileri -şuan için – fiziki karşılıklı değil ve bu sebeple Bitcoin vadelilerinin miktarı da sınırlı. Sınırlı olunması da BTC vadelilerinin fiyat üzerindeki manipülasyonunu nispeten azaltmayı sağlıyor. Defalarca ertelenen ve 2019 yılının Şubat ayı veya en geç Mart ayı gibi çıkacağı bilinen Bakkt platformu, piyasanın ilk fiziki karşılıklı Bitcoin vadelilerini piyasaya sürecek.
Ünlü menkul kıymet avukatlarından Jake Chervinsky, konu hakkında yaptığı açıklamada Bakkt’ın sunacağı fiziki Bitcoin vadelilerinin Bitcoin’in gelecekteki fiyatı üzerinde ciddi bir etkiye sahip olabileceğini vurgulamıştı.
0/ @Bakkt plans to launch next month on December 12, and some people are hoping it kicks off another crypto bull run. Now seems like a good time for a quick discussion on:
– what Bakkt is
– why it might be exciting
– when it will get regulatory approvalThread. 👇
— Jake Chervinsky (@jchervinsky) November 6, 2018
Chervisnky konu hakkında yaptığı açıklamada, Bakkt’ın ‘gerçek’ Bitcoin depolayacağını ve sunacağını ifade etti. Bu da teknik olarak kurumsal alıcıların yapacağı satın alımın, toplam Bitcoin miktarını düşüreceği ve talebin artıp arzın azalacağı anlamına gelmekte. CME ve CBOE gibi platformların yaptığından değişik bir yöntem uygulayacak olan Bakkt’ın Bitcoin fiyatında etki yaratabileceğini belirten Chervinsky, fiyatın ciddi anlamda yükselebileceği kanaatinde.
Danny Les de benzer bir şekilde ABD içerisindeki Bitcoin vadelilerinin tarihinin dolmasının, Bitcoin fiyatı üzerinde şuan için çok minimal bir etkiye sahip olduğunu vurguladı. Les, CME Bitcoin piyasasının yatırımcılar tarafından çok büyük bir etkiye sahip olarak görülmesine rağmen, artık eskisi kadar etki yaratamadığını ifade etti.
”Ben Bitcoin vadelilerinin kapanışının bir fark yarattığını düşünmüyorum. CME Bitcoin piyasası ilk işleme başladığında herkesin bunun fiyatta çok büyük etki yaratacağını düşünmesi gibi, kapanma durumunda da benzer şeyler düşünüldü. Bana göre burada da aynı şey geçerli.”
Vadeli işlem sözleşmesi piyasasının altın gibi geleneksel varlıklarda büyük bir öneme sahip olmasından dolayı, birçok yatırımcı Bitcoin için olan vadelilerin süresinin dolmasını da büyük bir etki yaratacak gibi görmekte ve yorumlamakta. Uzun vadede eğer Bakkt hacimde büyük bir artış yakalarsa, sonuç olarak ErisX, CME, CBOE ve belki Nasdaq gibi diğer önemli vadeli piyasaları da devasa bir büyüme yaşayabilir ve vadeliler ile Bitcoin arasındaki ilişki BTC’nin değerinin artmasını sağlayabilir. Ancak mevcut piyasa BTC fiyatını ciddi şekilde yerinden oynatacak kadar büyük ve etkili değil.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) geçtiğimiz yılın Ağustos ayında vadeli işlem piyasası tabanlı dokuz Bitcoin borsa yatırım fonunu (ETF) reddettiğinde, komisyon konu hakkında Bitcoin vadeli piyasasının ETF’leri kaldıracak kadar büyük olmadığını da ifade etmişti.
Yukarıdaki sebeplerden dolayı kısa vadede en azından kripto para borsalarının, tezgah üstü alım satım (OTC) platformlarından veya vadeli piyasasından daha büyük etkiye sahip olacağı tahmin edilmekte.
Kripto Paraları 2019 Yılında Ne Bekliyor?
2019 yılı kripto paralar için oldukça kritik bir öneme sahip ve düşüş yaşayan piyasanın tekrardan şahlanmasını sağlayacak belli başlı indikatörler mevcut.
Dünyanın en büyük varlık yönetim firmalarından birisi olan Fidelity Investments bunlardan birisi. Kurum daha önce yaptığı açıklamada 2019 yılının Mart ayı içerisinde Bitcoin depolama hizmetini başlatacağını duyurmuştu ki bu hizmetin Fidelity’nin sahip olduğu 13.000 kurumsal yatırımcının kripto paralara yatırım yapması için zemin hazırlayacağı aşikar.
Fidelity, Bloomberg kaynağına verdiği bir demeçte, şimdiden bazı müşterileri ile bu hizmet hakkında görüşmelere başladığını bile açıklamıştı.
”İlk etaptaki çözümlerimizi kurmaya devam ederken, şimdiden nitelikli bazı müşterilerimize bu hizmeti konuşmaya başladık. […] Önümüzdeki birkaç ay süresince, ihtiyaçlara, yetki bölgelerine ve diğer faktörlere bağlı olarak ileriye yönelik müşterilerimiz ile iletişim kurmaya devam edeceğiz.”
Kripto para piyasasının 2019 yılında beklediği tek haber Fidelity değil ve bunun yanı sıra dünyanın en büyük menkul kıymet borsası işletmecilerinden ICE’nin iştiraki olan Bakkt ile ABD’nin ve dünyanın en büyük geleneksel borsalarından birisi olan Nasdaq’ın da 2019 yılının ilk çeyreği içerisinde kripto para piyasasına giriş yapması bekleniyor.
Ancak kripto para piyasasının döngülerden ibaret olması ve daha önce pek bir direnç olmadan serbest düşüş yaşamasından dolayı, büyük alım emirlerinin yer aldığı çok daha düşük noktalara kademeli ve yavaş bir inişin gerçekleşmesi de muhtemel gözüküyor. Danny Les konu hakkında yaptığı açıklamada asıl likiditenin tam olarak bu dip noktada beklediğini ve bireysel yatırımcının piyasayı hareketlendirme yetkisine sahip olmasına rağmen, asıl aksiyonun kurumsal yatırımcıların girişi ve beklenmeyen dip seviyenin bulunması ile ortaya çıkacağını vurguladı.
Danny Les bunun yanı sıra Fidelity’nin depolama hizmetinin Mart ayında fiyatta direkt bir etki yaratmayacağını, aynı durumun Bakkt ve Nasdaq için de geçerli olduğunu ifade etti. Ünlü analiste göre bu platformlar yatırımcıların kripto para piyasasına ve kripto para birimlerine daha güvenli bir şekilde yatırım yapmasının önünü açacak ki bu da kademeli olarak daha fazla yatırımcıyı çekip, yükselişi getirecek.
Multicoin Capital sınırsız sorumlu ortaklarından birisi olan Vinny Lingham, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada kripto para kışının biraz daha düşüş ile kolaylıkla ”nükleer kışa” dönüşebileceğini ifade etmişti.
If we break below $3000 for Bitcoin, “crypto winter” will become “crypto nuclear winter”… https://t.co/sS83cl6Em1
— Vinny Lingham (@VinnyLingham) 28 Ocak 2019
Danny Les’e göre Fidelity, Bakkt ve Nasdaq’ın ürünlerinin piyasaya çıkışı, kripto para piyasasına olan bakışın henüz toparlanamadığı ve düşüşün ön görüldüğü bir zamana denk gelirse, bu ürünler ve platformlar ne kadar büyük olursa olsun kripto para fiyatlarında büyük bir etki yerine, minimal bir etki yaratabilir.
”Bunların hepsi (CME, Bakkt, Fidelity) yeni yeni gelişmeye başlayan bir varlık sınıfı için olumlu haberler. Emin olduğum bir şey varsa o da bu gibi ürünlerin veya hizmetlerin piyasaya sürülmesi konusunda oldukça geciktiğidir. Fidelity’nin kripto paralar için depolama hizmeti Mart ayında piyasaya sürülürse fiyatta bir etki yaratacak mı? Bence hayır. Ancak bu ne sonuca neden olursa olsun, ben fiyatın beklenmeyen dip seviyeyi bulduğunda kurumsal yatırımcının piyasaya girmek için kendine daha fazla güvenmesine neden olacağını düşünüyorum çünkü Fidelity sadece büyük kurumların piyasaya girmesi için yardım etme işlevini yerine getirecek.”
Bunun yanı sıra VanEck bünyesinde dijital varlıklardan sorumlu stratejist olarak görev alan Gabor Gurbacs ise, geçtiğimiz Kasım ayında yaptığı bir röportajda kurumsal yatırımcıların Bitcoin fiyatının 3.000 dolar mı yoksa 10.000 dolar mı olduğuyla çok daha az ilgili olduğunu ifade etmişti. Gurbacs’ın ifadesine göre kurumsal yatırımcılar bunların yerine daha çok kripto para piyasasına yatırım yapabilmeleri için mevcut güvenlik yatırım araçları ve yolları ile ilgilenmekte.
Fidelity’nin depolama hizmeti ile Bakkt’ın fiziki Bitcoin vadelileri piyasası, sıradaki hem bireysel hem de kurumsal yatırımcı akınını başlatma potansiyeline sahip. Ancak yakın gelecekte bunların kripto para birimlerinin fiyatını tekrardan zirveye çıkarması pek muhtemel gözükmüyor.
Kripto Para Piyasası Şimdiden Toparlanmaya Başladı
Geçtiğimiz hafta Salı günü tetiklenen sert düşüş sonrası, özellikle son birkaç gündür toparlanma sinyalleri gelmeye başladı. Kripto para piyasası kaybettiği 10 milyar dolardan sonra 4 milyar dolarlık değer artışı yakaladı.
XRP ilk olarak %10 ve üzeri somut bir yükseliş elde etti ve diğer kripto paraların düşüşünden yararlanarak kısa süreli de olsa EOS ve Bitcoin Cash’i geçerek dördüncü en büyük kripto para birimi haline gelen Tether, eski yerine geri döndü ki bu iyimser bir indikatör olarak görülmekte.
Ancak lider kripto para birimi Bitcoin 4.000 hatta 5.000 doları geçene kadar, kripto para piyasası için sağlam bir yükselişin başladığı sonucuna varmak için oldukça erken.
Bunların yanı sıra birçok uzmanın kaçırdığı ve 2019 yılının başlangıcını yapacağı başka bir önemli etken ise Çin tabanlı yayılan mobil ödeme furyası. Çin ve İsveç gibi ülkeler artık neredeyse tamamen nakitsiz topluma geçmeye başladı ve özellikle Çin içerisinde Alipay ile WeChat Pay gibi uygulamalar sadece kendi ülkelerinde değil, Çinli turistler tarafından gittikleri her ülkede kullanım artışı yaşamaya devam ediyor.
Şimdilik sadece mobil ödemeler konusunda yaşanan bu gelişme, yakın zamanda kripto paralara da sıçrayabilir ve uzun süredir beklenen ana akım ilgiyi getirebilir.