Bildiğimiz üzere dünya yöneten şey paradır. Ve nereye gitse kendinden söz ettirebilir. Kripto para devriminin dünyayı ve insanların zihinlerini ele geçirmesi sebebiyle bundan etkilenen kişiler arasına Amerika’nın en ünlü üniversitelerinden birisi olan Yale profesörü Robert Shiller da dahil oldu. Robert, Pazartesi günü kendi blog sayfasında yayınladığı bir gönderide konu hakkında izleri pek kolay silinemeyecek ifadelerde bulundu.
Robert Bitcoin [BTC] ve onun gibi kripto para birimlerine ‘‘Yeni Bir Sığınak” ifadesini yakıştırırken, bu blog postunda kripto paraların sebep olduğu teknolojideki devrimin bir ‘‘hile ve danışıklı dövüş” olduğunu iddia etti.
Yakın zamanda yaptığı röportajlardan birinde kripto paralara doğru yapılan davranışların başka bir sebep yerine tamamen psikolojik olduğunu ifade etmişti. Robert zamanı geriye sarıp bir aralar çok büyük sükse yaratan ekonomik devrimlerin de başarısızlıkla sonuçlanan birer tecrübe olarak kaldığını ve bunun da aynı şekilde çöplüğü boylayacağını düşünüyor.
Robert, Karl Marx, Friedrich Engels, Robert Owen gibi büyük isimlerden ve Robert Owen’ın Londra içerisinde National Equitable Labour Exchange isimli para birimi girişiminden söz eder. Robert buna ek olarak, Owen’ın ”Zaman Parası” adında altın ve gümüş yerine kullanılacak para birimi girişiminden ve Josiah Warner’ın Cincinnati içerisinde 1827 yılında kurduğu ve çalışma saatleri karşılığında verilen ‘Çalışma Saati Para Birimleri’ ile bir şeyler satın alabileceğiniz ‘Zaman Mağazası’ girişiminin de eninde sonunda başarısızlıkla sonuçlandığını vurguluyor.
Robert Shiller konu hakkında şunlar ifade ediyor:
”Bu, insan davranışının geçici hevesine örnek hareketlerinden birisi, ne kadar büyüleyici değil mi? Konuyu hemen kapatmak istemiyorum. Bazı akıllı insanlar bu davranış yüzünden, bazıları ise çok farklı sebeplerden kripto para olayına giriş yaptı. Ama bu olay kripto para fikrinin özünde yatandan çok daha eski bir şeye dayanıyor. Tam olarak emin değilim ama bana öyle geliyor ki insanların bu konuda bu kadar heyecanlı ve istekli olmasının sebebi bilgisayar bilimi bölümünün açıklayabileceğinden daha psikolojik bir durumu içeriyor. Eğer farkındaysanız bir çok insan şu an için politikacılara ve siyasete karşı öfkeli. Bu sebeple artık hükumetlere güvenmeyen büyük bir çoğunluk mevcut. Ve bu kripto para fikrinin hükumetten değil de gerçekten akıllı bilgisayar uzmanlarından gelmesi durumunu çok sevdiler. Bunu gerçekten çok sevdiler ve bu hikaye bugünün piyasalar için mükemmel bir haber.”
Robert Shiller şu an için Yale bünyesinde olan ve daha önce Nobel ödülü kazanmış olan bir ekonomist. Ünlü Dot-com balonu ve emlak sektörü çöküşünü tahmin eden sayılı ekonomistlerden olan Shiller, Irrational Exuberance adında balonlara ve bunların nasıl oluştuğuna değindiği bir kitaba da sahip.
Shiller:
”Bunların hiç biri yeni şeyler değil ve geçmişteki mali yenilikler ile beraber, zorlayıcı gibi gözüken bir hikaye bu konu için yeterli olmayacaktır.”
Shiller zaman ve insan hayatı boyunca tecrübe edilmiş başarısız mali girişimlerden söz ederken, en büyük kripto para birimi olan Bitcoin [BTC] neredeyse 10 yıldır piyasada bulunuyor. Piyasadaki dalgalı iniş çıkışlarına rağmen Bitcoin’in basın saatine göre toplam piyasa değeri hala 135 milyar dolar gibi devasa bir rakama sahip.