St. Louis FED Başkanı: ‘Para Birimleri Arasında Hep Bir Rekabet Vardı’

ABD’deki St. Louis Federal Rezerv Bankası’nın başkanı olan James Bullard, Pazartesi günkü Consensus 2018 etkinliğinde yaptığı konuşmada kripto paraların “ABD’de ‘düzgün olmayan’ bir para birimine doğru geçiş yapılmasına” neden olduklarını söyledi.

New York’ta gerçekleşen etkinlikte özel para birimlerinin tarihi hakkında konuşan Bullard, katılımcılara özel ve kamusal para birimlerinin “denge içerisinde bir arada var olabileceklerini” ve hatta bu para birimlerinin “başka türlü gerçekleşmeyecek olan işlemlere olanak tanıyabileceklerini” belirtti.

Bullard, bir ülkenin sirkülasyonunda aynı anda birden fazla para biriminin dolaşmasından ve bu para birimlerinin çoğunlukla özel kurumlar, şirketler tarafından oluşturulmasından bahsediyor. ABD tarihinde bu durum aslında bundan çok da uzun olmayan bir süre önce yaşandı ve 1830’lu yılların ABD’sinde sirkülasyondaki para birimlerinin yüzde 90’ı özel üretilmiş para birimleriydi. Bullard:

“Bank of America tarafından, Wells Fargo tarafından üretilmiş banknotlar vardı ve bunların hepsi belli bir indirimle sunulurdu.”

Bullard günümüzde 1,800’den fazla kripto para olmasına değindi ve döviz oranlarında yine eskisi gibi bir “kaos” durumu yaşanabileceğini söyledi. Çünkü Bullard’a göre piyasada bu kadar fazla para birimi varken insanlar çeşitli işlemler için çeşitli para birimleri kullanabilirler ve bu para birimlerinin hepsi farklı bir fiyata sahip olabilir. Venezuela’nın para birimini örnek gösteren Bullard “para birimlerinin güvenilir olmaları ve belli bir değere sahip olmaları gerektiğini” de vurguladı.

Bullard kripto paraların insanları “Venezuela’daki para politikası gibi aşırılıklarından koruyabilme” ihtimalleri hakkında da konuştu ve ortada birkaç sorun olduğunu söyledi.

Bu sorulardan ilki de bu tür para birimleri üzerinden gerçekleştirilen işlemlerin yasa dışı olma ihtimalleri. Bullard aynı zamanda kripto paraların para politikası bakımından zannedildiği kadar güvenilir olmadıklarını düşünüyor olabilir.

Mesela Bitcoin’in 21 milyon gibi sabit bir arz miktarı var ancak “sistem buna rağmen ikiye ayrılabilir ve ortada iki adet sabit hacimli koin olabilir”. Ayrıca Bullard’a göre para politikası bünyesindeki belli başlı problemler “ne emtia tabanlı parayla ne de kripto parayla hafifletilebilirler.”

İleriyi Düşünmek Gerek

Bullard’ın yaptığı bu yorumlar sonrasında gazeteci Diane Brady dengeli bir para sistemi oluşturmak için illa ki hükümete ihtiyaç olup olmadığını sordu ve Bullard şu şekilde yanıtladı:

“Bu yüzyılda ve geçtiğimiz yüzyılda (ihtiyaç) oldu. Ama bu her zaman böyle mi olacak? Bilmiyorum. Belki de teknolojik çözümler vardır.”

Bullard kripto paraların en azından şu an için dolara ciddi bir tehdit oluşturmadıklarını çünkü yeteri kadar işlem hacmine sahip olmadıklarını söyledi. “Doların günümüzde gayet iyi durumda olduğunu” belirten Bullard “böyle olmaya da devam edecek” diye ekledi.

Ancak uzun vadede kripto paraların küresel para sistemini değiştirme ihtimalleri de yok değil. Bullard Dünya’da tek bir para birimi olmadığını ve en büyük para birimleri arasındaki döviz kurlarının bile epey değişken olabileceklerini söyledi. Bullard’ın son yorumu ise şu şekilde oldu:

“Eğer kripto paralar daha fazla ticaret hacmine kavuşurlarsa daha düzensiz bir para birimine doğru geçiş yapılması durumu ABD için ciddi bir sorun haline gelebilir.”