ABD’deki hükümet yetkilileri bundan bir süre önce kripto para piyasasında herhangi bir manipülasyon dönüp dönmediğini anlamak için piyasayı yakından takibe almışlardı. Yetkililer, başlattıkları araştırmalara katkı sağlayabileceğini düşündükleri için ülkedeki dört farklı kripto para borsasından belli başlı ticaret verileri talep etti.
Ülkedeki kripto para piyasasının manipülasyona maruz kalıyor olma ihtimali ABD’li yetkilileri harekete geçirdi. ABD merkezli dört büyük Bitcoin borsası ellerindeki ticaret bilgilerinin ciddi bir kısmını hükümet yetkililerine teslim edecek.
Hükümet yetkililerini harekete geçiren asıl şey aslında CME Group tarafından sunulan Bitcoin bazlı vadeli işlem sözleşmelerinin manipüle ediliyor olma ihtimalleriydi. Vadeli işlem fiyatlarında dönen manipülasyonlar doğrudan hükümetin yetki alanına girdiği için de yetkililer her türlü ihtimale karşı harekete geçtiler.
Bitcoin bazlı vadeli işlem sözleşmelerinin nihai fiyatı dört farklı borsadan veri alınarak belirleniyor: Bitstamp, Coinbase itBit ve Kraken. CME’nin sözcülerinden biri The Wall Street Journal ile konuştu ve yukarıda adı verilen borsalarla bilgi paylaşımına dayalı bir anlaşmaları olduğunu belirtti:
“Dahil olan tüm borsaların soruşturmalarda ve araştırmalarda işbirliği yapmanın yanı sıra bilgi paylaşma yükümlülükleri de var.”
Olumlu Yanı Yok
Kraken’ın CEO’su olan Jesse Powell konu hakkında yorum yaptı ve hükümet yetkilileri tarafından yürütülen soruşturmadan pek de memnun olmadığını vurguladı. Powell aynı zamanda tüm bu manipülasyon konusunun biraz fazla büyütüldüğünü düşünüyor:
“Eğer ortada manipülasyon teşebbüsü varsa bu teşebbüste bulunan kişi çok düşük bir olumlu sonuç ihtimali uğruna çok büyük bir risk alıyor.”
Bazıları ise kripto para piyasasında manipülasyon döndüğüne neredeyse tamamen emin durumdalar. Hatta bazı isimler ortada hiçbir yasal düzenleme olmadığı için kripto para piyasasında ilk günden beri manipülasyon döndüğünü düşünüyorlar.
The Wall Street Journal tarafından yayınlanan yazıya göre de kripto para piyasasındaki en yaygın manipülasyon taktiklerinden biri sazanlamak (spoofing). Peki bu sazanlama olayı nedir? Dodd-Frank Yasası‘nda bu eylem şöyle tanımlanıyor:
“Sonradan iptal etme niyetiyle teklif yapmak veya ihaleye girmek.”
Peki pratiğe vurduğumuzda bu iş nasıl gerçekleşiyor? Bildiğiniz üzere borsalarda ‘al’ ve ‘sat’ olarak iki çeşit emir var. Kendinize uygun bir miktar belirledikten sonra otomatik olarak bir miktar hisse satın alabiliyor ve/veya satabiliyorsunuz. Sazanlama eylemi de bu ’emir’ seçeneğinin piyasayı kandırmak için kullanılması durumunda gerçekleşiyor. Bazı yatırımcılar çok yüksek bir miktar belirleyerek o miktarda hisse için ‘sat’ emri veriyor ancak emri verdikten bir süre sonra bu satışı iptal ediyorlar. Niye böyle bir şey yapılıyor? Çünkü bu yatırımcılar piyasayı hareketlendirmek, manipüle etmek istiyorlar. Bitcoin üzerinden bir örnek verelim. Büyük çaplı bir yatırımcı borsaya giriyor ve belli bir fiyat belirleyerek 2000 adet Bitcoin için ‘sat’ emri veriyor. Borsada böyle bir emir verildiğini gören diğer yatırımcılar “balina geldi kaçın” mantığıyla kendi Bitcoinlerini de satıyorlar.
Bu sazanlama işi aslında yasa dışı bir olay ama Bitcoin piyasaları herhangi bir devlet tarafından düzenlenmedikleri için Bitcoin piyasalarında sıkça görülebilen bir eylem.