Waves platformu, üzerinde Waves token’lar ile ticaret yapılabilecek merkezsiz bir borsadan oluşuyor. Bu token’lar bire bir şekilde destekleniyor ve farklı alım noktalarında kullanılabiliyor. Şuanda bu token’lar için iki adet resmi para kullanılabiliyor: Amerikan Doları ve Euro. Bunun dışında BTC, ETH, LTC, ZEC gibi kripto paralar da kullanılabiliyor. Waves token’larının dediğimiz gibi iki adet resmi para karşılığı bulunuyor. Ancak bunlara yeni bir para birimi daha ekleniyor: Türk Lirası. Bu imkanı ise Digilira isimli Türk şirket sağlıyor. İlginç olan kısım ise ilk defa Waves için bir alım noktasının Waves ekibi tarafından değil; bir özel şirket tarafından oluşturuluyor olması.
Core Media‘ya röportaj veren Digilira şirketinin sahibi Serkan Bayar şirketi kurma amacını, bu noktaya nasıl ulaştığını ve Türkiye’deki kripto para durumunu anlattı.
Röportaj kısmı soru (Q)-cevap (A) şeklinde ilerleyecektir.
Q: Bize Digilira’dan bahseder misiniz?
A: Dijilira, Türk Lirasını wTRY isimli kripto para token’ına dönüştürmenizi sağlayan bir platformdur. Bahsettiğimiz wTRY token’ı Waves platformunda oluşturulmuştur ve Türk Lirası tarafından bire bir desteklenmektedir. Digilira, Türk Lirası ve wTRY token’larının ikisi için de bir alım noktası görevi görecek. Şirketin ismi olan Digilira, “Dijital Türk Lirası”nın (Digital Turkish Lira) kısaltması. Kulağa hoş geldiği için Digilira dedik. Şirketimiz 10 Ekim 2017 tarihinde kuruldu. Şirketimiz amacı elektronik ortamda bir “değer” oluşturmak ve satmak, bu amaca uygun hizmet verecek siteler kurmak ve işletmek, bu sitelere üyeler kazandırmak ve bu hizmetlerden gelir elde etmek.
Şirketimizi kurmadan önce, şirketimizin yapacağı şeyler hakkında Türkiye’deki Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna sorular sorduk. Kurumdan aldığımız cevaplar olumlu yöndeydi ve bizden istedikleri tek şey kullanıcılarımızı kripto paraların çok değişken olduğu hakkında bilgilendirmemiz ve AML (anti-para aklama) eylemlerine engel olmamızdı. Bu yüzden kullanıcılarımızı değişkenlik konusunda uyaracak ve KYC/AML (müşterini tanı/anti-para aklama) şartlarına uymak için kullanıcılarımızdan kimlik talep edeceğiz.
Hizmetimizi kullanmak için kayıt olan kullanıcılarımızdan gerçek adlarını kullanmalarını isteyeceğiz. Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine olan erişimimiz sayesinde verilen kimliğin gerçek mi sahte mi olduğunu kontrol edebileceğiz. Kullanıcının adıyla eşleşmeyen ödemeleri kabul etmeyeceğiz. Ödeme ATM’den yapılmışsa kabul etmeyeceğiz. Kullanıcılar yalnızca kendi kimlikleriyle eşleşen hesaplardan para çekebilecek.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan olumlu yanıt aldıktan sonra bankalar ile iletişime geçtik. Bir belge oluşturarak niyetlerimizi ve hizmetlerimizi anlattık. Belgelerimiz merkez ofislere gönderildi. Bazı bankaların blockchain yönetim birimi var ve bu birimlerden veya merkez ofislerden olumlu cevaplar aldık. Bize olan yaklaşımları gayet iyiydi ve KYC/AML önlemlerimiz hakkında sorular sordular.
An itibariyle Türkiye’deki 6 büyük bankayla anlaşmış durumdayız ve daha fazlası da olmak üzere. Bu bankalar Türkiye İş Bankası, Denizbank, Garanti, Akbank, Ziraat Bankası, QNB Finansbank
Q: Türk Lirası alım noktası için neden Waves platformunu seçtiniz?
A: Erkenden tanıştığımız için Waves platformuna güveniyoruz. Waves Lite sürüm kullandığı için sıradan kullanıcıların Waves platformunu kullanmak için bütün blockchain’i indirmesi gerekmiyor. Ayrıca Waves platformunda DEX bulunduğu için varlıklarınızı rahatlıkla Waves platformunda tutabilir ve ticaret yapabilirsiniz.
Türkiye’de epey Waves destekçisi bulunuyor. Türk Waves başlığında 250 sayfa yazı yazılmış durumda.
Waves’e olan talebi gördükten sonra ben şahsen Waves platformunu Türk halkına daha da yaymak amacıyla bir blok açtım: www.wavesturkiye.com
Türkiye’de Bitcoin alıp satabileceğiniz 3 büyük borsa bulunuyor. Bunlar Paribu, BTCTürk ve Koinim. Bu 3 borsanın günlük ortalama işlem hacmi toplamda 15 milyon dolar civarında. Bu borsaların hepsi merkezli. Alım noktası olarak Digilira’yı kullanan kullanıcılarımız pek çok şeyden yararlanacaklar.
Bunları şöyle sıralayalım:
Yüksek Komisyonlardan Kurtulun
Günümüzde merkezli bir borsada ortalama olarak %0.4 komisyon ödeniyor. Mesela 10 bin lirayla işlem yapan biri Türkiye’deki merkezli bir borsadan Bitcoin aldığında 40 lira komisyon ödüyor.
Digilira sayesinde müşterilerimiz Waves platform’un merkezsiz borsasını kullanarak minimum işlem ücretlerine kavuşacak (0.003 WAVES). Mesela 10 bin lira işlem yapacak olan kişiden yalnızca 50 kuruş işlem ücreti kesilecek.
Bitcoin’e Takılı Kalmayın
Türkiye’deki diğer tüm borsalar yasal ve elde ettikleri karlardan vergi ödüyorlar. Bitcoin almaya karar verdiğinizde 3 farklı borsadan direkt olarak alım yapabilirsiniz. Ancak alternatif kripto para almak istiyorsanız, Bitcoin’inizi diğer borsalara aktarmak durumundasınız. Sorun burada başlıyor. Türkiye’de devlet parasıyla alternatif kripto para alamıyorsunuz.
Digilira sayesinde müşteriler WAVES, Bitcoin, Ethereum, Litecoin, Zcash, WavesGo, MobileGo, Primalbase, ZrCoin satın alabilecek. Bunun yanında wTRY kullanarak daha fazla para birime de alabilecekler.
Vakit Nakittir
Piyasalar yoğun olduğunda ya da dalgalanırken bir borsadan diğerine Bitcoin yollamak epey vakit kaybettirebiliyor.
Bir borsadan diğerine Bitcoin yollarken veya alırken geçen zaman zarfında kayıplar yaşayabilirsiniz. Özellikle de büyük çaplı bir sermayeniz varsa.
Digilira sayesinde Waves merkezsiz borsası üzerinden istediğiniz kripto parayı Türk Lirası ile satabilir veya alabilirsiniz. Bu sayede bir kripto paradan diğerine geçmek çok daha hızlı hale gelecek.
Merkezsiz Borsa
Merkezli borsaları kullanan müşteriler sıklıkla duyuru olmadan yapılan ani güncellemelerden ve piyasa yoğunken borsaya geçici olarak ulaşılamamasından şikayet ediyor.
Digilira sayesinde müşteriler, Waves platformunun merkezsiz borsasını kullanarak merkezli borsaların belirsizliklerinden kurtulabilecek.
Güvenlik
Merkezli borsalar bir hack saldırısı durumunda sizin “özel anahtarlarınızı” tutuyorlar. Borsalar bu özel anahtarları kaybedebilir.
Digilira kullanarak tamamen merkezsiz bir borsada ticaret yapıyor olacaksınız. Yani sahip olduğunuz tüm kripto paraların mutlak kontrolü sizde olacak. Digilira %100 yasaldır ve Türkiye Cumhuriyetine vergi ödeyecektir.
Q: Şuana kadar nasıl bir süreç geçirdiniz?
A: Waves için Türk Lirası alım noktası kurmaya karar verdikten sonra markamızın Digilira olacağına karar verdik. Daha sonra patent başvurusu yaptık ve marka tescili yaptık. Şansımıza “Digilira” markası bizden önce alınmamıştı ama yine de önümüzde bir engel vardı. Çünkü “www.digilira.com” URL’si alınmıştı. Sahibine ulaştık ve pazarlığa giriştik. Fiyatta anlaştık ve URL’yi satın aldık.
Şirketimizi kurduktan sonra da “www.digilira.com.tr” adresi için başvuru yaptık (yalnızca yasal şirketler “.tr” URL’sini alabiliyor). Ancak hizmetlerimizi sunarak www.digilira.com’u kullanacağız.
Bazı gereklilikler olduğu için en yoğun dönemimiz bankalarla anlaşmak oldu. Bankalardan, hesaplarımızın canlı bildirimini vermelerini istedik ki bu sayede ödemeleri canlı olarak takip edebilelim. Bu konuda bankalarla anlaşmak yaklaşık 4 hafta sürdü. Şimdi bankalar sunucularımızın kurulu olduğu IP adreslerine özel olarak veri sağlayacak.
Aynı zamanda Manim adlı bir firmayla anlaşma sağladık. Bu firma bankalarla konuşup bize JSON veri sağlayacak. Böylece öncelikle digilira.com’daki ödeme taleplerini toplayacak daha sonra ödemenin JSON verisini alacağız. Eğer bu veri uyumluysa otomatik olarak wTRY yollayacağız. Yani ödeme süreci özerk olacak ancak para çekme süreci manuel olacak.
Q: Alım noktası hakkında Waves ekibiyle konuştunuz mu? Waves ekibi ne gibi bir tepki verdi?
A: Waves ekibiyle ve Slack kanalı üzerinde Waves ekibine yakın isimlerle iletişim halindeyiz. Marc Jansen (Hawky), Martin (mx) ve Cyrille Wetter (karlkarlsson) bizi destekledi. Şirketimizi kurduktan sonra Alexandra Pestretsova’ya e-posta yolladık. Daha sonra kendisi 11 Kasım’da Waves genel merkezinde bir toplantı ayarlamak için e-postamızı Vadim Radskiy’e yönlendirdi.
Bu toplantının ardından Türk Lirası alım noktasını resmi olarak duyurmayıp ümit ediyoruz.
Q: Türkiye’de kripto paraların durumu nedir? Hizmetleriniz için çok büyük talep olacağını düşünüyor musunuz?
A: “kripto paraların iyi tasarlanmaları halinde finansal istikrar sağlayabileceğini”Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı söylemişti.
Türkiye’deki bazı bankaların blockchain teknolojisini araştırdığından da haberdarız. Türkiye’deki MiaVita isimli bir inşaat firması yaptıkları evleri Bitcoin ile satmaya başladı. Sitelerine buradan ulaşabilirsiniz: http://miavita.com.tr
Türkiye’de kripto para sektörü yükselişe geçmiş durumda. Türk Lirasını kripto para atmosferine dahil etmek için çabuk davranmak istedik. Şuanda yasal bir şirketiz ve elde ettiğimiz komisyonlardan vergi ödeyeceğiz. Söylediğim gibi Türkiye’deki borsalar günlük olarak toplamda 15 milyon dolar civarında bir hacme sahip. 3 ay içerisinde bu miktarın %10’una sahip olmak istiyoruz. Hizmete başladığımızda haber verebilmek için müşterilerimizin e-posta adreslerini topluyoruz. An itibariyle 450’nin üstünde e-posta adresi topladık.
Bitcointalk’taki konu başlığımızın 131 cevabı var ve neredeyse herkes heyecanla hizmetlerimizi kullanmayı bekliyor.
Q: Vakit ayırdığınız için teşekkürler. Ne zaman kullanıma hazır olacağınız hakkında bir fikriniz var mı?
A: Hizmete başlamak için neredeyse tam anlamıyla hazırız. Waves ekibinden onay bekliyoruz. Moskova’daki toplantıda her şey iyi giderse kasım sonunda hizmetlerimizi kullanıma açmayı planlıyoruz.