Hindistan Maliye Bakanlığı yakın zamanda Bitcoin‘i ve piyasada bulunan diğer dijital paraları temel değerlerinin olmadığını söyleyerek eleştirdi.
Maliye Bakanlığı şu yorumda bulunmuştu:
“Uzundur beklenen ve aniden gerçekleşip yatırımcıların, özellikle de perakende müşterilerin zor kazandıkları tüm paraları kaybetmesine sebep olabilecek, ponzi düzenlerine benzeyen gerçek ve yüksek riskli bir yatırım balonu var. Tüketicilerin bu gibi Ponzi düzenlerinde tuzağa düşmemek için tetikte ve olabildiğince temkinli olması gerekiyor.”
Hatalı Mantık
Eskiden Bitcoin eleştirmeni olup sonradan destekçisi haline gelen milyarder yatırımcı Mark Cuban daha önceden yaptığı açıklamada temel değer diye bir şeyin olmadığını vurgulamıştı. Değerlerinin ne olacağına piyasadaki talep ve merkezi otoritelerin arz kontrolü karar verdiği için ABD Doları ve Hint Rupisi gibi devlet paraları dahi temel değere sahip değil. Cuban şöyle söylemişti:
“Bu ilginç çünkü değeri tamamen arz ve talebe dayanan çok fazla varlık var. Pek çok hissenin temel değeri yok çünkü gerçekten sahiplik veya oy verme hakkınız yok. Bu hisseleri yalnızca alma ve satma imkanınız var. Bitcoin de aynı şey. Değeri arz ve talebe dayanıyor. İsveçli bir borsaya dayanan ETN aracılığıyla ben biraz aldım.”
Dolayısıyla Hindistan Maliye Bakanlığının Bitcoin’in ve diğer kripto paraların değerlerini destekleyen bir varlık olmadığı için ponzi olduklarına yönelik yorumu hatalı çünkü aynı argüman Dünya üzerindeki hemen hemen her tür para birimi için kullanılabilir.
Ülkenin başbakanı Narendra Modi suçlulara baskı uygulamak için 500’lük ve 1,000’lik banknotları kaldırmaya yönelik tartışmalı bir karar almıştı. Analistler başbakanın aldığı bu kararı da göz önünde bulundurarak Hindistan Maliye Bakanlığının kripto paralara yönelik böylesine akıl karı olmayan bir yorumda bulunmasını sorguluyorlar.
Hindistan‘ın en büyük ikinci Bitcoin borsası olan Unocoin’in kurucusu ve başkanı Sunny Ray, şu yorumda bulundu:
Is bitcoin a pyramid or ponzi scheme? Short answer: no. Long answer: see below. #IndiaBitcoin pic.twitter.com/58eQa2lI1f
— Sunny Ray (@SunnyStartups) 29 Aralık 2017
“Bitcoin bir piramit veya ponzi mi? Kısa cevap: hayır. Uzun cevap: aşağıya bakın.”
Milli para birimine yönelik olan ani ve öngörülmemiş baskı aylarca süren kafa karışıklığına, finansal istikrarsızlığa yol açtı ve insanların nakit çekmek için sıralarda beklerken can verdiği olayların kaydedildiği bir döneme sebep oldu. Banknotların arzı kısa sürede öylesine aza indirgenmişti ki belli bir noktada artık ülkedeki ATMlerin %90’undan fazlasının verebileceği nakit kalmamıştı.
Kasım 2016’da LA Times’ın yaptığı habere göre banknotlara uygulanan bu eşi benzeri görülmemiş yasağın etkileri en çok fakir insanlarda görüldü. Nüfusun büyük çoğunluğu günlük işlerini yapabilmek için yeteri kadar nakit paraya sahip değildi. LA Times’a yorumda bulunan Ramesh Sisodia adlı bir yerel tüccar şöyle söyledi:
“İnsanların ekmek alacak parası yok… Niye kahve içmek için dışarı çıksınlar? Buna gücü yeten kişiler Barista’da -Starbucks benzeri işletme- bir kahveye 10 kat fazla ödemeyi tercih eder çünkü onlar kart ile ödeme yapabiliyor.”
Oldukça takdir edilen Hintli girişimci Gaurav Munjal nüfusun büyük çoğunluğunun eşya alışverişi yapabilmek için takas sistemine geri dönüş yaptığını çünkü nakit para sisteminin artık fakirler ve orta sınıftakiler için mümkün olmadığını söyledi.
Day 2 in Bombay with no cash – no ATMs working. Paid the autowalla 5kgs of rice from a store. Long live barter system. pic.twitter.com/uWtejp60AM
— Gaurav Munjal (@gauravmunjal) 13 Kasım 2016
“Bombay’da nakit olmadan geçen 2.gün. Çalışan ATM yok. Autowala’ya (Uber benzeri uygulama) dükkandan 5 kilo pirinç ile ödeme yaptım. Yaşasın takas sistemi.”
Dünya üzerindeki pek çok hükûmet kripto paralara yönelik olumsuz açıklamada bulunuyor ancak bunlar arasından özellikle Hint hükûmetinin bunca yoğun tepki almasının sebebi tam olarak da bu. Bitcoin ve genel olarak herhangi bir merkeze bağlı olmayan (Hintliler için önemli) kripto paralar ekonomide istikrarı sağladığı gibi şahıslara da bağımsızlık veriyor. Devlet tarafından yönetilen ve kontrol edilen Hint Rupisinin halka neler yaşattığı göz önünde bulundurunca Hintlilerin Bitcoin’i bu kadar seviyor olması gayet doğal.
Maliye Bakanlığı aynı zamanda Bitcoin’in ve diğer kripto paraların fiyatlarının tamamen spekülasyona dayalı olduğunu söyledi. Bitcoin, Ripple, Ethereum gibi ağların paraları işlem göndermek ve almak, değer saklamak, büyük çaplı ödemeler gerçekleştirmek, merkezsiz uygulamalar çalıştırmak gibi amaçlar için kullanılıyor. Yani fiyat tamamen “spekülasyona” dayalı değil. Maliye Bakanlığı:
“Dolayısıyla Bitcoin’in ve diğer dijital paraların fiyatları tamamen ve yalnızca spekülasyona dayalıdır ve bu da fiyatlarında değişkenliğe yol açmaktadır.”
Hindistan Hükûmeti Bitcoin’i Niye Sevmiyor?
Eşten-eşe protokol ile çalışan ve merkezi olmayıp dağıtılmış bir para birimi olan Bitcoin, Hindistan merkez bankası gibi aracılara ve hizmet sağlayıcı üçüncü taraflara olan gereksinimi ortadan kaldırıyor. Bitcoin gibi paralar merkezi otoritelerin ülkedeki para sistemi üzerinde olan kontrollerini ve otoritelerini adeta hiçe sayıyor.
Ancak ilerleyen yıllarda belli başları devletlerin kripto para piyasasına olumsuz tavır sergilemesi veya sergilemeye devam etmesi pek mümkün olmayacak gibi duruyor çünkü ABD, Japonya ve Güney Kore gibi devasa piyasalar Bitcoin’i meşru bir para birimi ve varlık sınıfı olarak kabul ettiler bile.