IMF Bitcoin, Ethereum ve XRP’yi Nasıl Tanımladı?
IMF, geçtiğimiz günlerde yayınladığı bir raporda Bitcoin, Ethereum ve XRP gibi kripto para birimleri hakkında bazı tanımlamalarda bulundu. Monetary law (para hukuku) kapsamında CBDC’lerin durumunu değerlendiren IMF, hukuksal düzlemde Bitcoin gibi kripto para birimleri için bir ayrım bulunduğunu gösterdi.
IMF’in “Legal Aspects of Central Bank Digital Currency: Central Bank and Monetary Law Considerations” başlığı ile hazırladığı raporda, dijital merkez bankası parasının (CBDC) yasal boyutta incelenmesi ve monetary law ile yapılan değerlendirmelere yer verildi. Raporun dikkat çeken kısımlarından birisi ise resmi ve resmi olmayan para birimlerinin ayrımı oldu. IMF; Bitcoin, Ethereum ve XRP’yi “resmi olmayan” para birimleri arasında değerlendirdi.
Bitcoin gibi para birimlerinin KDV gibi yasalar kapsamında “para” olarak kabul edilebileceği de ifade edilirken diğer bazı finansal yasalar çerçevesinde para birimi olarak görülemeyeceği –hatta kabul edilemeyeceği– belirtildi.
Para birimleri arasında görülen ayrıma dikkat çekildi
IMF, resmi para birimlerine örnek olarak ABD’de doları, Euro bölgesinde Euro’yu, Japonya’da ise yeni gösterdi ve şunu söyledi:
“Bu para birimleri, mevzuatlar ve yasalarla net olarak belirlenmiştir ve resmi olmayan, yarı-para birimi (quasi-monetary) konumundaki Bitcoin, Ethereum ve XRP gibi paralardan ayırt edilmelidir.
Monetary law, resmi para birimlerinin değerinin nasıl belirlendiğini gösteren bir yasadır. Bretton Woods sisteminin çöküşünden beri resmi para birimlerinin büyük bir kısmı döviz piyasası kapsamında değer alır. Bu nedenle de doğal olarak para birimlerinin değeri ekonomi politikaları tarafından şekillenecektir.”
CBDC’lerin para birimi olarak statüsü net değil
IMF’in raporda tartıştığı resmi para birimlerinin yasal dayanakları konusunda CBDC’lerin yasal bir dayanak olmadan işlev göstermesinin özellikle merkez bankaları için risk oluşturabildiğinin üzerinde duruldu. Bununla birlikte, monetary law kapsamında ele alınan resmi para birimleri göz önünde bulundurulduğunda CBDC’lerin statüsünü belirlemenin şu anda pek mümkün olmadığı ifade edildi.
IMF’e göre, bir para biriminin resmi olarak kullanılabilmesi için o para biriminin devlet veya merkez bankası tarafından ihraç edilmesi, kağıt paraların üzerinde bulunan değerle kabul edilmesi, para birimlerinin resmi para olarak işlenmesi ve ceza hukuku kapsamında korunuyor olması gibi bazı özellikleri bulunması gerekir.
“CBDC’lerin yeni bir para birimi olması beklenmiyor.” diye not düşen IMF, yapılan tüm parasal tanımlamaların CBDC’lerin sadece yeni bir para türü olduğunun altı çizildi.