1- Cüzdanım Hacklendi! Ne Yapabilirim?
Doğruyu söylemek gerekirse olay çoktan gerçekleştiği için yapabileceğiniz pek bir şey yok.
Cüzdanınıza göz attınız. Tüm koinlerinizin havaya karışmış ve bilinmedik bir adrese birçok transfer yapılmış. Geçmiş olsun, bu hacklendiğiniz anlamına gelir.
Kripto paralar doğası gereği anonimdir. Yani, koinin kodunu elinde tutan koine ‘sahip’ sayılır. Yani eğer elinizden kayıp gittiyse, ‘sahiplik’ başkasına gitmiştir.
İşlem yapılan adresi takip etmeyi deneyebilirsiniz ama elinize pek bir şey geçmeyecektir. Cüzdanınızı sağlayan firma ile iletişime geçin ve muzdarip tek kişi olup olmadığınızı öğrenin. Ayrıca bilgisayarınızı ve cep telefonunuzu da güvenlik açıklarına karşı korumaya almayı unutmayın.
Eğer kripto paranızı bir borsa cüzdanında tutuyorduysanız ve borsa hacklendiği için paralarınız çalındıysa, kısmen telafi edilebilirsiniz.
Yine de sırtınızı üçüncü şahıslara yaslamak yerine cüzdanınızın güvenliğini önceden sağlamanız ve cüzdanınızı doğru kullanmanız çok daha yararlıdır.
2- Hackerlar Nasıl Benim Kripto Paramı Çalabiliyorlar?
Hackerlar, sizin insani hatalarınızdan, gözden kaçırdığınız noktalardan ve dikkatsizliğinizden faydalanırlar.
En yaygın dolandırıcılık türü oltalamadır (phishing). Oltalama şu şekilde gerçekleşir:
Hackerlar sanki sizin cüzdan sağlayıcınızdan geliyormuş gibi görünen bir e-posta gönderirler. Bu e-postanın içinde, sizin cüzdan sağlayıcınıza çok benzeyen bir link bulunur. Bu linki orijinalinden ayırt etmek çok zordur çünkü sadece birkaç harf değişikliği içerir. Hatta hackerlar bir adım ileri gidebilir, sahte linki doğru URL’nin içerisine gizleyebilirler. Böylece siz doğru olduğunu zannettiğiniz linke tıkladığınızda sizi sahte linke yönlendirebilirler.
En büyük oltalama skandallarından birine, 24 Nisan 2018 tarihinde My Ether Wallet kullanıcıları maruz kaldı. DNS hacklenmesi sonucu kullanıcılar toplamda 150.000 dolara tekabül eden ETH kaybettiler.
Oltalama ve dolandırıcılık dışında hackerlar sizin dikkatsizliğinizden faydalanırlar. Örneğin özel anahtarlarınızı e-postanızda tutmak, özel anahtarlarınızı alenen paylaşmak, korunmasız ağlarda özel anahtarlarınızı kullanmak gibi hatalarınız; hackerların bilgilerinize ulaşmasına ve ceplerinizi boşaltmasına sebep olabilir.
Yüksek miktarlarda token bulundurmak ve büyük işlemler gerçekleştirmek de hackerları üzerinize çekebilecek hareketlerden biridir.
3- Tamam Da Anahtarlarımı Nerede Saklamalıyım?
Offline olarak saklamak her zaman online olarak saklamaktan daha iyidir.
En sık yapılan hatalardan biri anahtarlarınızı e-posta adresinizde, Google Drive’da, Dropbox’ta veya akıllı telefonunuzun notlarında saklamaktır. Başta kullanımı kolay gibi görünen bu yöntemlerin hacklenmesi de aynı şekilde kolaydır çünkü hackerlar sizin zaaflarınızı bildiklerinden ilk olarak bu kısımları yoklarlar. Koinlerinize kol kanat germek istiyorsanız daha az bariz bir yerde saklamalısınız. Offline olabilmek adına bir USB’nin içine kaydetmeyi deneyebilirsiniz. Ya da eski usül, anahtarlarınızı bir kağıda not alıp kağıdı da çocukların ve meraklı akrabaların ulaşamayacağı bir yerde saklayabilirsiniz.
4- Anahtarlarımı Kaybedersem Nolur?
Kullandığınız cüzdan tipine bağlı olarak seçenekleriniz değişir.
Birçok yazılımsal cüzdan için sadece 12 kelimelik yedek ipucunuzu hatırlamanız yeterlidir. Pin’inizi unuttuysanız uygulamayı silip, yedek ipucunuzu girip yeni bir pin belirlemeniz daha uygundur.
Pin kodları yerine yüz tanıma ve parmak izi tanıma teknolojisinden faydalanan cüzdanlar da var. Örneğin Lumi uygulaması bu teknolojiyi destekliyor.
Yedek ipucunuzu hatırladığınız sürece paçayı kurtarırsınız. Lakin yedek ipucunuzu unutursanız cüzdanınıza erişiminiz kesilir. Bu noktada teknoloji dahi sizi kurtaramaz. Elinizden ancak bir soğuk su içmek ve mucizevi bir şekilde ipucunuzu hatırlamayı beklemek gelir.
5- Her Giriş Yaptığımda Cüzdanım Yeni Bir Adres Belirliyor. Bu Normal Mi?
Evet, bu cüzdanınızın güvenliğini sağlamak için neredeyse zorunlu denebilir.
Bu yönteme HD-Safe ya da hiyerarşik belirlenimci kasa denir. Her para gönderdiğinizde ve her para tahsil ettiğinizde cüzdanınıza yeni bir adres atanır. Bu oldukça kullanışlı bir yöntemdir çünkü işlemlerinizin takip edilmesini zorlaştırır ve hackerların bakiyenizi öğrenememesini sağlar.
Yine de yüklü işlemler gerçekleştirecekseniz birden fazla seferde yapmakta fayda var.
6- İdeal Kripto Para Cüzdanı Hangisidir? En Güvenli Cüzdanı Nasıl Bulabilirim?
Böyle bir cüzdan yoktur. Offline ve online cüzdanların hepsi farklı güvenlik mekanizmalarına sahiptir ve hepsinin avantajları ve dezavantajları vardır.
Var olan online bulut cüzdanların büyük çoğunluğu — bunlara ‘sıcak cüzdan’ da denir — iki aşamaları doğrulama sistemi kullanır. Yani e-posta adresiniz hacklense bile doğrulama yapılmadığı sürece cüzdanınıza giriş yapılamaz. Bilgisayarınıza bir program gibi yüklediğiniz veya akıllı telefon uygulamasından ulaştığınız bu sıcak cüzdanlar 12 kelimelik yedek ipuçlarına ve pin koduna sahiptirler. Bu sayede anahtarınızı unutursanız veya hacklenirseniz cüzdanınıza erişebilmeniz sağlanır.
‘Soğuk cüzdan’ olarak tabir edilenler ise USB şeklinde veya kendine has bir dizayna sahip donanımsal cihazlardır. Şimdilik en güvenli yöntem soğuk cüzdanlar olarak görülmektedir fakat yeni yapılan araştırmalar bu cihazların da yıkılmaz kaleler olmadığını kanıtlamaktadır. Düzenli olarak cüzdanınızı güncellemek ve anahtarlarınızı dikkatle saklamak hala en emin yoldur.
Hangi tür cüzdan kullanırsanız kullanın, akıllı telefonunuzun ve bilgisayarınızın kötücül yazılımlardan arınmış olduğundan ve sıkıca korunuyor olduğundan emin olun.
Bu kadar çetrefilli bir işle ben uğraşmak istemem diyorsanız siz iyisi mi kripto paralarınızı yastığınızın altında saklayın.