Kripto para piyasası inanılmaz artışını sürdürürken tüm kripto paraların piyasa hacmi de 500 milyar $ seviyesine gelmeyi başardı. Bundan neredeyse tam bir yıl önce, 15 Aralık 2016’da, toplam piyasa hacmi 15 milyar $ seviyesindeydi. Bugünün fiyat hareketlerine baktığımızda tüm sektörün geçen seneye göre kar getirisi %3,333 oranında. Yani kısaca, geçen yıl kripto parası olup tutan neredeyse herkes kazançlı çıktı.
Büyük Gelişme
Zamanı biraz geriye sarıp kripto paraların geçen yılki piyasa hacimlerine göz atalım:
- Bitcoin, 12.5 milyar $
- Ethereum, 713 milyon $
- Ripple, 241 milyon $
- Litecoin, 177 milyon $
- Monero, 114 milyon $
- Ethereum Classic, 86 milyon $
- Dash, 64 milyon $
- Steem, 41 milyon $
- MaidSafeCoin, 37 milyon $
- Augur, 34 milyon $
Bu paraların günümüzdeki hali ise şöyle:
- Bitcoin, 292.7 milyar $
- Ethereum, 58.8 milyar $
- Bitcoin Cash, 27.5 milyar $
- Litecoin, 18 milyar $
- Ripple, 14.6 milyar $
- IOTA, 12.8 milyar $
- Dash, 7 milyar $
- NEM, 5 milyar $
- Monero, 4.7 milyar $
- Bitcoin Gold, 4.6 milyar $
Şuanda listede olan Bitcoin Cash ve Bitcoin Gold geçen yıl yoklardı bile. IOTA ise yalnızca tezgah-üstü ticarette kullanılıyordu ve inanılmaz düşük fiyattaydı. Geçtiğimiz yıl yalnızca en büyük beş kripto para 100 milyon $ seviyesini geçmişken şuanda en büyük 23 dijital paranın piyasa hacmi 1 milyar $‘ı geçiyor. Şuanda piyasa hacmi 100 milyon $ kadar “düşük” bir kripto para bulmak için listede 90. sıraya kadar inmek gerekiyor…
Özellikle geleneksel finans piyasasındaki pek çok bilge isim dijital para piyasasının kocaman bir balon olduğuna inanıyor. Sıfatları arasında JP Morgan Chase CEO’luğu ve Bitcoin Karşıtlığı olan Jamie Dimon, bu isimlerin başını çekiyor. Ancak Dimon Bitcoin’i açığa satmayacağını çünkü bu “balonun” patlamadan önce 100 bin $ seviyesine kadar ulaşabileceğini düşünüyor. İsviçre bankası UBS’nin Global Baş Ekonomisti şöyle bir yazı yazmıştı:
“Tüm balonları bitirecek balon devam ediyor. Kripto paraların yalnızca para birimi olarak kabul gördükleri sürece bir değeri var. Ancak bir ekonomideki en önemli işlemi yapmak için kullanılamazlar ve kripto para tedariki azalmaz, yalnızca yükselebilir ve bu da onları kötü bir değer saklama aracı yapar.”
Dijital paralar bir balon olsa bile hatırlatmakta fayda var ki geçmişte yaşanan balonlar genellikle yıllarca sürmüştü ve beklenenden çok daha büyük bir hale gelmişlerdi. Dimon da Bitcoin balonunun patlamadan önce 100 bin $’a kadar çıkabileceği konusunda haklı olabilir. Jamie Dimon’ın dediği gibi bu balon 100 bin $’a kadar çıkıp ondan sonra patlarsa yol boyunca pek çok kişiyi milyoner, belki de milyarder yapacak demektir.
Ancak bunun bir balon olmadığına dair işaretler de bulunuyor. Teknolojiler genelde “S-eğrisi”ni takip ediyorlar. Bu eğride bir teknoloji başlangıçta yavaşça tanınırlık görüyor, ilerleyen zamanlarda neredeyse dimdik bir çizgi çizecek kadar artış yaşıyor ve geniş kitleler tarafından kabul gördüğünde tekrar düz bir çizgi haline geliyor. Eğer dijital para birimleri gerçekten bir S-eğrisini takip ediyorsa pek çok kişinin beklediği “çöküş” hiç gerçekleşmeyebilir. Yol boyunca düşüşler ve artışlar yaşansa da %80-90 oranlarında bir düzeltme hiç karşımıza çıkmayabilir.