Tether Gibi Fiyat Aralığı Dar Olan Koinler Sahtekarlık Ürünü mü Yoksa Güvenli Bir Liman mı?
Kripto para piyasasında fiyatların ciddi değişimleri kısa süreler içinde göstermesi hepinizin malumu. Bu durum aslında iki kutuplu bir sektörün sinyallerini bizlere verirken; piyasada yüksek kar yapmak da, kısa sürede koyduğunuz parayı batırmak da mümkün.
Ancak bir de, Tether’in başını çektiği, kripto para piyasası dışındaki bir etmen ile fiyatı belirlenen bir koin grubu var. Son dönemde, fiyatlardaki ciddi dengesizlikler, bu koinlerin daha fazla konuşulmasını sağlarken; Tether özelinde son dönemde şeffaflık tartışmaları ise, adeta aldı başını gidiyor.
Bir kere şunu kabul etmek gerekiyor: Kripto para piyasası stabiliteden çok çok uzakta. Geride bıraktığımız 6 ay boyunca, total pazar hacmi 100 milyar ile 800 milyar dolar arasında deyim yerindeyse flört etti ve neredeyse hiçbir stabilite göstermedi.
Geleneksel borsalara kıyasla, kripto para piyasasındaki fiyat gel gitlerinin çok daha fazla olduğu aşikar. Normal bir günde, geleneksel marketlerdeki artışlar veya azalışlar çok nadir bir şekilde tek hanelere geçerken, kripto paralarda bu durum çok çok daha farklı. Birçok koinin günlük fiyat farkının yüzde 3-5 arasında gidip geldiği bir sektörde; işin böyle olmasına katkıda bulunan etmenler ise aslında basit: Yepyeni oluşmuş ve ciddi ilgi toplamış, devrim yapması beklenen bir teknolojiyi arkasına almış (en azından çoğu koin için, Ripple’cılar el kaldırsın) bir sektörü; gerek devletlerin, gerekse de büyük finansal organizasyonların nereye koyacağını bilememesi.
Fiyatlar arasında bir tutarın olmaması ya da bir başka deyişle çok değişken fiyatların görülmesinin; şu aşamada kripto para piyasasının büyük yatırımcı çekmesindeki en büyük engel olduğu biliniyor. İsimlerini hep duyduğumuz kurumlu büyük yatırımcılar; fazla riskli bir piyasaya haliyle girmek istemiyorlar.
İşte bu fiyat dengesizliği durumu malumun ilanı olunca, Blockchain sisteminde çalışan yazılımcılar da harıl harıl başka bir yol var mı diye düşünmeye başladılar ve ortaya Tether gibi fiyatı kripto para piyasası dışı etmenlerle belirlenen ve olabildiğince sabit tutulmaya çalışılan bir koin grubu çıktı.
Bunlar Nedir, Ne İşe Yararlar?
Bu koinlerin üstte de belirttiğimiz gibi fiyatlarının farklı bir etmene bağlı olması, onları böylesi riskli bir piyasada diğer koinlere oranla daha stabil yapıyor. İşlem hacmine göre en büyük ”dengeli koin” Tether. Fiyatı, Amerikan doları ile belirlenen Tether’de ana amaç; kripto paranın sürekli 1 dolar civarında alınıp satılmasını sağlamaya çalışmak. Tüm ekibin dolar ile eşitlemek için can siperane çalıştığı Tether’in felsefesi ve ana amacı ise, kullanılan her bir Tether koinin, yatırımcının gözünde 1 dolara tekabül etmesinin sağlanmaya çalışılması.
Elbette ki tek denge koini Tether değil. Bazı diğer projeler de, siz yatırımcılara farklı parametreler üzerinden değer biçilen kripto paralar ile ticaret yapma şansı veriyor. Örneğin altına, petrole hatta Şili biberinin fiyatına göre değer alan koinler var. Bazıları halen işlem gören bu koinler de, yatırımcılara çeşitli şekillerde para kazanma imkanı sunmasının yanı sıra, şeffaflık da vaad ediyor ve Blockchain’in verimli olmasını sağlamaya çalışıyor.
Bu noktada şu soru akla geliyor: İnsanlar neden bildiğimiz Amerikan Doları’na eş bir kripto para kullansın ki?
Aslında cevap basit. Daha bir önceki paragrafta bahsettiğimiz bu tarz koinlerin kullanım alanlarından faydalanan yatırımcılar, aynı zamanda ayı marketi zamanlarında da Tether’de bekliyor ve bu sayede marketin gazabından korunmaya çalışıyor.
Yani bir başka deyişle, Tether’e geçtiğiniz her an kripto para piyasasının opsiyonlarını azaltıyor ve marketi kısıtlıyorsunuz. Ancak bu sayede de, portföyünüzdeki dalgalanmaların önüne bir nebze de olsa geçebiliyorsunuz. Şöyle bir örnek ile, olayı daha açıklayıcı hale getirelim:
Örneğin, bir adet Bitcoin’i 10 bin dolar karşılığında satıp 10 bin Tether aldınız. Bu sattığınız Bitcoin’in fiyatının bir süre sonra 5 bin dolara düştüğünü farz edelim. Bu sefer gidip elinizdeki 10 bin Tether ile iki adet Bitcoin alabilirsiniz. İşte bu, düşerken alım yapma şansını size verdi. Birçok yatırımcı, bu ve benzeri hamleleri; kötü bir haber almalarının hemen ardından yaparlar ve bu sayede, ayı piyasasında da kar etmeyi başarırlar.
Gelecek Neler Gösterecek?
Bizler bu yazıyı sizin için kaleme alırken, Tether’in toplam işlem hacmi yaklaşık 2 milyar dolara ulaştı ve bu rakam, gün geçtikçe de artacağa benziyor. Ancak bazı raporlara göre, Tether aslında o kadar da masum değil. Son günlerde gündemi meşgul eden bazı iddiaları göre, Tether ekibi, Bitfenix ile yakın ilişki halinde ve bu durumun; Bitfinex’in sektörü yapay şekilde manipüle etmesine olanak sağladığı da kulislerde konuşuluyor. Hatta, internette dolaşan bazı raporlara göre Tether’in kurucusu ile Bitfenix kurucusu aynı.
Elbette ki bu tarz ilişkiler için temel bir yasa düzeni yok; aslına bakarsınız birkaç istisna dışında sektör için toptan böyle bir şey yok ancak bu yine de çıkar çatışması ve diğer bazı sorunları beraberinde getirn bir durum.
Tether’in kendi fiyatını sabit tutma çabası ve bu kadar kullanımının altında bir bit yeniği arayanların sayısı hiç de az değil. Bazı analistler; Tether organizasyonunun, koinin fiyatını kontrol edecek gerekliliklere sahip olmadığını dahi düşünüyor. Bu durum da, Tether yatırımcısını korkuturken bazıları koin’in bir anda çökmesinden endişe ediyor.
Tether her basıldığında insanlar koinin varlığını sorgulamaya başlıyor. Daha iki hafta önce, 300 milyon dolar değerinde Tether bir anda piyasaya sürüldü ve bu işin kaynağı bir kez daha ciddi şekilde sorgulandı. Tether’in piyasası gün geçtikçe artarken, bazı otoriteler Tether organizasyonunun sorumluluk alıp, koinin şeffaflığı ile alakalı insanları bilgilendirmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Tether’e Alternatif?
Bir başka açıdan bakacak olursak da, Tether’in alternatifi olan ve aynı mantık ile çalışan diğer koinler de mevcut. Onlar ayrıca, şeffaflık konusunda da sınıfı gayet geçmiş ürünler olarak karşımıza çıkıyor. DAI Token ve True USD gibi projeler piyasada çok daha az hacim ile çok daha az etki yapsalar da, bu sektörde var olma savaşlarını başarıyla ifa ediyorlar.
DAI Token, Etherum Blockchain’i üzerinde akıllı kontratları kullanarak çalışan bir sistem. Sistem; Ethereum’dan DAI akıllı kontratına yapılan transferler ile teminat alımı şansı yaratan bir platform üzerine çalışıyor ve bu sayede DAI’yi destekleyecek fonlar ortaya çıkmış oluyor.
DAI’nın sürekli 1 dolar bandında kalmasının sebeplerinden biri de, bir yatırımcı DAI tuttukça, ona ufaktan bir ödül verilmesi.
Birçoklarına göre, DAI Token’in ortaya koyduğu sistem, Tether’den çok çok daha fazlasını vaad ediyor. Sektörün her yerinde olduğu gibi, bu alanda da lider olmak için yarışan koinler olduğu da gayet aşikar. Rekabetin olduğu yerde, kazanan her zaman yatırımcı olacaktır ve bu sayede daha kaliteli denge koinleri görmemiz gelecekte mümkün olabilir.
Blockhain ve kripto paralar ile alakalı yatırımlar gittikçe dağıldığında, market daha dengeli bir hale gelecek, buna kuşku yok. Ancak, yine de risklerin olduğu ve bunların ciddi sonuçlar doğurabileceği bir piyasada Tether ve DAI Token gibi denge koinleri, yatırımcılar için özellikle ayı marketlerinde ya da başka olumsuzluklarda güvenli bir liman olarak kalmaya devam edecek. Tether gibi fiyat aralığı sabit koinler, elbette günlük ticaretler için de biçilmiş kaftan. Bakalım büyük yatırımcı, ileride bu koinlerin varlığı sebebiyle sektöre girmeye karar verecek mi? Hep birlikte göreceğiz…