Bitcoin göndermek ya da almak için kötü zaman yoktur ama şu sıralar bu gibi işlemler yapmak bir ayrı güzel. İşlem ücretleri son 18 ayın en düşük seviyesinde ilerliyorlar ve ortalama bir işlem ücreti 1 $’dan daha aza mal oluyor. Geçtiğimiz yılın son çeyreğine bakarsak bunun ne kadar güzel olduğunun farkına varabiliriz çünkü o dönemlerde işlem ücreti 34 $’a kadar yükselmişti. İşlem ücretlerinin o dönemden beri düşüşte olmasının ardında ise bir sebep yatıyor: İnsanlar Bitcoin’i artık para birimi olarak kullanmıyorlar.
Bitcoin İşlem Ücretleri Düşüşte
Şu sıralar sallantıda olan tek piyasada USD/BTC piyasası değil. Bitcoin işlem ücretleri de düşüş halinde. Ağın kullanım miktarı, SegWit’in benimsenmesi, hash oranı derken Bitcoin’deki işlem ücretleri yükselip düşebiliyor. 2017 yılı geneline baktığımızda ise işlem ücretlerinin genel olarak yükseliş halinde olduğunu görebiliyoruz. Aralık 2017 dönemlerinden hiç bahsetmeyelim zira o dönemlerde Bitcoin’in işlem ücreti, piyasadaki pek çok koinden daha pahalıydı. Hoş değil. Ama işlem ücretleri o dönemden beri düşüş halinde ve şu sıralar 18 ayın en düşük seviyesini yaşıyoruz. Tabii son aylarda günlük işlem hacminin de neredeyse yarıya düştüğünü düşünürsek işlem ücretlerinin düşmesi pek şaşırtıcı değil. Şu anda standart, altı-bloklu bir işlem 15 sent gibi bir maliyete sahip. Tabii bu düşük işlemler için geçerli. Bitinfocharts’a göre ortalama işlem ücreti şu an 52 sent civarında. Bitcoin Cash’te ise bu ücret 1 sent civarında.
İşlem ücretlerinde yaşanan bu düşüş maalesef Bitcoin kullanan herkesi etkilemeyecek. Bir kripto para borsasından para çekmeye çalışan kişiler yine standart işlem ücretlerine tabii olacaklar. Mesela Binance ve Kucoin şu anki fiyatlarla 0.001 BTC gibi (yaklaşık 10 $) bir işlem ücretine sahip. Binance CEO’su olan Changpeng Zhao yakın zamanda attığı bir tweette, kripto para borsalarının normalden daha fazla işlem ücreti kesmek durumunda olduklarını çünkü sundukları hizmeti ancak böyle karşılayabildiklerini belirtti. Tabii işlem başına 10 $ kesmek ne kadar meşrulaştırılabilir bilemiyoruz, size bırakıyoruz.
Düşük İşlem Ücretleri Ne İş?
İşlem ücretleri yüksekken Bitcoin daha çok bir “değer saklama aracı” olarak görülüyordu. Zaten başka nasıl görünsün. Bitcoin yollamak o kadar pahalı olabiliyordu ki insanın Bitcoin’i tutmaktan başka pek bir seçeneği olmuyordu. İşlem ücretlerine yaşanan bu artış ise Bitcoin’i ödeme seçenekleri arasında barındıran bazı şirketlerin bu kararlarından dönmelerine neden oldu. Bunların arasında Stripe gibi bilindik yerler de vardı. Ancak işlem ücretleri çok yüksek olduğu için artık Bitcoin kabul etmeme kararı alan yerler arasında öyle bir yer var ki insanın gülesi geliyor: North American Bitcoin Conference. Bitcoin ödemelerini artık kabul etmeyen yerler arasında Steam de bulunuyor. “Yüksek işlem ücretlerini ve fiyatlardaki oynaklığı” sebep olarak gösteren Steam Aralık ayında artık Bitcoin kabul etmeyeceğini duyurmuştu.
görsel: news.bitcoin.com
Hem kullanıcılar hem de borsalar Bitcoin işlemlerini daha verimli hale getirmenin yollarını arıyorlar. Bunların arasında işlemleri bir yığın haline getirmek, SegWit’i benimsemek gibi çözümler bulunuyor. Yüksek işlem ücretleri pek çok açıdan olumsuzluğa yol açtılar ama düşününce bazı olumlu sonuçları da getirdiler. Her ne kadar hala daha işlem ücretlerinin düşmesinde etkisi olacak kadar fazla benimsenmemiş olsa da Lightning Network bu olumlu sonuçlar arasında. İşlem ücretlerinin artık insanı canından bezdiren bir seviyeye gelmeleriyle birlikte Lightning Network çok daha hızlı geliştirilmeye başlandı. Peki SegWit değil, Lightning Network değil, ne? İşlem ücreti niye düşük? Bazı verilere göre bunun sebebi teknik bir şey değil, sosyolojik bir şey. 17 Aralık’ta neredeyse yarım milyon Bitcoin işlemi yapıldı. Bu sayı şu anda günde 200 binden daha aza inmiş durumda.
İşlem ücretlerinin 18 aylık en düşük seviyelerinde olmalarıyla birlikte Valve gibi şirketlerin Bitcoin’y yönelik tutumu değişecek mi değişmeyecek mi zaman içinde göreceğiz. Dediğimiz gibi bazı şirketler Bitcoin’i bıraktılar ancak bu demek değil ki kripto paraları da bıraktılar. Mesela Stripe Bitcoin kabul etmeyi bırakmış ancak Litecoin, Stellar ve Bitcoin Cash gibi seçenekleri düşünebileceğini belirtmişti.
İşlem ücretlerinin düşmesiyle birlikte insanlar Bitcoin’i yine bir ödeme aracı olarak kullanabilirler, bloklar dolabilir ve işte o zaman yine zorlu dönemler gelebilir. Lightning Network ve SegWit yetişmezse tabii.