Ticaret devi CBOE Global, bundan yaklaşık dört ay önce Bitcoin üzerinden vadeli işlem ticareti yapma olanağı sunmaya başlamıştı. CBOE, vadeli işlemler için ABD’deki düzenleyici kurumlardan onay almayı başarmıştı ancak ETF’ler (borsa yatırım fonları) için ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nu (SEC) tam olarak ikna etmeyi hala başaramadı.
CBOE Global ve CME Group geçtiğimiz yılın sonlarına doğru SEC’ten aldıkları onay sonrasında kripto para üzerinden vadeli işlem ticareti sunmaya başlamışlardı. CBOE şimdi de Bitcoin üzerinden ETF sunmak istiyor ancak bunu yapabilmek için SEC’ten gereken izni henüz alabilmiş değil. CBOE de Bitcoin ETF’si sunmak isteyen diğer pek çok şirket gibi beklemeye mahkum.
Yatırımcıların Güvenliği Şart
Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), ETF’lere onay verme konusuna pek ılımlı yaklaşmıyor. SEC tarafından 18 Ocak 2018 tarihinde yayınlanan bildiride şöyle belirtilmişti:
“Bu fonların bireysel yatırımcıların kullanılmaya açılmasından önce, yatırımcı güvenliğiyle alakalı giderilmesi gereken birkaç büyük sorun olduğuna inanıyoruz.”
Kripto para destekçileri Bitcoin ETF’lerinin son derece faydalı olabileceklerini düşünüyorlar ve SEC de bu duruma itiraz etmiyor. SEC’in şu an onay verme konusunda tereddüt yaşamasının sebebi, konuyla ilgili bazı endişelere sahip olması. SEC:
“Bilginin, ticaretin, değerlerin ve kripto paranın yapısıyla alakalı olan diğer unsurların şeffaflığı hakkında endişelerini dile getiren kripto para eleştirmenleri olduğunun da farkındayız. Bunun yanında, kripto paraların ve benzeri ürünlerin yenilikçi yapıları ve finans piyasalarımızdaki olası kullanımları, bu ürünlerle şu an belli oranlarda fon barındıran mevcut yatırımlar arasında pek çok farklılık olduğunu gösteriyor.”
ETF’ler Henüz Uygun Değil
SEC tarafından yayınlanan bildiride pek çok endişe dile getiriliyor. Bu endişelerin arasında likidite de bulunuyor. SEC, bildiride belirtilen sorunlar nedeniyle ETF’lere onay vermenin şu an için uygun olmadığını düşünüyor:
“Yukarıdaki sorunlar tatmin edici biçimde çözülmedikleri müddetçe kripto paralara yatırım yapma amacıyla fon oluşturmanın uygun olmadığı kanaatindeyiz.”
Değerlendirmeler Duruma Göre Yapılmalı
CBOE Küresel Piyasalar başkanı olan Chris Concannon, SEC’in Yatırım Yönetim Direktörü olan ve Bitcoin ETF’leriyle ilgili bildirinin yazarı Dalia Blass’e bir yazı göndererek SEC tarafından duyulan endişelere cevap verdi. Concannon:
“Kripto paralarla ilişkin varlıklar kendilerine has bazı sorunlar doğursalar da CBOE, bu gibi varlıkların değer, likidite, gözetim, arbitraj ve manipülasyon gibi konuların değerlendirilmesi için kullanılan mevcut çerçevede revizyon ihtiyacı doğurduğunu düşünmüyor. Her bir kripto para fonu, bundan önceki fonlara gayet benzer bir tutumla kendi özelinde incelenmeli.”
Likidite, Bölünmüş Piyasa, Değer
Concannon, likidite hakkında duyulan endişelere kripto para borsalarında görülen ticaret hacimlerini örnek vererek yanıt verdi. Bitcoin vadeli işlemlerinin henüz beklenen ticaret hacmine ulaşamadığını da kabul eden Concannon, şöyle söyledi:
CBOE mevcut hacmin büyümeye devam edeceğini ve yakın gelecekte diğer emtiaların vadeli işlem ürünleriyle kıyaslanabilecek düzeye geleceğini düşünüyor.”
Bölünmüş piyasa (fragmented market) hakkında da konuşan Concannon, Business Insider’a verdiği röportajda şöyle söyledi:
“Döviz ya da altın piyasasına bakarsanız o piyasanın muhtemelen daha bölünmüş olduğunu görürsünüz.”
Concannon, SEC’e yazı yollamasındaki amacın süreci hızlandırmak ya da aceleye getirmek olmadığını, yalnızca endişe duyulan bazı konuların çözüme kavuşturulabileceğini belirtmek olduğunu söyledi.
ETF konusunda onay almanın bir hayli zor olması yüzünden VanEck ve ProShares gibi bazı şirketler başvurularını geri bile çektiler.
Bitcoin ETF’lerinin durumu için şu an söylenebilecek tek şey var: net değil.