Oxford Merkezli Çalışma: Bitcoin Değil Blockchain Hatırlanacak
Oxford Üniversitesi Bitcoin ve blockchain teknolojisiyle ilgili yeni bir yazı yayınladı.
Seth C. Oranburg ve Joseph R. Stead adlı iki araştırmacı Oxford Üniversitesi Hukuk Fakültesi için yeni bir yazı kaleme aldılar. Oranburg ve Stead bu yazıda Bitcoin’in finans dünyasında oynadığı rol ile blockchainin potansiyelini karşılaştırıyor, Bitcoin ve blockchainin geleceğine dair bazı tahminler yürütüyorlar.
Bitcoin’in Eksikleri
Satoshi Nakamoto, 2009 yılında geliştirdiği Bitcoin adlı bu elektronik paranın finansal düzendeki sorunları çözmesini hedefliyordu. Aradan geçen 11 yıl içerisinde milyonlarca kullanıcıya ulaşan Bitcoin’in bu sorunları çözüp çözmeyeceği hala büyük bir merak konusu.
Burada “sorun” derken neyi kastettiğimizi de biraz açmamız gerekiyor. Öncelikle uluslararası transfer işlemlerinin yetersizliğinden bahsediyoruz. Bu işlemler yeterli altyapı olmadığı için hem çok maliyetliler hem de çok fazla zaman kaybına yol açıyorlar. Oranburg ve Stead, uluslararası finans işlemlerindeki sorunlarla ilgili şunları yazıyor:
“Uluslararası ödeme işlemleri tarihin her aşamasında karmaşık ve yetersiz olmuştur. Bunun sebebi ise ortak bir küresel ödeme sisteminin olmayışıdır. Bazı bankalar CHIPS veya SWIFT, bazıları ise CHAPS kullanıyor. Bu bankalar birbirleriyle aynı sistemi kullanmadıkları için; ödeme işlemlerini yaparken her bankanın ilgili kurum/kuruluşla iletişime geçmesi gerekiyor. Bu sürecin karışması, araya daha fazla ‘üçüncü parti’nin girmesine yol açıyor. ‘Aracı’ işlevi gören bu üçüncü partiler işlemin maliyetini artırıyor, hızını düşürüyor ve adeta bir kabusa yol açıyorlar.”
Hal buyken uluslararası ödeme işlemlerinin gerçekten verimsiz olduğunu söylemek mümkün olabilir. FAKAT Oranburg ve Stead, bu sorunları çözecek teknolojinin Bitcoin olacağını düşünmüyorlar. Hatta bu iki isim Bitcoin’in bu konuda şimdiden yetersiz kaldığını, finansal düzeni iyileştirecek olan şeyin Bitcoin olmayacağını söylüyor.
“Starbucks’ta artık Bitcoin ile ödeme yapılabiliyor, evet. Ama bu, çoğu insanın hala kredi kartı kullandığı gerçeğini değiştirmiyor. Ayrıca ‘hacklenemez’ denilen Bitcoin’in itibarı özellikle Silk Road, Mt. Gox, Confido olaylarından sonra zedelendi. Ayrıca insanlar itibari para kullanmaktan da vazgeçmediler.”
Blockchain Vurgusu
Oranburg ve Stead Bitcoin’in de tıpkı günümüzdeki finans sistemi gibi yetersiz kaldığını düşünüyorlar. Fakat bu Bitcoin’in hiçbir işe yaramadığı anlamına gelmiyor. Bu iki araştırmacıya göre Bitcoin’in dünyaya blockchain teknolojisini tanıtmış olması dahi Bitcoin’i övmeye yeter.
Blockchain teknolojisiyle birlikte çifte harcama (double-spend) sorununun ortadan kalktığını, veri takibinin iyileştirildiğini ve veri kaydetmenin artık çok daha kolay olduğunu söyleyen araştırmacılar, blockchain teknolojisinin geleceğini parlak görüyorlar. Bu isimlere göre blockchain teknolojisi geliştikçe onun yalnızca finans alanında değil tedarik zinciri yönetiminde de kullanıldığını göreceğiz ki bunu yavaş yavaş görmeye başladık bile.
Şu anda Walmart gibi şirketlerin çoktan blockchain kullanmaya başladıklarını vurgulayan araştırmacılar, zamanla daha fazla şirketin blockchaine geçiş yapacağını düşünüyorlar. Blockchain kullanımının artmasıyla birlikte finanstan tarıma kadar birçok farklı alanın değişmeye başladığını göreceğiz. Oranburg ve Stead bu değişim sürecinin nasıl işleyeceğiyle ilgili şöyle bir sonuca varıyorlar:
“İçinde bulunduğumuz çağ Bitcoin ile değil blockchain ile hatırlanacak. Satoshi Nakamoto ideal kripto parayı yaratmak için birçok farklı teknolojiden faydalandı ve dünyaya blockchaini tanıttı. Her sektörü kökten değiştirme potansiyeli olan bu teknoloji adeta devrim niteliğinde.”