Tor Tarayıcısı mı Brave Tarayıcısı mı? Hangisi Daha Çok Gizlilik ve Güvenlik Sağlıyor?
Gizlilik ve güvenlik konularında Tor ve Brave tarayıcılarını incelediğimiz bu yazımızda, hangi tarayıcının ne tür avantajlar sağladıklarına dair ayrıntılar üzerinde duracağız. Detaylar için yazının devamına göz atabilirsiniz.
Hepimizin bildiği ve dahil olduğu üzere, teknoloji çağında yaşıyoruz. Bu teknolojinin en önemli kısımlarından bir tanesini ise sanal ortamda geçirdiğimiz zamanlar kapsıyor. Verilerin paradan daha değerli hale geldiği bu dönemde, kendi verilerimizin kontrolüne sahip olup olmadığımız ise önemli tartışmaların başında geliyor. Gerek Web3 gerekse blockchain olsun bizlere kendi verilerimizin kontrolünü sağlamayı amaçlayan araçlar olarak karşımıza çıkıyor.
Evlerimizde oturmuş, perdelerimizi çekmiş ve dış dünyadan bağımızı kopartmış bir şekilde sürdürdüğümüz hayatlarımızı, sosyal medya üzerinde tümüyle “perdesiz” bir şekilde üçüncü kişilerle paylaşıyor oluşumuz beraberinde bir takım tedbirler almamızı zorunlu kılıyor. Bu önlemlerin başında ise internet ile bağlantımızı sağlayan tarayıcılar geliyor. Peki hangi tarayıcıya ne kadar güvenebiliriz? Bize gizlilik konusunda el uzatan seçenekler arasında neler var? Bu sorulara yanıt olarak karşımıza iki seçenek çıkıyor: Brave ve Tor Browser. Gelin her iki tarayıcının güvenlik özelliklerini birlikte inceleyelim.
Brave Browser
Brave Tarayıcısı, 2019 yılının kasım ayında piyasaya sürüldü ve o günden bu yana bir çok kurumsal ve bireysel müşteriye ev sahipliği yaptı. Brave tarayıcısının öne çıkan özelliği olarak, reklamları engelleyen, üçüncü taraflarla veri paylaşımının önüne geçen Brave Shields’i gösterebiliriz. Shields özelliği varsayılan olarak pek çok güvenlik önlemi sağlar ancak kullanıcılar, tarayıcıdaki genel gizlilik ve güvenlik ayarlarını istedikleri gibi yapılandırabildikleri gibi kötü amaçlı reklamların ve diğer önemsiz şeylerin engellenmesini de çok kolay bir şekilde etkinleştirebilir. Brave’in reklam engelleyici kalkanı bu verileri kullanıcısıyla paylaşır ve şimdiye kadar kaç reklamın/çerezin engellendiğini, bu sayede ne kadar bant genişliği tasarrufu yapıldığı gibi verilerin takibini kolaylaştırır. Tarayıcının Linux, Windows ve Mac desteği bulunmaktadır.
Ayrıca Brave tarayıcısı Tor’u bir rakip olarak görmekten ziyade onunla entegre bir şekilde çalışma yürütmektedir. Tor tarayıcısı ile paralel şekilde ilerleyen Brave altyapısı, tüm bağlantıları HTTPS ve AMP üzerinde otomatik olarak güncelleme imkanı sunar. Ayrıca verilere göre, sağladığı güvenlik ve gizlilik özelliklerinin yanı sıra Brave tarayıcısı, Chrome ve Microsoft Edge gibi popüler rakiplerine göre çok daha hızlı bir altyapı sunmaktadır.
Brave tarayıcısı tamamen ücretsizdir ve reklamlar konusunda kullanıcılarına 2 seçenek sunmaktadır. İsteyen kullanıcılar tümüyle reklam ve çerezlerden arınmış bir ‘internet sörfü’ seçeneğine sahipken, diğer bir tercihe göre kullanıcıların BAT (Basic Attention Token) kazanmasını sağlayacak özel reklam seçeneklerine sahiptir. Bu seçeneğin tercih edilmesi durumunda Brave tarafından özenle seçilmiş reklamları görüntüleyen kullanıcıların kripto para cüzdanlarına aylık olarak reklam görüntüleme sayısıyla paralellik gösteren BAT ödemesi gerçekleştirilir.
Tor Browser
Siber güvenlik konularında araştırma yapmış her internet kullanıcısının bildiği gibi Tor tarayıcısı bu konunun öncüleri arasında yer almaktadır. The Onion Router‘ın kısaltması olan Tor, tüm internet trafiğini bir dizi katmanlı düğüm aracılığıyla yönlendirerek internet iletişimini anonimleştiren açık kaynaklı bir yazılım programıdır. Tarayıcının Android, Linux, Windows ve Mac desteği bulunmaktadır.
Tor aracılığıyla internete erişen birinin verilerini takip etmek çok zordur ve bu da Tor tarayıcısını gazeteciler, ihbarcılar, aktivistler, kanun uygulayıcılar ve çevrimiçi anonim kalmaya bağlı olan kişiler arasında popüler hale getirmiştir. Tor’un geçmişte ki kullanımlarına örnek vermek gerekirse: Bitcoin’in ilk defa kullanıldığı Silk Road Deep Web marketine erişim 2012 yılında Tor ile sağlanmıştır, WikiLeaks’in sunucularına Amerika tarafından yasaklar getirilmesinin ardından WikiLeaks resmi web sitesine erişim Tor tarayıcısı ile sağlanmıştır vs. Aynı şekilde dünyanın herhangi bir ülkesinde internet erişimi konusundaki yasakları aşabilme şansı şimdiye kadar Tor ile sağlanmıştır. Bu ülkerin başında internet konusundaki yasaklarıyla dikkat çeken Çin, İran, Türkiye ve Rusya gibi ülkeler yer almaktadır. Yasaklara paralelel olarak Tor tarayıcısının en çok kullanıldığı ülkeler de bunlardır.
Kullanıcıların anonim bir şekilde internet üzerinde gezinmelerini sağlayan Tor, tamamen ücretsiz olarak kullanılabilir. Şimdiye kadarki operasyonel faaliyetlerini gönüllü bağışlar sayesinde yürütmeyi başarmıştır. Karmaşık bir şifreleme ve günvelik altyapısı sunan bu tarayıcının kurulumu ve arayüzü oldukça basittir. Tor tarayıcısı, web aramalarında gizlilik altyapısına bağlı kalan DuckDuckGo‘yu kullanmaktadır.
Peki Hangi Tarayıcıyı Kullanmalıyız?
Temel yaklaşım ile bakıldığında Tor, Brave’e göre çok daha fazla güvenlik ve gizlilik sağlamaktadır fakat Brave tarayıcısı buna nazaran daha kolay bir kullanıma sahiptir ve Tor’dan çok daha hızlı bir altyapı hizmeti sunmaktadır. Sürekli olarak IP konumunuzu değiştiren ve tam bir gizlilik sağlayan Tor ile Brave’in aksine büyük dosyaları indirmeniz ve hızlı işlemler yapmanız pek mümkün değildir. Yazarın kişisel tavsiyesi olarak kullanıcılar, gündelik hayatlarında Brave tarayıcısını kullanabilir ve maksimum gizlilik ve güvenlik gerektiren durumlarda ise Tor tarayıcısını tercih edebilirler.
