2018 Ethereum’un Yılı Olacak
Bir süredir kripto paralara yatırım yapan kime sorarsanız sorun, 2017 tam anlamıyla olağanüstü bir yıldı. Ancak hatırlanması gereken önemli bir nokta var: Kripto paralar için bu sadece başlangıç…
Yüksek fiyatlara rağmen büyük kripto para ağları kullanıcıları tatmin etmekte zorlandı. Bitcoin’in uçuk transfer fiyatları ve yavaş işlem süreleri ödeme yapmak için uygun bir ortam oluşturmuyor. Transfer ücretinin sabit kalması ilk başlarda kulağa mantıklı gibi gelebilir, ancak 100,000$ gönderirken veya basit bir kahve alırken aynı işlem ücretini ödediğinizi düşünün. Lightning Network gibi bu ölçeklenebilirlik sorununa karşı çıkarılan bazı çözümler de uzun süredir sisteme entegre edilmeyi bekliyorlar.
SegWit2x başarısız olduğunda Bitcoin altın gibi “saklama değeri” olan bir emtia olarak nitelendirilmişti. Bunun çözüm getirmek yerine kolaya kaçmak olduğunu görmek zor değil. Bitcoin’i geçmişte destekleyen ve desteklemeye devam eden milyonlarca kullanıcı mevcut, geliştiriciler de verdikleri sözleri yavaş da olsa yerine getirmeye çalışıyorlar. Ancak bu yazıda da bahsedeceğimiz gibi, Bitcoin’den daha esnek ve çok yönlü koinler mevcut.
Akıllı sözleşme konseptini kullanan blockchain’ler için fırsat kapıları ağzına kadar açık. Üstelik çoğu insan bu tür marketlerin “saklama değeri” olan koinleri devede kulak bırakacak kadar potansiyeli olduğuna inanıyor. Sizlerin de tahmin edebileceği gibi Ethereum, üstteki tanıma tam olarak uyan bir kripto para. Bu platform, merkezi olmayan finans ve ticaret ekonomisi oluşturmak için tek kelimeyle mükemmel bir potansiyele sahip. Ethereum üzerine halihazırda kurulan yüzlerce farklı proje mevcut.
Teknolojik Geçmiş Tekrar Ediyor
Bilgisayarlarla az da olsa haşır neşir olanlar hak verecektir: Özellikleri ve kabiliyetleri açısından Bitcoin DOS, Ethereum ise Windows ve Mac OS gibi işletim sistemlerine benzemekte. DOS’un kötü sayılan hiçbir özelliği bulunmamakta. Hatta artık ceplerimize bile giren bilgisayarların başarısı DOS olmadan mümkün olamazdı.
Bugün 25-30 yaşlarındaki bilgisayar kurtları DOS kullanarak büyümüştü. Bununla birlikte, bilgisayarların geleneksel kullanıcı kitlesine kavuşması sadece Windows ve Mac OS piyasaya sürüldüğünde gerçekleşmişti. DOS’u kullanmayı öğrenmesi zor, kodlaması daha da zor, sisteme uyumlu program yelpazesi ise oldukça kısıtlıydı. Windows ve Mac OS ise geliştiricilerin çeşitli uygulamalar yazmasını her türlü desteklemiş ve kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz sayesinde insanların hayatlarını kolaylaştırmıştı.
Kısaca demek istediğimiz, Ethereum da Windows ve Mac OS’a benzer bir şekilde geliştiricilerin platform üzerinde binlerce farklı uygulama geliştirmesine olanak tanıyor. Şimdilerde nostaljik Youtube kanalları dışında DOS’un adı bile anılmıyor.
Aslında şimdiki kripto para dünyası aynı 2000’li yılların başında yaşanan Web 2.0 patlaması gibi hissettiriyor desek yeridir. Ethereum gibi platformları baz alan veya kendi özgün blockchain’ini kuran binlerce farklı yenilikçi şirket mevcut. Bu şirketlerin çoğu yasalar yüzünden hükümetlerle boğuşuyor ve projelere para sağlamak için yeni yöntemlere başvuruyor. Ortaya çıkan kripto paraların çoğu, internetin ilk zamanlarında yaygın bir şekilde kullanılan Pets.com ve Webvan gibi yok olup gidecek. Bazılarıysa bu blockchain dönemine Amazon, eBay ve Google gibi liderlik edecek.
Peki artık kanıtlanmış stabilitesi, inanılmaz kararlılığı ve yüksek performanslı fiyatıyla Bitcoin’in geliştiricileri de biraz hürmet görmeyi haketmiyor mu? Sayılan nedenler tabii ki kimsenin inkar edemeyeceği gerçekler, ancak bu soruya cevap vermeden önce soruna farklı bir açıdan bakmak daha mantıklı olacaktır. Öncelikle Bitcoin geliştiricileri değişime neredeyse tamamen kapalı ve yeni girişimlerde bulunacak kadar istekli değiller. Dürüst olmak gerekirse Bitcoin artık yüksek hacimli transferlerde bulunan kişiler dışındaki kullanıcıların kullanabileceği bir kripto para değil, transfer ücretleri de bunun bir kanıtı niteliğinde. Geliştirici takımının takip etmeyi seçtiği teknik yol bir çıkmaza ulaştı. Bu yüzden de Bitcoin Cash gibi yarım yamalak çözümler ortaya çıktı ve piyasa daha da tartışmalı ve dağınık bir ortama dönüştü.
Bundan Daha İyisini Yapabiliriz
Son ay yapılan bir Ethereum geliştirici konferansı olan DevCon3, gelişmeye kapalı olan bakış açısının tam tersi için harika bir örnek. Konferans ağzına kadar dolarak tam 2000 geliştiricinin katılımıyla sonuçlanmıştı. Katılan ve katılamayan herkes 1000$’lık giriş ücretini ödemeye razıydı. Bunun sebebi ise alınan bilgiler sonucunda hayata geçirilebilecek, bir gün milyonlarca dolarlık bir değere ulaşma kapasitesine sahip olan potansiyel akıllı sözleşme fikirleri. Bunu göz önünde bulundurunca Ethereum’un geleceği oldukça parlak görünüyor. Peki diğer akıllı sözleşme platformu olduğunu iddia eden projeler ne durumda?
Piyasada kendini Ethereum’un gelecek nesli ve daha iyisi olarak nitelendiren birkaç proje mevcut, hatta ironik bir şekilde bu koinlerden bazıları Ethereum’un üzerine kurulu. Bu projeler Ethereum’un gelecek nesli olacak kadar büyük bir yenilik veya geliştirme barındırmıyor. Bazı geliştiriciler ise projeden çok toplanan paraya odaklanmış durumda…
Bu projeleri parmakla göstererek yalan olduğunu iddia etmek için tabii ki çok erken. Ancak Ethereum ne pahasına olursa olsun yenilikler getirmeye ve platformu daha da verimli hale getirmeyi hedefliyor. Önümüzdeki yıllarda da Sharding ve Proof-of-Stake (Emek Kanıtı) protokolüne geçiş gibi güncellemeleri göreceğiz.
Ethereum takımı halihazırda gizlilik ve ölçeklenebilirlik üzerinde çalışmaya başlamış bile, üstelik getirilecek değişiklikler bazı projelerin hayal bile edemeyeceği bir çapta. Kripto para alanında herkesin bildiği bir gerçek var: ya projeni geliştir, ya da piyasaya veda et. 2018 yılı da başta Ethereum olmak üzere diğer kripto para teknolojileri için gelişmelerle dolu bir yıl olmak zorunda. İnternet devriminde olduğu gibi, yeni bir teknoloji çağına doğru ilerliyoruz. Artık hükümetlerin üzerine anlamsız sayılar basıp yayınladığı kağıt parçalarına değer vermeyi bırakmamız şart.