En büyük dijital para piyasalarından biri olan Doğu Asya bölgesi, bu baskınlığını diğer bölgelerden farklı olarak Tether gibi sabitkoinlerde ortaya koyuyor. Bölgede özellikle Tether kullanımının bu kadar yaygın olmasının sebeplerini ve sabitkoinlerin bölge için önemini sizler için irdeledik.
Chainalysis araştırmalarına göre dünyanın en büyük dijital para piyasası olan Doğu Asya bölgesi, son 12 ayda işlem gören dijital paralarda %31’lik bir paya sahiptir. En etkin alım yapan ikinci bölge Batı Avrupa’ya oranla %77 daha fazla aktiflik gösteren Doğu Asya merkezli adresler, bu zaman zarfında 107 milyar doları aşan alım faaliyeti gösterdiler.
Bölgede son 12 ay içerisinde yapılan kripto para işlemlerinin neredeyse %90’ının değeri 10 bin dolardan fazlaydı. Bu, Doğu Asya’daki kripto para piyasasının bariz bir şekilde profesyonel yatırımcıların kontrolünde olduğunu gösteriyor. Profesyonel yatırımcı hegemonyası dendiğinde Doğu Asya’ya kafa tutabilecek yalnızca iki bölge var: Kuzey Amerika ve Batı Avrupa. Fakat Doğu Asya bu konuda her iki rakibini de geride bırakıyor.
Doğu Asya’nın kripto para piyasasındaki bu aktif duruşuna rağmen; Bitcoin alım-satımları özelinde bakıldığında bölge, diğerlerine kıyasla %51’lik bir oranla son sırada geliyor. Kuzey Amerika Bitcoin işlemlerinde %72’lik bir oranla başı çekerken, Batı Avrupa %66 ve Doğu Avrupa %57’lik oranlarla listede yer alıyorlar.
Doğu Asya ve Sabitkoin Kullanımı
Doğu Asya’da BTC oranının %51’de kalmasının sebebi olarak, bölgede dijital paralarla yapılan çoğu işlemin altkoin ve sabitkoinler ile yapılıyor olması gösterilebilir. Örneğin Litecoin, diğer bölgelere oranla Doğu Asya’da neredeyse 3 kat daha fazla ticaret hacmine sahiptir. Diğer bölgelere kıyasla Doğu Asya’daki Crypto.com Coin’in pazarının 1.9, Maker pazarının 1.3 ve Bitcoin Cash pazarının 1.2 kat daha fazla hacme sahip olduğunu söyleyerek bu örnekleri çoğaltabiliriz. Doğu Asya piyasasında altkoinler önemli bir yer tutsalar da, itibari bir paraya sabitlenen bu dijital paraların önemi çok daha büyük.
Piyasa genelinde sabitkoin kullanımının %33’ünü kapsayan Doğu Asya bölgesinde en çok tercih edilen sabitkoin ise Amerikan Dolarına sabitlenen Tether. Tether, %93’lük bir oranla Doğu Asya’daki en popüler sabitkoinlerin başında geliyor. Son verilere göre geçtiğimiz haziran ayında Doğu Asya adreslerinin en çok tercih ettiği dijital para Bitcoin’i de geçerek Tether oldu.
Sabitkoinler Neden Bu Kadar Tercih Ediliyor?
Çin hükümetinin 2017’de ülke sınırları içerisinde yapılan kripto para işlemlerine kısıtlama getirmesi, sabitkoin kullanımının artmasıyla sonuçlandı. Bu kararın etkisiyle dolara sabitlenmiş Tether, Çin’deki kripto para yatırımcıları için Bitcoin ve diğer para birimlerine ulaşmanın öncelikli yolu haline geldi. Yasak Çin’de Yuan/Tether işlemlerini de kapadığı için OTC brokerları veya yabancı banka hesapları aracılığı ile Tether satın almak yaygınlaştı. Dolara sabitlendiği ve bu özelliği ile itibari para gibi görüldüğü için, Bitcoin’e nazaran daha az piyasa oynaklığına sahip olan Tether’i tercih etmek Doğu Asya yatırımcıları için mantıklı hale geldi.
Tether CTO’su Paolo Ardoino da yaptığı açıklamada Tether’in geleneksel finans varlıklarının eksik yönlerinden güç alan organik gelişimine değinmişti. Derin likidite, düşük işlem ücretleri ve sabitlenmiş fiyatı ile Tether’in; havale ya da borç verme işlemleri, insanların güvenli yatırım tercihleri ve kripto para taderları için eşsiz avantajlar sunduğunu da söylen Ardoino, Çin’deki Tether yönelimini destekleyecek söylemlerde bulunmuştu.
Quantstamp’tan Krishna Sriram ise profesyonel traderların yanı sıra, sıradan yatırımcıların da hem Doğu Asya’da hem de global anlamda Tether kullanımının hem paralarında değer kaybı yaşamaktan kaçınmak hem de sınır ötesi para aktarımı için önemli ölçüde tercih edildiğini söyledi.
Girişimci ve analist Dovey Wan ise Çin’deki dijital para yasaklarının Tether kullanımı için öneminin altını çizerek, Tether’in günlük işlemlerdeki etkinliğine dikkat çekti. Tether’in Çin’deki çoğu insan için artık dolar yerine geçtiğini söyleyen Wan birçok işletmenin yurt dışındaki müşterilerinden ödeme olarak Tether kabul ettiğini belirtti.
Neden diğer sabitkoinler değil de Tether diye sorulduğunda Wan, Çin’deki Bitfinex baskınlığının altını çiziyor. En çok Tether işlemi yapan borsanın Bitfinex olduğu ve bu ikilinin yakın ilişkisi piyasa tarafından açıkça biliniyor. Bitfinex’in Çin’de adeta bir Tether toptancısı konumunda olduğunu söyleyen Wan, her bölgede bir OTC komisyoncusu olduğunu ve bunların Tether kullanımını kolaylaştırmada büyük rolü olduğunu öne sürüyor.
50 Milyar Dolarlık Sermaye Kaçışı İhtimali
En yüksek yurt içi faaliyet oranına sahip olsa da Doğu Asya, hala yabancı adreslere diğer bölgelere oranla daha fazla kripto para gönderiyor. Doğu Asya bölgesi yurt dışındaki adreslere 50 milyar dolardan fazla dijital para gönderirken, Batı Avrupa için ise bu değer 38 milyar doların biraz üzerinde. Bu oranın bir kısmı Doğu Asya’daki aktif madencilik hareketlerinin sonucu olsa da, önemli bir kısmının Çin’den sermaye kaçışını temsil ettiğine inanılıyor.
Çin hükümeti, vatandaşların ülkeden her yıl maksimum 50 bin dolar çıkarmasına izin veriyor. Bir dönem varlıklı kimseler, kurulan paravan şirketler ve gayrimenkul yatırımı gibi yöntemlerle bu sınırı delmeyi başarsalar da; hükümet bu yöntemlerin çoğuna denetleme getirdi. Dijital para sektörü ise merkeziyetsiz ve anonim yapısının da yardımıyla yatırımcılar için bu alanda bir denetim gevşekliği sağlıyor.
Son 12 ayda, ticari rekabet ve yuanın çok yönlü bir devalüasyona uğraması ile Çin ekonomisinin zarar görmesi, ülkeden 50 milyar dolar değerinde dijital paranın çıkmasını pekiştirdi. Bunların tümünü kesin olarak sermaye kaçışı adı altında değerlendirmek mümkün olmasa da, bu 50 milyar doları sermaye kaçışı için bir üst sınır olarak düşünülebilir.
Bir itibari para birimine sabitlenmiş değerleriyle sabitkoinler, sermaye kaçışı için oldukça mantıklı tercihlerdir. Çünkü, diğer dijital paralara oranla piyasa oynaklığının oldukça düşük düzeyde olduğu sabitkoinler, yatırımcıların değer kaybı yaşamalarının önüne geçer. Grayscale araştırma direktörü Philip Bonello da bu kanıyı destekleyerek çoğu sermaye kaçışı için sınır ötesi havalelere ek olarak sabitkoinlerin kullanıldığnı söyledi.
