İran Riyali Değer Kaybediyor: Hükümet Alternatif Olarak Kripto Paraları Gündeme Aldı
İran’ın resmi itibari parası Riyal’de yaşanan kayıp sürüyor. 2018 sonuna kadar şu anki değerinin %57’sini kaybetmesi beklenen Riyal’in yaşadığı bu düzeltme Bitcoin’den de kötü seyrederken, ülkede elinde nakit olarak Riyal bulunduranların yıl sonuna kadar paralarının yüzde 50’sinden fazlasının erimesi bekleniyor.
Hiperenflasyon İran’ı Vurdu
Amerikan yönetiminin uyguladığı sert politikalar ve ambargoların ardından sarsılan İran ekonomisi, 2018 başından beri alarm veriyor. Bu noktada Riyal’i Bitcoin ile karşılaştıran yetkililer, Bitcoin’in bu seviyelerden yıl sonuna kadar geri döneceğini belirtirken Riyal için ise tablonun olumlu olmadığını ifade ediyor.
Özellikle ülkede baş gösteren %132’lik bir hiper enflasyon olduğunu belirten yetkililer, Riyal’in değerini daha da kaybedeceğini ifade ederken bu durumun da ülke vatandaşlarını zor duruma sokacağını belirtiyor.
İran’da baş gösteren bu yoğun enflasyon oranı artışı, elbette Venezuela gibi ülkelere kıyasla çok daha az baş ağrıtıcı cinsten ancak hasar; yine de çok büyük. Venezuela’daki yüzde 30 binlik enflasyon artışı ile birlikte ülkenin resmi itibari para birimi Bolviar artık değerinin neredeyse sıfırlanması nedeniyle hiçbir alışverişte kullanılmıyor ancak İran Riya’i için durum o kadar da kötü değil.
İran için bu noktada Bitcoin ve Ethereum gibi kripto paraların kullanımı da ciddi bir alternatif olarak gündeme gelirken, İran hükümeti kripto paraları özellikle Rusya gibi stratejik dostlarıyla yapacağı para transferlerinde kullanma ihtimalini ciddi şekilde ön plana almış durumda.
Konuyla ilgili açıklamalar yapan İran Ekonomik İlişkiler başkanı Mohammed Reza Pourebrahimi, şunları söyledi:
”Merkez bankası ile ortak çalışarak kripto para alternatifini gündeme alacağız. Kripto paralar zaten son birkaç yıldır zaten önemli bir konu başlığı haline geldi. Kripto paralar, dolar ve SWIFT sisteminin by pass edilmesi için eşsiz bir alternatif. Rusya da bizimle aynı fikirde. Bu konuyu onlarla konuşuyoruz ve yakın gelecekte ihracat ve ithalatta kripto para kullanan ilk ülkeler olmak için çalışmalarımızı arttıracağız.”
İtibari Para’dan Kripto Paraya Geçiş Süreci mi?
Rusya da aynı İran gibi ekonomi olarak zor günler geçirirken bu tarz söz sahibi ülkelerin kripto paraya geçmeyi düşünmesi bile, başlı başına büyük bir gelişme olarak ön plana çıkmış durumda.
ABD, bu yıl İran’a yaptığı ambargonun şartlarını giderek ağırlaştırırken, bu durum da Riyal’in değer kaybını daha da hızlandıran bir etmen olarak karşımıza çıktı. ABD’nin uyguladığı finansal ambargoların olumsuz hasarlarını, kripto paralar ile telafi etme fikri; gerçekten de enteresan duruyor.
Bu cezaları ve etkilerini aşmak için merkezi olmayan ve ulusal piyasalar ile pek de bir bağı olmayan bu kripto paraları kullanmak isteyen hükümetler; yüksek volaliteye rağmen bu riski göze almış durumda. Bakalım, İran ve Rusya bu işi başarabilecekler mi ve eğer başarılı olurlarsa, başka hangi ülkeler, İran ve Rusların izlediği politikayı takip edip onların izinden gidecekler?
