2017’de En Çok Yatırım Alan 5 Token ve ICO Sonrası Durumları

2017 yılı boyunca yapılan ICO‘larda toplanan toplam yatırım miktarı 6 milyar doları geçerken, bu rakamın %37’sini sadece 20 ICO, tek başına topladı. Filecoin, Tezor ve Bancor gibi şirketlerin ICO’ları hakkında birçok haber yapıldı ve bu ICO’lar büyük gündem oldu. Peki bu tokenlere ICO sonrası ne oldu? Yatırımcılar, yatırdıkları yüklü miktarın karşılığını birkaç içinde alabildi mi? Buyrun birlikte inceleyelim:

Aldığı yatırım miktarına göre ilk 20’de yer alan ICO’lara yapılan yatırımlar %870 gibi bir oranda değerlenirken, bu miktara 3-4 ay arasında ulaşıldı. Değerlendirmeyi yaparken, borsalarda işlem görmeyen veya 2 aydan daha az süren ICO’lar göz ardı edilirken, veriler ICORating’in araştırma sonuçlarından elde edildi.

1. Tezos: 232 milyon dolar toplandı, tokenler 3 aydır piyasada

• ICO’daki Token Fiyatı: 1 XTZ = 0.47 dolar
• Çıktığı En Yüksek Seviye: 11.21 dolar
• İndiği En Düşük Seviye: 1.76 dolar
• 10/01/2018 itibariyle fiyat: 5.42 dolar

ICO’dan sonra dolar bazında fiyat artışı: %1,138

Süreç: Tezos, 2017’de gerçekleşen ICO’lar arasında en umut vaad eden projelerden biriydi. Yeni projeler üretebilmek için kolaylık amaçlayan proje, Ethereum’a rakip olarak gösterildi. Ancak projenin yol haritasında kesin tarihler bulunmuyor. Öyle ki, projenin kurucusu Arthur Breitman son güncellemeyi 22 Aralık’ta yayınladı ve platformun kısa süre içinde kurulması beklenmiyor.

Ek olarak, Tezos yakın zaman içinde Amerika Birleşik Devletleri yerel ve ulusal mahkemelerinin kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle iki kez dava edildi. Tokenlerinin güvenlik kayıtlarında sahtecilik yaptığı iddia edilen firma, güvenlik kurallarını ihlal etmekle suçlandı. Ayrıca, iyilik faaliyetleri adı altında tokenlerin el altından yüklü miktarda dağıtıldı iddiası da gündemi bir süre meşgul etti ve bazı yatırımcılar, yatırdıkları miktarı geri istedi ancak bu istekleri firma tarafından ICO öncesi imzalanan anlaşmada böyle bir madde bulunmadığı gerekçe gösterilerek reddedildi.

Fakat tüm bu olumsuzluklara karşın Tezos fiyatları ICO sırasındaki seviyelerini hiçbir zaman test etmedi ve ICO sonrası dönemde 12.4 katına çıkmayı başararak yatırımcılarını güldürdü.

2. Bancor: 153 milyon dolar toplandı, tokenler 6 aydır piyasada

• ICO’daki Token Fiyatı: 1 BNT = 3.92 dolar
• Çıktığı En Yüksek Seviye: 8.17 dolar
• İndiği En Düşük Seviye: 1.52 dolar
• 10/01/2018 itibariyle fiyat: 9.91 dolar

ICO’dan sonra dolar bazında artış: %108

Süreç: Bancor, akıllı tokenleri kolay bir şekilde çıkarma ve bunları ikinci bir şeye ihtiyaç duymadan dönüştürmeyi amaçladı. Proje, 2017’deki bir festivalde henüz uygulama test modundayken ilgileri üzerine çekmeyi başardı. Şimdilerde Bancor, içlerinde Ethereum‘un da bulunduğu 14 kripto para biriminini sorunsuz bir şekilde çeviriyor. Burada incelenen ICO’lar arasında en düşük kar oranı getiren olarak Bancor gösteriliyor.

3. Status: 100 milyon dolar toplandı, tokenler 6 aydır piyasada

• ICO’daki Token Fiyatı: 1 SNT = 0.037 Dolar
• Çıktığı En Yüksek Seviye: 0.65 dolar
• İndiği En Düşük Seviye: 0.02 dolar
• 10/01/2018 itibariyle fiyat: 0.4 dolar

ICO’dan sonra dolar bazında artış: %1,521

Süreç: Status temelde Ethereum ağındaki kullanıcıların birbirleri ile kolay bir şekilde mesajlaşmasını sağlayan bir iletişim programı. Mobil yazışma ve bir tarayıcı içeren sistemin kurucuları, uygulamanın 2017’nin 2. veye 3. çeyreğinde hazır olacağını açıklamış olsalar da programın ortaya çıkışı biraz gecikmiş görünüyor. Ancak; beta versiyonunda şifrelenmiş mesajlaşma seçeneği ve Ether cüzdanı gibi özellikleri de duyurması beklenen platformdaki bu gecikme, herhangi bir ilermenin olmadığını göstermiyor.

Status takım liderleri tarafından haftalık yayınlanan güncelleme raporları halka açık bir şekilde paylaşılırken, projenin zor da olsa bir şekilde biteceği tahmin ediliyor. Bu gecikmeye karşın SNT tokenlerinin değeri ise büyümeye devam ediyor. Eğer ICO döneminde 1 dolarlık SNT tokeni alsaydınız şu an bu paranız 16,2 çıkmıştı.

4. Kin: 98 milyon dolar toplandı, tokenler 3 aydır piyasada

• ICO’daki Token Fiyatı: 1 KIN = 0.0001 dolar
• Çıktığı En Yüksek Seviye: 0.001434 dolar
• İndiği En Düşük Seviye: 0.000037 dolar
• 10/01/2018 itibariyle fiyat: 0.000861 dolar

ICO’dan sonra dolar bazında artış: %1,023

Süreç: Kin ICO’sunun yapılacağı dönemlerde yatırımın riski az olarak görülüyordu ve insanlar bu ürün hakkında hayli heyecanlıydı. Kin projesi iletişim sektöründe yeni trend olan görüntülü ve anında, rastgele mesajlaşma sistemlerine gelecek vaad eden bir yaklaşım getirmeyi amaçlıyor. WeChat benzeri bir uygulama olarak da nitelendirebileceğimiz Kin’in hali hazırda aylık 300 milyon aktif kullanıcısı bulunan ”Kik” adını verdiği uygulaması da mevcut.

Ancak hali hazırda bu kişilerden kaçının KIN kripto para birimini kullanmaya başladığı ve bunu aktif ticarete soktuğu bilinmiyor. Ayrıca KIN’ın Kik ile entegrasyonu da önceden planlanan 2017’nin 3. çeyreği hedefinin arkasında kalmış durumda.

Kin’in Ethereum karşısında çevrilmemek üzere yaptığı hamleler ise yatırımcıların şikayeti üzerine şimdilik askıya alınmış durumda. Sektördeki rakiplerinden Status’a oranla daha avantajlı noktaları bulunan Kin, buna karşın Status’un 1’e 16 artışının gerisinde kaldı ancak yine de 1’e 10 artış ile yatırımcılarını sevindirdi.

5. TenX: 80 milyon dolar toplandı, tokenler 6 aydır piyasada

• ICO’daki fiyatı: 1 PAY: 0.64 dolar
• Çıktığı En Yüksek Seviye: 5.33 dolar
• İndiği En Düşük Seviye: 0.56 dolar
• 10/01/2018 itibariyle fiyat: 3.60 dolar

ICO sonrası dolar bazında artış: %550

Süreç: TenX, kripto para birimlerinin gündelik hayatta kullanımının kolaylaştırılması amacıyla yola çıkmış bir proje. Şimdiden uygulamasını piyasaya sürmüş olan TenX’in Android versiyonu Ağustos’tan bu yana daha beta modunda olmasına rağmen 50 binden fazla kez indirildi.

Halen geliştirilmeye devam edilen uygulamada yeni özelliklerin 2018 başlarında piyasaya sürülmesi bekleniyor. Katlanarak başlayan artışın ardından TenX fiyatları 0.56 ile dibi görse de, şimdilerde 3.60 seviyelerinde geziniyor.

Başarı veya Başarısızlıkta Rol Oynayan Temel Etmenler

2017 yılındaki ICO’ların başarılı olanlarına baktığımızda bu ürünlerin Blockchain ve kripto para piyasasını rahatlatma amacı güttüğünü görüyoruz. Öyle ki, alım satım, ödemeler, ödüller vs. gibi alanlarda kripto para kullanımını kolaylaştıran projeler, ICO’larda ciddi miktarda yatırımlar toplamayı başardılar. Ancak elbette bu faktörler projenin ICO sonrası dönemde ciddi başarı kazanacağı anlamını taşımıyor.

Bu noktada esas önemli olan, projelerin projelerin geçerli bir dökümentasyonunun ve şirket hedeflerinin olması. Aynı zamanda bu hedeflere ulaşırken yatırımcıları sıkı bir şekilde bilgilendirmek de önemli bir etken olarak karşımıza çıkıyor.

ICO sonrası dönemde karşımıza çıkan iki temel sorun ise ürüne normalde ederinden daha çok değer biçilmesi ve şeffaflık. Yatırımcılar için temel kıstas, projenin bahsettiği yolda ICO sonrası evrimleşmeye devam etmesi. Ancak proje kurucuları maalesef bunu her zaman mümkün kılamıyor. Başarılı bir ICO sonrası ortadan kaybolan birçok kurucu mevcut ve bu durum onların ürünlerini daha savunmasız kılıyor.

Bir diğer sebep ise yine kurucuların ICO öncesi ilgiyi arttırabilmek için ürünlerine ederinden daha fazla değer biçmesi ve gerçekleşme ihtimali zor hedefleri çok kısa süre içinde başarmaya çalışması. Eğer proje öncesi konulan hedefler gerçekleşmezse, yatırımcılar tokenlerini satmaya daha yatkın hale geliyor.

Bu ve benzeri birçok sebep Token fiyatlarının düşmesine sebep oluyor. 2017’de ICO’larda 6 milyar dolar para toplandığını göz önünde bulundurursak, 2018’de bu liste çok daha büyük değer kazanacağa benziyor.