2018 Yılı Atomic Swap Yılı Olabilir Mi?
Kripto para piyasasının en büyük risklerinden ve olumsuz yönlerinden biri olarak borsalara düzenli olarak yapılan hack saldırıları gösterilebilir. Bazen başarıyla sonuçlanan bu saldırılar borsalardan milyonlarca dolar değerinde kripto paranın çalınmasına yol açabiliyor. Peki ya hacklenecek bir borsa olmasaydı?
Kripto para piyasasına daha fazla yatırımcı girerken geliştiriciler, piyasanın altyapısı hakkında endişe duyuyorlar. Haksız da sayılmazlar çünkü buna benzer bir senaryo bundan seneler önce yaşanmıştı. Kripto para piyasasından elde edilen devasa orandaki karlar piyasaya adeta yatırımcı akını gelmesine yol açtı ve aniden felaket gerçekleşti. Bu felaketler de genelde borsalarda meydana geliyor.
Ancak gelişmelerle birlikte ortaya daha fazla çözüm çıkabiliyor ve artık alanında önde gelen kodlayıcılar (coder) dikkatlerini Atomic Swaplere vermeye başladı. Atomic Swap farklı blockchainler arasında direkt, eşten-eşe ve neredeyse anlık olarak kripto para aktarımına olanak sağlayan bir olgu.
Alex Bosworth gibi tecrübeli Blockchain geliştiricileri bu gibi şeylerin artık ihtiyaç haline geldiğini düşünüyor. Özellikle de bunca insan sahip olduğu paranın bir nevi velayetini her an hack saldırısına maruz kalabilecek borsalara veriyorken. Bosworth şöyle konuştu:
“Kullanıcılara kendi özel anahtarlarının kontrolünü vermek istisnai kayıp durumlarına rağmen en güvenli sicile sahip. Merkezi kontrol altında olan borsalardaki paralar gördüğümüz en büyük güvenlik hatalarına yol açtı.”
Yakın zamanda kripto paralar arasında Atomic Swap yapılması için bir beta cüzdan yayınlamış Altcoin.io’nun kurucusu ve CEO’su olan Andrew Gazdecki bu sorunu benzer şekilde tasvir ediyor ve kullanıcıların özel anahtarlarını (kullanıcıların hesaplarına erişmelerini ve fonlarını harcamalarını sağlayan alfanümerik diziler) kendilerinin tutmaları gerektiğini söylüyor. Borsalarda tutulan para miktarının fazlalığına ve borsaya saldırı yapan birinin kimliğinin bulmanın ne kadar zor olduğuna değinen Gazdecki şöyle söyledi:
“Bu dijital bal küplerinde (borsalar) kelimenin tam anlamıyla milyarlarca dolar tutuluyor ve failleri bulmak neredeyse imkansız.”
Atomic Swap teknolojisinin erken örnekleri 2017 yılında birkaç farklı alanda görüldü. Bu uygulamaların kamu kullanımına ne zaman açılacağına dair kesin bilgiler olmasa da bazıları 2018’in Atomic Swap yılı olacağına inanıyor.
BitGo yazılım mühendisi olan Jameson Lopp yakın zamanda şöyle bir tweet atmıştı:
“Bunu yapan biriyle yaptığım yakın zamandaki bir konuşmadan: ‘Lightning Network aracılığıyla neredeyse anlık gerçekleşen Atomic Swapler herkesin zannettiğinden çok daha yakında gelecekler. Yalnızca aylar uzaklıkta, kesinlikle sene değil.”
Atomic Swap Kullanımda
Belli yerlerden bakıldığında Atomic Swapler zaten kullanılıyor. Tabii bu ne türde Atomic Swap yapmak istediğinize bağlı.
Mesela geçtiğimiz sene benzer kodlar kullanılarak yapılmış farklı blockchainler arasında Atomic Swap gerçekleşmiş ve Decred- Litecoin kripto paraları transfer edilmişti. Bu sırada aynı blockchain üzerinde bulunan kripto para tokenları için de Atomic Swap kullanılır oldu. 0x ve Altcoin.io gibi merkezsiz borsalar Ethereum uygunluk protokollerine bağlı tokenlar arasında anlık transferler yapılmasını sağlıyorlar.
Birbirinden oldukça farklı kodlara dayalı blockchainlerdeki kripto paralar ise bu gibi transferleri kolaylaştırmak için farklı araçları kullanıyorlar.
Bu amaç uğruna geçtiğimiz sene ZCash ile Bitcoin değişimi için ZBXCAT adlı bir araç geliştirilmişti. Geliştirici Jay Graber’ın “ödemelerin telsiz hali” olarak tanımladığı araç yakın zamanda basitleştirilmiş arayüze kavuşacak.
Graber Atomic Swaplerin “her zaman elle yapılabileceklerini” söyledi ancak bunu yapmak belli düzeyde teknik yetenek gerektiriyor. Atomic Swapler iyice yayılana kadar da kullanım kolaylığı sağlayacak platformların gelişmesi gerekiyor.
Bitcoin’in Lightning Network’ünü desteklemeye odaklanmış bir şirket olan Lightning Labs, deneme blockchain’inde ilk blockchain-dışı Atomic Swap’i gerçekleştirdi. Kasım ayında tamamlanan işlemde blockchain-dışı bir ödeme kanalından Litecoin ile Bitcoin değiştirildi.
Blockchain-Dışı Zorluklar
Bu gibi Blockchain-dışında gerçekleşen Atomic Swapler farklı blockchainlerin işleme süreçlerine duyulması gereken güveni ortadan kaldırıp ticareti bir nevi otomatik hale getirdiği için pek çok kişi tarafından merak ve umutla bekleniyor ancak blockchain-dışı Atomic swapleri uygulamak için gereken teknoloji -Lightning Network ve Ethereum’un Raiden Network’ü gibi- hala daha gelişim aşamasında.
Bu yüzden Lightning Labs CEO’su Elizabeth Stark gibi bazı isimler blockchainler arası Atomic Swapler konusunda pek umutlu değiller.
Piyasada fazla heyecanlanan kişilere cevap veren Stark şöyle söyledi:
“İnsanlara Lightning swaplerin aylar içinde hazır olacağını söyleyen kişiler ne dediklerini bilmiyorlar.”
Stark aynı zamanda “hala daha yapılması gereken çok fazla altyapı olduğunu” söyledi.
Swapready.net adlı bir site her bir kripto paranın zincirler-arası Swap yapabilmeye ne kadar yakın olduğunu gösteriyor. Ve günümüzde dahi bunu yapabilen çok az kripto para var.
Ethereum üzerindeki tokenlar ile blockchain-üzerinde Atomic Swap yapılabilmesini sağlayan 0x’in geliştirici ilişkileri yöneticisi olan Philippe Castonguay, birbirinden oldukça farklı olan protokollerde Atomic Swap yapılabilmesini sağlamak isteyen geliştiricilerin “pek çok zorlukla” karşılaştıklarını söyledi.
Mesela Bitcoin ile Ethereum arasında bir arayüz oluşturmak için gereken altyapı hala daha gelişim aşamasında. Castonguay şunu da söyledi:
“Durumu daha da kötü hale getireyim, bu blockchainler arası platformların diğer blockchainlerin de çözmesi gereken ölçekleme gibi ana sorunları da çözmeleri gerekiyor.”
Hala Daha İyimserlik Var
Yapılması ve geliştirilmesi gereken çok şey olsa da pek çok kişi bu gelişmelerin çok uzak olmadığına inanıyor.
Bitcoin’in Lightning Network’ü için tasarlanmış uygulamaları geliştirmeye odaklanmış olan Bosworth, yeni bir çağın geldiğini belirterek şöyle söyledi:
“Atom çağı geliyor, dönüştürülemeyen şeyler geride kalacaklar.”
Ethereum’a odaklanan Castonguay hala daha çok sorun olduğunu söylese de ekosistemde yaşanan gelişimlerden umutlu. Farklı kod yapılarına sahip blockchainler arasındaki aktarımlar oldukça zahmetli olsa da Castonguay, Blockchain’in kodundaki özellikler sayesinde bu soruna başka çözümler bulunabileceğini düşünüyor:
“Ethereum Blockchain’i önünde sonunda diğer blockchainler ile iletişim kurmanın yolunu bulacak. Bu olduğu zaman farklı blockchainlerdeki tüm farklı koinler Ethereum Blockchain’inde de temsil edilebilecekler.”
Mesela eğer Bitcoin ve Ethereum arasında bir iletişim kurulabilseydi kullanıcılar Ethereum blockchain’i üzerinde ERC-20 standartlarına uyan Bitcoin sahibi olabilirlerdi ve bu Bitcoin, Bitcoin ağındaki ile birebir aynı olurdu.
Castonguay son olarak şöyle söyledi:
“Bu yıl bazı blockchainlerin birbirleriyle iletişim kurabileceklerinin mümkün olduğuna inanıyorum ancak 2019 ile 2021 arası demek daha güvenli bir bahis olur.”