2018 Yılının En Büyük Kripto Para Dolandırıcılıkları!

2018 yılı, çok büyük çaplı bir ayı piyasasının başladığı dönem olarak uzun bir süre hatırlanacak gibi gözüküyor. Kripto para piyasası 2018 yılında ciddi bir düşüş yaşasa da, birim fiyattaki düşüş, kötü amaçlı fırsatçıların dikkatsiz veya habersiz yatırımcıları kandırmasını engellemede yeterli olmadı.

2017 yılının Bitcoin ve diğer kripto para birimleri için kırılma yılı olduğu hesaba katılacak olursa, yatırımcılar 2017 yılının sonundan itibaren kripto para piyasasına adeta akın etti ve teknolojik olarak pek fazla bilgiye sahip olmayanlar da bu yatırımcılara dahildi. Yatırımcıların sektöre akın etmesi pozitif bir çevre yarattı ve birçok işletme ile geliştirici, blockchain teknolojisi tabanlı yeni projeler üretip ICO sektörünün de en az Bitcoin kadar yükselip, sonra aynı oranda sert çakılmasına neden oldu.

Birçok ICO projesi ise ya vaat ettiklerini yerine getiremedi, ya regülatörlerle ilgili sorunlardan kapatıldı ya da sadece yatırımcıları dolandırmak için projeyi başlattı. 2018 yılını geride bıraktığımız bu tarihlerde, yılın en büyük ve bunun yanı sıra en garip kripto para sahtekarlıklarına gelin beraber bakalım.

Bitconnect Düştü

Bitconnect, belki de kripto para dünyasının gördüğü en büyük sahtekarlıklardan birisi unvanını elde etti ancak bu projenin de 2018 başlarında sonu geldi.

Binlerce yatırımcı, Bitconnect’in kendi token’ine yatırım yaparak, gerçek olamayacak kadar iyi vaatlerle kandırıldı. Konsept aslında oldukça basitti, yatırımcılar Bitcoin karşılığında Bitconnect Coin (BCC) alıyor ve daha sonra ellerindeki BCC’leri, faiz getirisi karşılığında ‘kiraya veriyorlardı’.

Bitconnect’in bu yapısı, o tarihlerde bile ponzi olabilme şüphelerine sahipti ve birçok uzman tarafından da eleştirilmişti. Proje binlerce yatırımcı çektikten sonra, ABD’li regülatör tarafından işlemlerine son verilmesi ve kapatılması ile sektöre büyük bir damga vurdu.

Proje hakkında endişelerin artmasına neden olan diğer faktörler ise, referans sistemi ile BitConnect firmasının sahibinin veya sahiplerinin anonimliği olarak bilinmekte. Yatırımcıların en büyük korkusu, şirketin anonim yöneticilerinin ellerindeki BCC’leri satıp, ciddi anlamda BTC aldıkları zaman gerçek oldu ve bu durum daha sonra birçok yatırımcı tarafından dava edildi ve toplu davaya dönüştürüldü.

Bitconnect’in etkisi birçok ülke ve bölgede hissedildi ve yatırımcılar ciddi anlamda zarar etti.

Sosyal Medya Hilekarları

Sosyal medya ağları da birçok suçlu tarafından bilinçsiz yatırımcıları kandırmak için kullanıldı. Bunların en büyük örneği ise şüphesiz onaylı Twitter hesaplarını hackleyip, bunların ismini değiştirerek Bitcoin ve çeşitli kripto para dağıtımı yapan hesapların elde ettiği kazançlar.

Bu olayın son örneklerinde Tesla kurucusu Elon Musk’un, bir tür Bitcoin fon toplama şeması yaptığına bile rastlandı. Söz konusu şemada kullanılan Bitcoin cüzdanlarından birisi, 150.000 dolardan fazla fon toplayarak aslında bu yöntemin ne kadar fazla yatırımcıyı dolandırmak için kullanılabileceğini gözler önüne serdi.

Bunun yanı sıra 2018 yılı içerisinde, Litecoin’in kurucusu Charlie Lee de kendi adına hesap açıp, Litecoin dağıtan kötü amaçlı kişilerle sıkıntılar yaşadı. Hatta bir ara ABD başkanı Donald Trump bile bu tür şemalarda kullanıldı.

Telegram kurucusu Pavel Durov da bu yöntemin kurbanları arasında ve Telegram uygulamasının kısa süreli devre dışı kalmasını fırsat bilen yatırımcılar, bundan faydalanıp Pavel Durov’un adı ile sahte kripto para dağıtımları gerçekleştirdi.

SIM Kart Değişimi Yapan Çocuk Yakalandı

19 yaşındaki Xzavyer Narvaez, geçtiğimiz Ağustos ayında yaptığı vurgun ile tanınmıştı. Sim kart değişim yöntemi ile 1 milyon dolardan fazla değere sahip BTC çalmayı başaran Narvaez, suç dünyasına oldukça erken bir giriş yaptı.

Aktarılan bilgilere göre genç isim ilk olarak telefon numaralarını çaldı ve daha sonra bunları kurbanlarının sosyal medya ve finansal hesaplarına girmek için geçit olarak kullandı. Kurbanların cihazlarının ve hesaplarının erişimini elde etmek isteyen kişi, bunu Sim kart değişim işlemi ile yaptı.

Polis kuvvetleri Narvaez’in Bittrex kripto cüzdanının Mart ile Haziran 2018 tarihleri arasında 157 BTC aldığını ifade etmekte.

Olaydan sonra yetkisi olmadan kişilerin kişisel bilgilerini kullanmak, para elde etmek veya sahtekarlık amacıyla bilgisayar verilerini değiştirmek veya kullanmak ile 950.000 dolardan daha değerli kişisel mülkü veya değeri çalmak gibi suçlardan yargılandı.

19 yaşında bir anda McLaren spor araba satın alan ve aynı cihazı 20’den fazla sim değişim işlemi için kullanan Narvaez, suçlu bulundu. 200.000 dolarlık aracı satın almak için kullandığı BitPay platformu da, yetkililere konu hakkında yardımcı oldu.

Narvaez bu yöntemin ilk bilinen suçlularından olsa da, ne yazık ki sonuncusu değil.

Kasım ayı içerisinde aynı suçtan tutuklanan şüpheli Nicholas Truglia, özellikle Bay Area çevresinde yaşayan zengin Silikon Vadisi isimlerini hedef almakla suçlanmaktaydı. Truglia aradığı telefon operatörlerini sim kartını kaybettiğine ikna ederek, altı kurbanın numarasını elde etmeyi başarmıştı ve  bölge savcısı Erin West, New York Post’a verdiği açıklamada Truglia’nın ”eski bir suçu yapmak için yeni bir yöntem” bulduğunu ifade etti.

Truglia da sim kart değişim işlemi ile 1 milyon doların üzerinde gelir elde etmiş ancak daha sonra yakalanmıştı.

Vietnamlı Yatırımcılar iFan ve Pincoin’in Kurbanı Oldu

2018 yılının Nisan ayında, devasa bir ICO sahtekarlığının, Vietnam içerisindeki 32.000 yatırımcıyı dolandırdığı ortaya çıkmıştı. Kripto para topluluğunun en büyük sahtekarlıklarından birisi olarak öne çıkan yöntem, toplamda iki farklı ICO projesi ile 660 milyon dolarlık yatırımcı parası toplamayı başarmıştı.

Modern Tech isimli firma tarafından yönetilen iFan ve Pincoin isimli ICO projeleri, yatırımcılar yetkililere haber veremeden eylemlerini tamamladı. ICO projelerinin sahileri şirketin elinde ne var ne yok sattı ve Ho Chi Minh şehri içerisindeki ofislerini de yatırımcılar daha olayın farkına varamadan boşalttı.

iFan temel olarak ünlü isimlerin içerik ve ürün tanıtabileceği bir sosyal medya platformu olarak bilinmekteydi. Modern Tech firması iFan token’i sahiplerine aylık %48 kazanç vaat ediyordu ancak yatırımcıların ilk olarak 1.000 dolarlık yatırım yapması gerekmekteydi. Dahası kullanıcılara yeni yatırımcı getirmeleri karşılığında da %8’lik ek komisyon vaadi verildi ve sistem tıkır tıkır işledi.

ERC-20 tabanlı bir token olan Pincoin ise, kullanıcılara %40 getiri vaat etmekteydi. Proje yetkilileri, kripto para birimleri ve blockchain tabanlı bir online platform kurup, reklamcılık ağı, açık arttırma ve yatırım portalı ile eşler arası satın alma piyasası kuracaklarını vurguladılar.

GAW, Paycoin Ponzi Yöneticisi Tutuklandı

Şuan kapalı olan GAW madencilik ve Paycoin bulut madenciliği firmalarının CEO’su Homero Joshua Garza, uzun bir yasal savaş sonrası 2018 yılının Eylül ayında hapse mahkum edildi. Suçları ta 2015 yılına dayanan CEO, temel olarak Ponzi şeması yürütmekten ve yönetmekten suçlu bulundu.

İki proje de aynı yıl içerisinde kuruldu ancak aylar içerisinde GAW bir ponzi yapısı olmakla suçlandı ve daha sonra 2015 yılında kapatıldı. GAW geliştiricileri aynı zamanda bulut tabanlı kripto para madenciliği platformu olan Paycoin’i de tasarlamıştı.

Tayland’dan, Finlandiyalı Yatırımcıya

2018 yılının Ağustos ayında, Tayland yetkilileri 24 milyon dolarlık bir kripto para dolandırıcılığı hakkında bilgi toplamaya başladı. İddialara göre bir Tayland vatandaşı, varlıklı yatırımcıları soymaktaydı ve bunun en güncel örneği Finlandiyalı bir vatandaşta yaşandı.

Prinya Jaravijit isimli Tayland vatandaşı, Ağustos ayında yetkililer tarafından tutuklandı ve Finlandiyalı yatırımcı Aarni Otava Saarimaa ve onun ortağı Chonnikan Kaewkasee’nin dolandırılmasından yargılanmaya başlandı. İki ortak, Jaravijit ve diğer dokuz şüpheli ile birlikte yaptıkları yatırımdan, kendi paylarını alamayınca yetkilileri harekete geçirdi.

Yatırımcı, kendi fonu olan 24 milyon doların, casino ve kumar odaklı kripto para birimi Dragon Coin projesine aktarıldığını düşünüyordu. Ortaklar yollarını ayırdıktan sonra, Finlandiyalı yatırımcı ve ortağı Chonnikan asla söz konusu yatırımdaki paylarını alamadılar ve hissedarlar toplantısına da çağırılmadılar.

Olay, Prinya’nın kardeşi olan ünlü oyuncu  Jiratpisit ”Boom” Jarajivit’in de Ağustos ayında tutuklanması sonrası uluslararası öneme kavuştu.

27 yaşındaki aktör Jiratpisit, kripto para birimleri hakkında hiçbir bilgisinin dahi olmadığını iddia ederken, dolandırılan adamı hiç tanımadığını, onunla sadece bir öğle yemeğinde denk geldiğini vurguladı.

Jiratpisit kardeşinin ve diğer beş kişinin daha bir yatırım yaptığını bildiğini ancak işin ne olduğu hakkında hiçbir bilgisinin olmadığını iddia ederken, bugüne kadar hep polis ve mahkeme ile iş birliği yaptığını ve kaçma niyeti olmadığını aktardı. Kendisinin iddialarına göre Jaravijit ailesi Bangkok içerisinde 50 yıldır bir restoran işletiyor ve bu onların tek ekmek kapısı. Aile, dolandırılan adamla tanışmadan çok önce bile söz konusu restorana sahipti.

”Medyaya söylemek istediğim şey şu, adalet sistemine güveniyorum ve kendimizi kanıtlamaya hazırız. Dava ile savaşacağız ve kaçmayacağız.”

Dava ise hala net bir karara bağlanmadı.

Pump ve Dump

Social Science Research tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırmanın gösterdiği üzre, çeşitli projelerdeki fiyat manipülasyonu hala kripto para topluluğunun en büyük sıkıntılarından birisi olarak öne çıkmakta.

Sahtekarlar genellikle Discord ve Telegram gibi mesajlaşma uygulamalarını kullanıp, belirli kripto paralarda eş zamanlı olarak alım yaparak birim fiyat yükseltiyorlar ve daha sonra bunu zirveden satarak kazanç elde ediyorlar.

Araştırma sonuçlarına göre Discord ve Telegram üzerinde sırasıyla 1,051 ve 3.767 pump ve dump grubu tespit edildi ki bu sonuçlar söz konusu yasa dışı yöntemin ne kadar yaygın olduğunun kanıtı. Mevcut kanunlar gereği  ABD’li regülatör SEC tarafından bu şema menkul kıymet dolandırıcılığına girmekte tabii ki bunun için ilgili projenin menkul kıymet ilane dilmesi gerekiyor.

Söz konusu grupların büyük bir çoğunluğu piyasa hacmi düşük kripto para birimleri hedef haline getirmekte ancak Bitcoin de bu gibi grupların eylemlerine karşı dokunulmaz değil. Araştırma içerisinde en az 82 grubun söz konusu uygulamalarda Bitcoin’i hedef aldığı vurgulanmakta.

Dolandırıcılık eylemlerinin sayıları artıyor gibi gözükse de, dünya çapındaki birçok regülatör de denetimleri sıkılaştırmakta ve durumu ciddi anlamda kontrol altına almaya başladı. ABD’nin önde gelen regülatörlerinden CFTC’nin başkanı Christopher Giancarlo, konu hakkında yaptığı açıklamada kendi kurumunun kripto para sektörü de dahil olmak üzere birçok sektördeki sahtekarlıklarla mücadelede kapasitesinin üzerinde hizmet verdiğini belirtmişti.

Özellikle Bitcoin sahtekarlıklarını engelleme ve bunları cezalandırma konusunda ciddi bir artış yaşandığını belirten Giancarlo, cezaların artacağını vurguladı. Bütün bunlara rağmen regülatörlerin çabaları da tek başına yeterli olmayacaktır çünkü dolandırıcıların en büyük hedefini bilgisiz yatırımcılar odaklanmakta. Çabuk yoldan zengin olmaya çalışan acemi yatırımcılar kendini bilgilendirmediği sürece, kripto para sektöründe bu gibi vakalar yaşanmaya devam edecektir.