Kripto Para İşlemlerini İşte Bu Şirketler Takip Ediyor
Bitcoin ortaya çıkışından bu yana pek çok kişi tarafından ‘anonim’ bir kripto para olarak biliniyor ancak durumun biraz daha farklı olduğunu özellikle yakın zamanlarda kurulmuş birkaç şirket sayesinde görebiliyoruz.
Kripto paraların en cazip yönlerinden biri kullanıcılara belli bir oranda anonimlik sağlıyor olmaları. Kullanıldığında kimliğinizin gerçekten ortaya çıkmayacağı ya da çok zor çıkacağı kripto paralar var. Ancak unutmamak gerekiyor ki yalnızca belli başlı kripto paralar bu kadar üst düzey anonimlik sağlıyorlar. Dolayısıyla her kripto paranın ‘anonim’ olduğunu düşünmemek gerek.
Bilindiği üzere kripto para üzerinden işlem yapmak isteyen kullanıcılar genelde bir cüzdan oluştururlar ve kendilerine ait bir cüzdan adresleri olur. Bu adres rastgele harflerden ve rakamlardan oluşan uzun bir satır olarak da düşünülebilir. Bu cüzdan adreslerini bulmak pek zor değil ve bundan daha da ötesi, bu cüzdan adresleri üzerinden ne yapılmış ne edilmiş diye bakınmak da pek zor değil ki aslında kripto paraların en ilginç yanlarından biri bu.
Ancak belli başlı uzmanlar bu adresleri kullanarak Bitcoin üzerinden işlem yapmış kişilerin gerçek kimliklerini ortaya çıkarabiliyorlar. Diyelim ki kişisel cüzdanınızdaki belli miktardaki Bitcoin’i borsadaki cüzdanınıza aktarıyorsunuz. Eğer borsada kişisel bilgileriniz varsa borsadaki cüzdanınız da sizin kimliğinizi bulmak için kullanılabilir.
Mesela Chainalysis gibi şirketler bu gibi metotlardan faydalanarak yasa dışı işlere karışmış kripto para kullanıcılarının kimliklerini buluyor. Şirketin Blockchain analizi için kullandığı yazılım kripto para üzerinden yapılan işlemlerin takibi sağlıyor. Şirket kullandığı yazılımın yanı sıra çeşitli ipuçlarını da takip etmeye başlayınca o işlemi yapan kişinin kim olduğunu öğrenebiliyor. Chainalysis şirketi adını özellikle FBI’ya yardımcı olduğu bir davada duyurmuştu. İki kişi online bir uyuşturucu piyasası yürüten kişinin cüzdanından Bitcoin çalıyordu ve Chainalysis yaptığı çalışmalar sonucunda bu kişilerin kimliklerini ortaya çıkarmayı başardı.
Blockchain analiz yazılımı kullanan şirketler arasında Kaliforniya merkezli CipherTrace de bulunuyor. Şirket olabilecek her türlü duruma hazır olabilmek için kendi sistemine dahi zararlı bir yazılım sokmuş ve işlemlerin takibini yapmıştı. Şirketin yaptığı bu çalışmalar eğer başarıyla ilerlerse kripto para üzerinden virüs bulaştıran kişilerin kimliklerini bulmak çok daha kolay bir hal alabilir.
Gizlilik Koinleri
Zcash ve Monero gibi koinler Blockchain üzerinden analiz yapan şirketlere biraz zorluk çıkartıyorlar. Yukarıda da söylediğimiz gibi diğerlerine kıyasla çok daha üst düzey anonimlik sağlayabilen koinler bulunuyor ve bu koinlerin en bilinenleri arasında Zcash ve Monero yer alıyor.
Zcash işlem verilerini saklamak için zn-SNARKS adlı bir teknoloji kullanıyor ve bu teknoloji sayesinde işlemin göndericisi, alıcısı, işlem içerisindeki miktar ortaya çıkmıyor. Chainalysis’in CEO’su olan Miceal Gronager ise Zcash’i pek de büyük bir sorun olarak görmediğini söylüyor. Gronager’a göre Zcash kullananların çok az bir kısmı gizlilik özelliklerinden faydalanıyor ve bu özelliklerden faydalanan kişileri de bulmak mümkün. Şirket Zcash üzerinden yapılan işlemleri ortaya çıkarmak için işlemin ne zaman yapıldığına bakıyor ve işlemin üzerindeki zaman damgasını gerçek hayatta yaşanan olaylarla bağdaştırmaya çalışıyor. Mesela gizlilik amacıyla Zcash kullanan biri, daha sonradan sırf elindeki koinleri itibari paraya dönüştürdü diye yakalanabiliyor.
Monero ise ağdaki verileri gizli tutmak için RingCT adlı metotlardan ve gizli adreslerden faydaanıyor. Monero üzerinde bir işlem gerçekleştirdiğiniz zaman Blockchain’den rastgele olmak üzere altı adet imza daha çekiliyor ve bu imzalar işleme ekleniyor. Bu imzalar rastgele eklendiği için bir başkası gelip sizin yaptığınız işleme baksa bile işlemi kimin yaptığını anlayamıyor çünkü hangi imzanın size ait olduğunu bilemiyor.
Analiz şirketlerin kullandıkları takip teknolojilerinin tek amacı aslında suçluları yakalamak değil. Blockchain üzerinden analiz yapan şirketler bankalara ve diğer finans kurumlarına KYC/AML gibi sistemlere uyma konusunda ciddi faydalar sağlayabilir.
Bu tarz yazılımlar ayrıca piyasa trendlerini takip etmek için de kullanılabilir. Mesela bu tarz yazılımlarla Çin ya da Venezuela gibi ülkelerdeki piyasaların ticaret hacimlerinde yaşanan ani artışlar takip edilebilir ve bu da yatırımcılara bir ipucu verebilir.
