Bitcoin fiyatı geçtiğimiz hafta ciddi bir düşüş yaşadı. SegWit2x’in durdurulması, Bitcoin Cash’in bir “pump&dump” yaşaması gibi olaylar Bitcoin yatırımcılarını epey yıprattı. Ancak Bitcoin’in fiyatını, yaşadığı artışları veya düşüşleri bir kenara koymak gerekiyor çünkü Bitcoin’in an itibariyle çok ciddi bir ‘temel sorunu’ olabilir.. Bu felaket çanları, hash oranı yarıya düştüğünde çalmaya başladı.
Şu anda Bitcoin’in teknik olarak sorunlar yaşamaya başlaması Bitcoin için hiç iyi olmaz. Özellikle de düşüş yaşamasının sebebi, Bitcoin ağındaki belli başlı eksiklikler dolayısıyla ağdan ayrılmış Bitcoin Cash’in artışından kaynaklanırken. Bitcoin Cash fiyatı birkaç gün önce bildiğiniz üzere 2 bin 500 $ seviyesine çıkarak rekor kırdı. Ancak şu anki durum ne Bitcoin’in ne de Bitcoin Cash’in fiyatıyla alakalı. Asıl olay Bitcoin Cash’in, Bitcoin’den çok ciddi düzeyde hash oranı götürmüş olması.
Bitcoin’in çok fazla hash oranı kaybetmesinin yaratacağı en büyük tehdit, ‘ölüm sarmalını’ tetiklemesi olur. Piyasa bazında bakıldığında pek çok kişi Bitcoin’i durdurabilecek hiçbir şeyin olmadığına inanıyor. Ama bu buz dağının yalnızca görünen kısmı. Altına baktığımızda, işler göründüğünden çok daha kırılgan.
Ölüm Sarmalı
2010 yılının başlarında Wences Casares isimli Arjantinli bir girişimci, Bitcoin’i araştırmaya başladı. Bitcoin’in “merkezsiz” olması, “biri tarafından yönetilmemesi” gibi özelliklere sahip olmasının gerçek olamayacak kadar güzel olduğunu düşündü. Casares’e göre Bitcoin ağında bir güvenlik açığı olmalıydı ve kendisi bunu kanıtlamak için iki güvenlik ekibi kiraladı. Bu ekiplere 500 bin $ gibi bir ücret ödedi ve Bitcoin’i hacklemelerini istedi. Birkaç ay sonra bu ekipler Casares’e Bitcoin ağını hackleyemediklerini, yazılımının çok iyi olduğunu söylediler. Kısa bir araştırmayla görebilirsiniz ki Wances Casares artık Bitcoin’in en sıkı destekçilerinden biri durumunda.
2010’da bile Bitcoin ağı hacklenememişti ve bu hala sürüyor. Bitcoin şu ana dek hiçbir başarılı hack saldırısıyla karşı karşıya gelmedi. Maalesef Bitcoin borsaları için aynı şey söylenemiyor.
1 Ağustos 2017’de Bitcoin ağında bir fork gerçekleşti ve ayrı bir ağ oluştu: Bitcoin Cash. Bazıları Bitcoin Cash’in, Satoshi Nakamoto‘nun kurmak istediği sisteme günümüzdeki orijinal Bitcoin’den daha yakın olduğunu söylüyor. Bu fork’tan sonra şuan Bitcoin olarak bildiğimiz ağ “ana Bitcoin” olarak kalmaya devam etti çünkü geliştiricilerin ve madencilerin çoğunluğu bu ağı destekledi.
İşte tam olarak 1 Ağustos 2017’de yaşanan fork sonrasında Bitcoin’in zayıflığı ortaya çıktı. Bu zayıflık harici bir tehdit değil. Yani Bitcoin ağı hack saldırılarına, dışarıdan gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı savunmasız olması söz konusu değil. Tam tersine, Bitcoin ağındaki zayıflık Bitcoin’in kendi içinde bulunuyor.
Bitcoin ağına şuanda neredeyse her 10 dakikada bir “blok” adı verdiğimiz bir işlem yığını ekleniyor. Neredeyse 10 dakika diyoruz çünkü bu süre madencilerin bir işlem bloğunu ne kadar hızlı işleyebildiğine göre değişebiliyor. Bu da ağdaki “zorluk” denilen şey ile belirleniyor.
İşlemlerin çok uzun süre beklememesini sağlamak adına ağdaki zorluk, kendini otomatik olarak ağdaki hash oranına göre ayarlıyor. Ancak şuanda ağdaki zorluk, her iki haftada bir kendini ayarlıyor. Yani ağdaki hash oranının ani bir düşüş yaşaması durumunda ağdaki zorluk seviyesi, ağdaki işlem gücüne kıyasla çok yüksek kalabilir. Bu durumun sonucunda Bitcoin işlemlerinin onaylanması çok, çok uzun sürebilir.
Bu durum özellikle geçtiğimiz hafta sonunda pek çok kişi tarafından dile getirilmeye başladı. Ölüm Sarmalı denilen olay, Bitcoin ağındaki gecikmeler artık katlanılmaz boyuta ulaştığında ve yatırımcılar Bitcoin’lerini mecburen satma kararı verdiklerinde başlıyor. Bunun sonucunda Bitcoin fiyatı doğal olarak düşüyor, madenciler Bitcoin kazarken yeterli miktarda kar elde edemiyorlar ve en nihayetinde herkes Bitcoin’i terk ediyor.
Nitrous’un ortak kurucusu Peter Kim bu konuyu kısaca şöyle özetliyor:
“Bitcoin’de o kadar çok işlem birikmiş olur ki Bitcoin artık ‘gereksiz’ olarak görülür.”
Bilim-Kurgu Romanı Gibi Gelebilir
Tüm dikkatini Bitcoin’in fiyatına vermiş kişiler, Bitcoin’in yaşadığı en ufak artışı veya düşüşü önemseyen kişiler maalesef Bitcoin ağının altında yatan bazı şeyleri görmüyor. Abartı gibi gelebilir ancak felaket çanları Bitcoin için gerçekten çaldı.
Hafta sonunda Bitcoin’deki işlemler yavaşladı. Bitcoin Cash’in fiyatının uçuşa geçmesi, madenciler için daha karlı hale gelmesi de durumu zorlaştırdı çünkü madenciler Bitcoin Cash’e geçiş yaptı. Dolayısıyla Bitcoin’in hash oranı yarı yarıya kadar düştü.
Bu düşüş sonucunda işlem süreleri en az iki katına çıktı. Analist Jimmy Song, bu durum sonucunda Bitcoin Cash’in madencilere ne kadar daha cazip geldiğini açıkladı:
“Fiyatının artması sayesinde Bitcoin Cash madenciliği neredeyse %100 oranda daha karlı hale geldi. Eğer Bitcoin Cash kazmak daha karlıysa, madenciler oraya gider. Bitcoin kazmak daha karlıysa, şuan olduğu gibi, madenciler oraya gider.”
Krizin Eşiğinden Dönüldü
Hash oranında yaşanan düşüş kısa süreliydi ve hızlıca düşüş yaşayıp kendini toplardı. Hash oranı grafiğine baktığımızda görüyoruz ki Bitcoin, kriz yaşamaya başlamadan kendini toplamayı başardı. Ancak hala daha Bitcoin Cash’in fiyatı artmadan önceki hash oranından daha düşük bir orana sahip.
