Soft Fork ve Hard Fork Nedir?
Daha önce bahsettiğimiz gibi, 1 Ağustosta Bitcoin‘i çok önemli bir karar bekliyor. Bu kararın sonucunda bir soft ya da hard fork görebiliriz. Peki bu “fork” tam olarak nedir?
Soft fork yalnızca önceden geçerli olan blokların/işlemlerin geçersiz hale getirildiği, yazılım programındaki bir değişikliktir. Bu geçersiz hale getirilen düğümler, yeni blokları geçerli olarak tanıyacağı için soft fork geçmişteki işlemlerle uyumludur.
Hard fork ise önceden geçersiz olan blokların/işlemlerin geçerli veya tam tersi hale getirildiği, yine yazılım programında olan radikal bir değişikliktir. Bu denli kapsamlı bir değişiklik olduğu için, tüm düğümlerin ve kullanıcıların programı en yeni versiyonuna güncellemeleri gerekir. Hard fork, blockchainin önceki halinden kalıcı bir ayrılığa neden olur ve en güncel versiyon eski sürümlerdeki düğümleri kabul etmez.
UASF ve UAHF Nedir?
UASF’nin açılımı Kullanıcı Aktivasyonlu Soft Fork’tur.
UASF, tam haldeki düğümler tarafından belirlenmiş belli bir tarihte aktif hale gelen bir mekanizmadır. Bu duruma bazen “ekonomik çoğunluk” da denir. UASF’nin aktif hale gelmek için çok piyasada çok fazla destek görmesi gerekir. UASF mekanizması, BIP148 önergesinde SegWit aktivasyonuyla birleştirilmiştir.
UAHF’nin açılımı Kullanıcı Aktivasyonlu Hard Fork’tur.
Geliştiriciler düğüm yazılımını değiştirmek için zorunlu bir kurallar bütünü koyar. Bu değişiklikler belirli bir günde, önceden geçersiz olan blokları geçerli hale getirir. Bunu yapabilmesi için, hash gücünün çoğunluğuna ihtiyacı yoktur.
UASF ve UAHF Arasında Tercih Yapacak Hale Nasıl Gelindi?
Bitcoin’in bir süredir bilinen zayıf noktaları vardır.
SegWit, Bitcoin Çekirdeği için yapılacak bir güncellemedir ve bu güncellemenin sorunları çözeceği düşünülüyor. Ama bazı kullanıcılar, maden şirketleri (Bitmain gibi) ve şirketler (Bitcoin Unlimited gibi) bu fikri desteklememektedir. Yani, SegWit’in kabulü Bitcoin sistemini ikiye bölebilir. Bazı kullanıcılar ve madenciler yeni durumu kabul edecekken bazıları Bitcoin’in eski halini kullanmayı tercih edebilir. Bu durumdan kaçınmak ve Bitcoin blockchainin bütün halde tutmak için farklı etmenler gözden geçiriliyor.
Daha Önceden Hiç Soft Fork ya da Hard Fork Durumu Oldu Mu?
Aslında her kripto para kullanıcısı bu durumu her gün görüyor.
Her işlem, blockchaine yazılır. Madencilik yapılırken, farklı insanlar farklı işlem zincirlerine sahiptir. Zincirin en uzun hali tamamlanana kadar, zincir içinde bir fork olduğu söylenebilir.
UASF ve UAHF’nin uygulamasındaki en güzel örnek Ethereum’un tarihindedir.
Ethereum,2006’da Nisan-Mayıs civarlarında The DAO projesini başlattı. Proje başladıktan bir ay sonra bir hacker yatırımcıların parasını aldı. Çalınan değer yaklaşık 55 Milyon $‘dı. Bu olaydan sonra çözüm olarak üç şey önerildi:
- Hırsızlığı kabul etmek ve hiçbir şey yapmamak
- Blockchaini hırsızlık olmadan önceki haline geri sarmak ya da hard fork yapmak
- Hackerın cüzdanına gönderilen tüm işlemleri yanlış saymak ve parayı iade etmek ya da soft fork
Ethereum topluluğu, ikinci seçenekle gitmeyi seçti. The DAO ile ilgili bilgilere buradan ulaşabilirsiniz: The DAO. Bazı kullanıcılar ise bu karardan pek memnun değildi. Bu kişiler, kripto paranın ana fikrinin “Kod kanundur.” olduğunu düşünüyordu. Bunlar, ilk seçeneği tercih etti yani hırsızlığı kabul ettiler. Bir nevi “Olan oldu, işimize gelmiyor diye kuralları değiştiremeyiz” düşüncesini savundular. Bu yüzden ikinci bir blockchain oluşmak zorunda kaldı. Orijinal blockchain bugün bildiğimiz Ethereum yani ETH iken, sonradan oluşan bu ikinci blockchaine bugün Ethereum Classic yani ETC deniliyor.
UASF ya da UAHF’nin Kabulü Bitcoin’i Nasıl Etkileyecek?
Bu durumda gerçekleşebilecek çok fazla miktarda senaryo var.
Eğer bu planlardan biri kabul edilirse, bundan sonraki geliştirmeler kullanıcıların ve madencilerin hareketlerine bağlı olacak. Olabilecek çok fazla şey varken, yine de en muhtemel şeyleri yazalım.
- Pek çok kullanıcı ve madenci planı kabul eder. Hiç bir sıkıntı olmaz, fork olmaz ve blockchain bütün halde kalır.
- Pek çok kullanıcı planı kabul ederken; madenciler hiçbir şey yapmaz. Eğer kullanıcıların oranı %51‘den fazlaysa, blockchain bütün halde devam eder. Eğer %51’den az ise iki farklı şey gerçekleşir: Kullanıcıların Fork’u ve Madencilerin Fork’u. Daha sonradan kullanıcıların oranı %51’in üstüne çıkarsa, Madencilerin fork’undaki bloklar Kullanıcıların Fork’una eklenir. Madenciler ortadan kalkar.
- Kullanıcılar ve madenciler anlaşmaya varamaz. Bu durumda hangi grup daha güçlüyse, zayıf olana saldırabilir. Zayıf olan grupta yapılan işlemler tehlike altındadır çünkü ortadan kaldırılabilirler.
Bu olasılıkların farklı sonuçları olabilir. Mesela, zayıf grup kendini savunabilir ve algoritmada değişiklilere gidebilir.
Bitcoin’in yaşayacağı bu zorlu karar ile ilgili daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız; Koin Bülteni’ni takip etmeye devam edin!