Deutsche Bank bugün kripto para birimleri ile ilgili hazırladığı raporunu yayınladı. Banka bu raporda özellikle dijital merkez bankası paralarını (kısaca CBDC) ve bu dijital para birimlerinin avantajlarını, dezavantajlarını değerlendirdi.
Avrupa kripto para regülasyonları ve CBDC tartışmaları ile çalkalanırken Deutsche Bank de bu konuyla ilgili bir adım attı. Banka bugün yayınladığı raporunda dijital merkez bankası paralarının ne olduğunu, bankalara ve vatandaşlara ne gibi avantajlar sağladığını ve bu para birimlerinin devletleri nasıl etkileyeceğini inceledi.
CBDC Finans Dünyasını Değiştirebilir
Dijital merkez bankası paraları; itibari para birimlerinin dijital dünyadaki karşılığıdır. Bu paralar dijital oldukları için geleneksel paradan; belli bir merkeze (devlet) bağlı oldukları için de kripto paralardan farklılık göstermektedirler. Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından yapılan bir anket; şu anda dünyadaki merkez bankalarının %80’inden fazlasının dijital merkez bankası parası fikrini değerlendirdiğini göstermiştir. Bunların arasında dijital yuan projesini geliştirmeye başlamış Çin, e-krona üstünde çalışan İsveç, dijital lira için harekete geçmiş olan Türkiye ve daha birçok farklı ülke vardır.
Deutsche Bank; dijital merkez bankası paralarının bu ülkelere birçok farklı avantaj sunabileceğini açıkladı. Dijital parayla yapılan işlemlerin daha hızlı ve daha kolay bir şekilde yapılabileceğini söyleyen uzmanlar, merkez bankalarının dijital paralar sayesinde daha esnek politikalar izleyebileceğini de belirttiler. Deutsche Bank bu para birimlerinin gizlilik, ölçeklenebilirlik ve regülasyon gibi konularda sorun çıkarabileceğini söylese de CBDC’nin finans işlemlerini kökten değiştirebilecek potansiyeli olduğunu vurguladı.
Merkez Bankaları Rahatlayacak
Merkez bankaları, ekonomide yaşanan ani değişiklikler sonucunda politika değişikliğine gidebilmektedirler. Fakat merkez bankaları ekonomiyi genelde ticari bankalar üstünden etkiledikleri için yapılan bu değişikliğin etkileri doğrudan hissedilememektedir. Deutsche Bank; merkez bankasının dijital para sayesinde bu ‘aracıları’ ortadan kaldırabileceğini ve ekonomi politikalarını bizzat uygulamaya koyabileceğini açıkladı.
Deutsche Bank ayrıca dijital merkez bankası parası sayesinde negatif faiz politikasının da daha etkili bir şekilde uygulanabileceğini belirtmekte. Merkez bankaları nakit para yerine dijital para kullanımına geçerek faiz oranlarını iyice düşürebilir, vatandaşları para ‘harcamaya’ teşvik edebilir ve bunun sonucunda ekonomik faaliyetleri körükleyebilir.
Daha Sıkı Sermaye Kontrolü
Paranın dijital ortama aktarılması; o parayla yapılan işlemlere ait dijital bir kayıt tutulacağı anlamına da gelmektedir. Deutsche Bank’in araştırmasına göre merkez bankaları bu sayede sermaye kontrollerini çok daha sıkı tutabilir. Dijital merkez bankası paraları sayesinde ülke içerisinde yapılan işlemler daha kolay takip edilebilir.
Deutsche Bank’in raporuna göre bu merkez bankasına daha çok güç vereceği gibi devlet bütçesinin daha etkili bir şekilde kullanılabileceği anlamına da gelmektedir. Hükümetler dijital para sayesinde sosyal yardım alan vatandaşlara daha kısa süre içerisinde para yardımı yapabilir, bu işlemlerin kaydı daha güvenli bir şekilde saklanabilir ve sosyla politikalar genel olarak daha verimli bir şekilde yürütülebilir.
Dijital Para Hafife Alınmamalı
Venezuela’yı saymazsak, henüz kendi dijital parasını çıkarıp bunu büyük bir ölçekte kullanıma sokan bir ülke olmadığı için bu paraların ne kadar kullanışlı olacağı bilinmemektedir. Bunun da ötesinde, olası bir CBDC projesi için ne gibi bir teknoloji kullanılacağı dahi belli değildir. Gözler ilk başta blockchain gibi dağıtılmış defter teknolojilerine (DLT) gitse de bu teknolojilerin ne kadar ölçeklenebilir olduğu da apayrı bir bilinmezdir.
Deutsche Bank ise dijital paraların tüm bu belirsizliğe rağmen hafife alınmaması gerektiğini belirtti. Dijital para sayesinde “daha etkili para politikaları hazırlanabileceğini”, kurumsal şirketlerin “daha şeffaf bir şekilde yönetilebileceğini” söyleyen banka, dijital para alanındaki gelişmeleri takip etmeye devam edeceğinin mesajını verdi.
