Vay Anam Vay: Binance, Uyuyan Bitcoinler, Durgun Türevler, Dogecoin, Fed ve THORChain
Vay Anam Vay, Neler Dönmüş Satoshi ya? serimizin yirmi ikinci yazısındayız. Kripto para piyasasının toplam değeri, bu hafta çok konuşulan Grayscale olayları ile birlikte bundan tam 7 gün öncesine kıyasla 100 milyardan fazla düşüş gösterdi. Bitcoin 31.500-31.700 dolar; Ethereum 1.800-2.000 dolar aralığından işlem görüyor.
Haftaya her ne kadar damgasını vurmuş ve bugün son günü olduğu için özellikle 17 Temmuz itibarıyla önem kazanmış olsa da bu haftaki yazıda Grayscale’de “kilidi açılacak” GBTC hisselerinden bahsedilmeyecek.
Bunun yerine son haftalarda Binance’te yaşananlar kronolojik olarak sıralanacak, yıllar sonra harekete geçen bir Bitcoin cüzdanından, türev piyasasındaki durgunluktan, Dogecoin’in kurucusunun ve Fed Başkanı Jerome Powell’in açıklamalarından, son olarak da THORChain’e yapılan saldırıdan bahsedilecek.
Tane tane: Son günlerde Binance’te neler yaşandı?
Binance ile ilgili son birkaç hafta içerisinde içeriği benzer olan birçok farklı haber çıktı. Yazının bu kısmında Binance ile ilgili bu haberleri bir zaman çizelgesinde, özet halinde aktaracağım.
- Japonya Finansal Hizmetler Ajansı, 25 Haziran’da Binance Holdings Limited’ın ülkede resmi bir yetkisi olmamasına rağmen faaliyet gösterdiğini belirten bir bildiri yayımladı.
- Binance, 25 Haziran’da bir duyuru yayınlayıp artık Ontario’da (Kanada) hizmet veremeyeceğini, Ontario’da ikamet eden müşterilerinin borsadaki pozisyonlarını en geç 31 Aralık 2021’e kadar kapatması gerektiğini açıkladı.
- Birleşik Krallık Finansal Yürütme Kurumu, 26 Haziran’da Binance Global’a bağlı Binance Markets Limited’ın ülkede regüle edilmiş herhangi bir faaliyette bulunma yetkisinin olmadığını açıkladı.
- Binance, 30 Haziran’da paylaştığı blog gönderisinde Mali Eylem Görev Gücünün (FATF) seyahat kuralına uyum sağlayabilmek için CipherTrace’in Traveler adlı ürününü kullanmaya başladığını duyurdu.
- Cayman Adaları regülatörü CIMA, 2 Temmuz’da Binance Group veya Binance Holdings Limited’ın kendi denetiminde olmadığını ve şirketle ilgili bir inceleme başlatacağını açıkladı.
- Singapur Merkez Bankası, 2 Temmuz’da diğer regülatörlerin açıklamalarına atıfta bulunup, ülkede lisans başvurusunda bulunmuş olan Binance Asia Services’ı “uygun şekilde takip edeceğini” duyurdu.
- Tayland Menkul Kıymet ve Borsa Komisyonu, Tayland pazarında lisansı olmamasına rağmen kripto para borsası işlettiği gerekçesiyle Binance hakkında suç duyurusunda bulundu.
- Barclays, 5 Temmuz’da Birleşik Krallık’taki müşterilerinin Binance’e kartla para transferi yapmasını durdurma kararı aldı.
- Financial Times’ın 7 Temmuz’daki haberine göre Binance, Avrupa Tek Ödeme Alanından yapılan ödemeleri geçici olarak durdurma kararı aldı.
- Binance.US, 7 Temmuz’da bir regülasyon kurumu olan California Finansal Koruma ve İnovasyon Departmanının eski yetkililerinden Manuel Alvarez’i idari kadrosuna kattığını duyurdu.
- Binance CEO’su Changpeng Zhao, 7 Temmuz’da bir mektup paylaşıp regülasyonların kripto para sektörü adına olumlu olduğunu söyledi ve “Faaliyet gösterdiğimiz yer neresi olursa olsun, oradaki yerel kurallara uyma konusunda kararlıyız.” açıklamasında bulundu.
- Santander, 8 Temmuz’da Birleşik Krallık’ta Binance’e yapılan para transferlerini durdurduğunu açıkladı.
- İtalya’nın regülatörü CONSOB, 15 Temmuz’da paylaştığı bildiride Binance’in İtalya’da resmi bir faaliyet izninin bulunmadığını açıkladı.
- Hong Kong’un regülatörü Menkul Kıymet ve Vadeli İşlemler Komisyonu, 15 Temmuz’da Binance’in platformundaki “hisse tokenlarına” gönderme yaparak borsanın Hong Kong’da faaliyet izninin olmadığını duyurdu.
- Litvanya Merkez Bankası, 15 Temmuz’da Litvanya pazarında yetkisi olmamasına rağmen yatırım hizmeti sunuyor olabileceği şüphesi ile Binance’i uyardığını açıkladı.
- Binance, 15 Temmuz’da yaptığı açıklamada nisanda açtığı hisse tokenı işlemlerini 14 Ekim itibarıyla tamamen durdurmuş olacağını belirtti.
Dokuz yıl sonra harekete geçen BTC’ler
Blockchain verilerine göre ilk işlemini 2 Mart 2012 tarihinde yapmış ve Mayıs 2012’den beri kullanılmamış olan bir Bitcoin adresi, aradan geçen bunca yılın ardından tekrar harekete geçti.
157XG8DEk6FhcoHfNpZW6v6fuBd9184DsT kodlu bir Bitcoin adresi, bu haftaki işlem sayılmazsa en son işlemini 28 Mayıs 2012 tarihinde gerçekleştirmişti. 31 Mayıs 2012’de 740 tane Bitcoin tane alan bu cüzdan, bunları o tarihten beri tutuyordu.
Bu adres, o tarihten beri çeşitli işlemlerin alıcı tarafından yer almışsa da hiçbir işlemin gönderici tarafında yer almadı. 13 Temmuz 2021’de Türkiye saati ile 01:05’te yeniden harekete geçen adres, bu 740 tane Bitcoin’i iki farklı adrese birine 639, birine 100 BTC göndermek suretiyle paylaştırdı.
Dokuz yıl boyunca pasif vaziyette bekleyen bu cüzdanın kime ait olduğu bilinmezken, bunca yıl sonra harekete geçen Bitcoinlerin işlem sırasındaki değeri 24 milyon doları aşıyordu. İşlemi sosyal medyada yorumlayanlar, cüzdan sahibinin yıllar önce unuttuğu şifreyi hatırlamış olabileceğini düşünüyorlar.
740 tane Bitcoin’in çıktığı cüzdanın içerisinde hala 50 tane Bitcoin bulunuyor. Bunlar, 16 Haziran 2012’de teslim alınmış Bitcoinler olabilir.
Türev piyasası durgun, gözler spota döndü
Bitcoin yatırımcıları, fiyat mayısın ortasında düşüşe geçmeye başlayınca borsalara yüklü miktarlarda BTC gönderdi. Fakat borsalardaki Bitcoin akışını takip eden Glassnode’un raporuna göre bu trend yeniden tersine dönmeye başladı.
Borsalara nisanın ortasından beri toplamda 140.000 tane Bitcoin gönderildiği düşünülüyor. Bu sayı son üç hafta içerisinde 40.000’lik azalma gösterdi ve borsaların rezervindeki toplam BTC miktarı 2.56 milyon oldu.
Borsalara giren/çıkan coin farkının 14 günlük hareketli ortalamasına göre günde yaklaşık 2.000 BTC’lik net çıkış oluyor.
Cüzdanlarda tutulan Bitcoinleri yaşlarına göre kategorize edip bunlar üstünden bir değerlendirme yapan Glassnode ekibi, piyasadaki HODL eğiliminin de güçlenmeye başladığını ve güncel tablonun akümülasyona işaret edebileceğini açıkladı.
1-2 yıl önce alınmış coinlerin bu yılın ilk çeyreğinde yoğun şekilde satıldığı fakat bu satış baskısının azalmaya başladığı düşünülüyor. 6-12 aylık coinlerin henüz büyük ölçüde harcanmadığı, 1-6 aylık coinlerin ise mayıstaki düşüş sonrası olgunlaşmaya (tutulmaya) başladığı varsayılıyor.
Bunlar boğaların lehine yorumlanabilse de türev piyasasında bir durgunluk söz konusu. Vadeli işlemlerdeki açık pozisyonların toplam değeri, mayısın ortasından beri nisanda kırılmış rekorun yarısından daha düşüğüne denk gelen 10.7-13 milyar dolar aralığında seyrediyor.
Vadeli piyasaların hacmi de günlük 45 milyar dolara gerileyip, yılın ilk birkaç ayında kaydedilmiş seviyelere dönmüş oldu. Açık opsiyon pozisyonlarının değeri ise Aralık 2020’ye benzer şekilde 4.4 milyar dolara kadar düştü.
Glassnode ekibi, bu veriler ışığında piyasayı harekete geçirecek şeyin “long/short squeeze veya kaldıraçlı pozisyonların tasfiyesi değil, spot hacmi” olmasını bekliyor.
Dogecoin’in kurucusu kripto sektörünü eleştirdi
2013 yılında Billy Markus ile birlikte Dogecoin’i (DOGE) kuran Jackson Palmer, bu hafta kendisine kripto para dünyasına dönüp dönmeyeceği ile ilgili yöneltilen sorular hakkında toplu bir açıklama yapıp, yanıtının “hayır” olduğunu söyledi.
Palmer, kripto para sektörünün ne kadar “merkeziyetsiz” olduğunu iddia etse de aslında servetli kişilerden oluşan, güçlü bir kartel tarafından kontrol edildiğini söyledi.
Sıradan insanların kısa yoldan zengin olma hayalleriyle kripto para sektörüne girdiğini belirten Palmer, “Kripto para (teknolojisi), neredeyse tamamen üst kesimdeki insanların parayı daha verimli bir şekilde vurmasını, zayıf durumda olan insanların ise daha savunmasız kalmasını sağlamak amacıyla kurulmuş.” açıklamasında bulundu.
Palmer, bu açıklamasını desteklemek için denetim, regülasyon, vergilendirme gibi normalde sıradan insanların “korunmasını” sağlayan şeylerden örnek verip, bunların kripto para dünyasındaki eksikliğini şöyle ifade etti:
“Mevduat hesabınızın şifresini mi kaybettiniz? Sizin hatanız. Bir dolandırıcılığa mı kurban gittiniz? Sizin hatanız. Milyarderler piyasayı mı manipüle ediyor? Onlar dahi sayılıyor.”
Kripto para dünyasının artık insanların servetlerini vergi kaçırma, yasal denetim eksikliği yoluyla büyütebilecekleri, “sağcı, hiper-kapitalist” bir ortam haline geldiğini söyleyen Palmer, şunları ekledi:
“Bu sebeplerden ötürü, kamuoyundaki kripto paralarla ilgili tartışmalara dahil olmak istemiyorum. Bu benim ne politik görüşlerim ne de inanç sistemim ile uyuşuyor. […] Yeni teknolojiler, dünyayı olduğundan daha iyi bir hale getirebilir. Ama kendi iç politikasından veya doğurduğu toplumsal sonuçlardan kopmuşsa, bunu yapamaz.”
Dogecoin’in bir diğer kurucusu olan Markus, Palmer’ın bu açıklamalarına, “Berbat bir insan olup da kripto para sektöründe yer alan çok fazla insan var. Palmer’ın bu konudaki hislerinin neden olumsuz olduğunu anlayabiliyorum.” diyerek yanıt verdi.
Dogecoin’i yıllar önce bir “hobi projesi” olarak geliştirmeye başlayan Palmer, 2015 yılına gelindiğinde barındırdığı “toksik” yanları yüzünden kripto para dünyasından ayrılma kararı almıştı.
Kripto paralara duyulan ihtiyaç ortadan kalkabilir mi?
Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell, çarşamba günü Temsilciler Meclisinin Finansal Hizmetler Komitesinde bir konuşma yaptı. Konuşmada dijital para, stablecoin ve genel olarak kripto paralar ele alındı.
Powell’a duruşma sırasında kendisine Fed tarafından üretilecek bir dijital merkez bankası parasının (CBDC), bir kripto paraya veya özellikle bir stablecoine kıyasla daha etkili olup olmayacağı sorusuna, CBDC lehine olacak şekilde yanıt verdi.
Fed Başkanı, kripto paraların olmasa da stablecoinlerin yaygın birer ödeme aracı olabileceğini söylerken, “Eğer ABD’nin kendi dijital parası olursa, stablecoin’e, kripto paraya ihtiyacınız kalmaz.” açıklamasında bulundu.
Powell, “ödeme (teknolojileri) dünyasının kayda değer bir parçası haline gelebilecek” stablecoinler için uygun yasal düzenlemelerin hazırlanması gerektiğini düşünüyor.
Fed’in kendi dijital parasını veya “dijital doları” çıkarıp çıkarmayacağı henüz bilinmiyor. Fed Başkanı, bu konuda Kongre ve genel halk ile görüşmeyi sürdüreceklerini söylüyor. Bu sırada, Avrupa Merkez Bankası bu hafta dijital euro konusunda “vites artırma” kararı aldı.
THORChain’den milyonlarca dolarlık ETH çalındı
THORChain ekibi, cuma günü sabaha karşı yaptığı açıklamada ağa yapılan bir saldırının toplamda yaklaşık 4.9 milyon dolar değerinde kripto paranın çalınması ile sonuçlandığını duyurdu.
Saldırı sonrası yapılan açıklamalar, sorunun router değil ETH Bifrost kaynaklı olduğuna işaret ediyor. Saldırgan, Bifrost’a yakın zamanda gelmiş bir güncellemeden faydalanıp aslında değeri 0 olan bir sözleşmenin, değeri sanki 200 ETH’ymiş gibi okunmasını sağladı.
Cross-chain bir borsa olan THORChain, insanların Bitcoin ve Ethereum gibi farklı blockchainlerde yer alan dijital varlıkları kendilerinkinden farklı blockchainlerde wraplemeye gerek kalmadan swaplemesine olanak tanıyor.
Protokole saldırı düzenlendiğini THORChain camiasındaki bir geliştirici fark etti. Topluluk bunun ardından harekete geçti ve protokolün iç tüzüğüne uygun şekilde, nodeların (düğüm) üçte birinin durmasıyla birlikte THORChain ağı da durduruldu.
Sorun birkaç saat içerisinde patchlendikten sonra operatörlere nodelarını güncellemeleri için çağrıda bulunuldu. Saldırıdan en ağır darbeyi Ethereum likiditesi sağlayıcıları (LP) aldığı için onların yaklaşık 4.9 milyon dolarlık kaybının THORChain hazinesindeki parayla telafi edileceği açıklandı.
THORChain’in uğradığı saldırı kimileri tarafından eleştirilirken, Yearn Finance’in kurucusu Andre Cronje saldırının ardından şöyle bir açıklama yaptı:
“İnovasyon, istismara yol açar. Köklü protokoller bu yüzden inovasyon yapmayı bırakır çünkü inovasyon yapıp fazladan risk almanın pek bir faydası yoktur. Yeni gelişen sektörlerde bu yüzden daha çok istismar görülür.”
Görsel: Marco Verch (Binance-Logo am PC-Monitor, durch eine Lupe fotografiert, görsel Koin Bülteni tarafından değiştirilmiştir)
