Vitalik Buterin, Ethereum’daki En Büyük Risklerden Birini Açıkladı, Çözüm Sundu
Ethereum’un kurucularından Vitalik Buterin, Ethereum’un geleceğine dair yazı dizisinin son bölümünde, proof-of-stake (PoS) sistemindeki merkeziyetçilik risklerini ele aldı ve bu riskleri azaltmaya yönelik olası yaklaşımları tartıştı.
Bu öneriler, Ethereum’un planlanan “Scourge” yükseltmesinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Buterin, önceki yazılarında “Merge” ve “Surge” güncellemelerine odaklanmış, Ethereum’un staking sistemindeki iyileştirmeleri ve Layer 1 ile Layer 2 ağlarında saniyede 100.000 işlem hedefini dile getirmişti.
Son yazısında ise PoS sisteminde ekonomik baskılar nedeniyle merkeziyetçiliğin büyük bir tehdit oluşturduğunu belirterek, bu riskin özellikle blok inşası ve staking sermayesinin sağlanması aşamalarında kendini gösterdiğini ifade etti.
Blok inşası
Buterin, maximal extractable value (MEV) sorununa dikkat çekerek, Ethereum bloklarının yaklaşık %88’inin sadece iki aktör tarafından oluşturulduğunu belirtti. Bu durumun, belirli işlemlerin sansürlenmesi ve zamanında gerçekleşmemesi gibi riskler doğurduğunu söyledi. Buterin, bu sorunu çözmek için şifreli bir mempool kullanımının önemli bir adım olabileceğini, ancak tasarımın hem sağlam hem de basit olması gerektiğini vurguladı.
Ayrıca, MEV ile ilgili sorunu ele almak için iki farklı yaklaşım sundu: Dahil edilme listeleri kullanarak staker’ların belirlediği işlemlerin bir sonraki blokta mutlaka yer almasını sağlamak ve çoklu önerici modeli kullanarak blok üretim sürecini birçok aktör arasında paylaşmak. Ancak hangi çözümün daha iyi olacağı konusunda bekleyip görme stratejisinin makul bir seçenek olabileceğini belirtti.
Staking sermayesinin sağlanması
Buterin, Ethereum arzının %30’unun şu anda stake edildiğini, bunun Ethereum’u %51 saldırılarına karşı korumak için fazlasıyla yeterli olduğunu söyledi. Ancak bu oran %100’e yaklaşırsa, çeşitli riskler ortaya çıkabilir. Bu riskler arasında, slashing mekanizmasının etkisinin azalması, gereksiz ETH ihraçları ve tek bir likit staking tokenının Ethereum’un kendisinin yerine geçme tehlikesi bulunuyor.
Bu sorunla başa çıkmak için iki ana öneri sundu: Bir kullanıcının stake edebileceği ETH miktarına sınır koymak ve iki aşamalı staking sistemi getirmek. Bu sistemde, stake edilen ether ikiye ayrılarak bir kısmı slashing riski taşırken diğer kısmı güvenli olacak.
Buterin, ayrıca bu sorunlara uygulama düzeyinde çözüm olarak solo staking’i teşvik eden airdrop ödülleri, MEV’yi azaltan uygulama tasarımları ve özel staking donanımı geliştirilmesi gibi önerilerde bulundu. Ethereum’un sadece bir Layer 1 ağı olmadığını, aynı zamanda bir ekosistem olduğunu vurguladı.
