IMF Açıkladı: Dijital Merkez Bankası Paralarının Artıları, Eksileri Neler?

Uluslararası Para Fonu (IMF) Genel Müdür Yardımcısı Tao Zhang, London School of Economics için bir konuşma yaptı. Zhang bu konuşmasında dijital paralara, başlıca dijital merkez bankası paralarına değindi.

Avantajları Neler?

IMF Genel Müdür Yardımcısı Zhang’e göre merkez bankaları dijital paraların belli başlı özelliklerinden yararlanabilirler.

Zhang öncelikle şu anda kullanılan nakit para sistemine değindi ve nakit para basmanın, nakit para sisteminin sürdürmenin merkez bankaları için maliyetli olduğunu söyledi. Zhang ayrıca özellikle kırsal kesimlerde yaşayan insanların fiziki finans kurumlarına erişemediklerini ve bunun finansal katılım oranını düşürdüğünü hatırlattı.

Zhang’in açıklamalarına göre merkez bankası tarafından geliştirilecek bir dijital para, insanların herhangi bir banka hesabı açmadan da finansal katılım göstermelerini sağlar. Merkez bankaları ayrıca bu dijital para sayesinde para politikalarını daha iyi yönetebilir ve ekonomiyi daha etkili biçimde kontrol edebilirler. Zhang bunların yanı sıra bu dijital paranın belli başlı sektörlerdeki rekabeti yönetmek için kullanılabileceğini, ayrıca merkez bankalarının kendi dijital paralarını özel şirketlerin dijital paralarıyla mücadele etmek için kullanabileceklerini düşünüyor.

Dezavantajları Neler?

IMF Genel Müdür Yardımcısı’na göre dijital merkez bankası paralarının belli başlı avantajları olduğu gibi dezavantajları da bulunuyor. Zhang’e göre bunların başında bu dijital paranın bankacılık sektörü üstündeki etkisi geliyor. Zhang’e göre merkez bankasının kendi dijital parasını çıkarması, insanları banka hesaplarını kullanmamaya itebilir. Bu bankacılık sektörüne ağır bir darbe vuracağı gibi ekonomiye kredi sağlamayı da zorlaştırabilir.

Dijital merkez bankası paralarının likidite sağlama konusunda da soruna yol açabileceklerini belirten Zhang, bu paranın her şeyin ötesinde merkez bankasının itibarını zedeleyebileceğini düşünüyor. Kendisinin konu hakkındaki açıklamaları şu şekilde:

“Bir dijital merkez bankası parası kullanmak demek; o merkez bankasının ödeme zincirini baştan sona takip etmek zorunda kalması demektir. Bunun için muhtemelen tüketicilerle iletişime geçmek, yeni tür cüzdanlar geliştirmek, yeni teknolojiler kullanmak, işlemleri gözetlemek ve tüm AML/CFT ihlallerinden sorumlu olmak zorunda kalacak. Eğer merkez bankası olası bir teknolojik hata, siber saldırı veya insan hatası yüzünden bu sorumluluklardan herhangi birini yerine getiremezse o merkez bankasının itibarı zedelenebilir.”

Dijital merkez bankası paralarıyla ilgili araştırma yapmaya devam ettiklerini söyleyen Zhang, yukarıda saydığımız avantajların ve dezavantajların zamanla değişebileceğini söylüyor. Zhang’in yorumlarına göre bu alanda yapılacak çalışmalar yeni projelere, yeni metotlara ve sistemlere ilham olabilir:

“IMF olarak dijital merkez bankası paralarıyla ve genel olarak fintech ile ilgili incelemeler yapıyoruz. Bu süreç içerisinde yaptığımız araştırmaları ve analizleri hızlandırmaya başladık.”