Ethereum’da Yeni Dönem: Uzun Zamandır Beklenen Fusaka Sonunda Aktif!
Ethereum çarşamba gecesi ana ağda “Fusaka” güncellemesini başarıyla aktif etti ve bu adımın özellikle layer 2 maliyetlerini düşürmesi, ağ performansını artırması ve doğrulayıcıların yükünü hafifletmesi bekleniyor.
Ethereum ekosistemi, yılın ikinci büyük ağ yükseltmesi olan Fusaka ile birlikte veri işleme kapasitesini artırmayı ve layer 2 ağlarının gönderdiği giderek büyüyen işlem paketlerini daha verimli yönetmeyi hedefliyor. Güncelleme 21.49 UTC’de tetiklendi ve yaklaşık 15 dakika içinde sorunsuz şekilde tamamlandı. Çekirdek geliştiriciler, yükseltmeyi EthStaker canlı yayını üzerinden takip eden topluluk ile birlikte kutladı.
Fusaka, adını Fulu ve Osaka’nın birleşiminden alıyor ve aynı anda hem yürütme katmanını hem de mutabakat katmanını etkileyen çift taraflı bir hard fork niteliği taşıyor. Güncellemenin merkezinde bulunan PeerDAS sistemi, doğrulayıcıların bloklara eklenen büyük veri paketlerinin yalnızca küçük bir kısmını kontrol etmesini sağlayarak hem doğrulama süresini hızlandırıyor hem de kaynak tüketimini azaltıyor. Bu değişim, özellikle layer 2 ağlarının yayınladığı blob verilerinin doğrulama yükünü düşürerek gas maliyetlerini azaltacak.
Geliştiriciler, değişikliklerin tam etkisinin görülmesi için birkaç aylık geçiş sürecinin bulunduğunu belirtiyor. Ethereum Foundation araştırmacısı Marius Van Der Wijden, blob kapasitesinin kademeli olarak artırılacağını ve ağın güvenli şekilde daha yüksek veri akışını kaldırdığından emin olduktan sonra tam verimliliğe ulaşılacağını söyledi.
PeerDAS ile Yeni Ölçeklenme Modeli
PeerDAS, Fusaka’nın en önemli yeniliği olarak öne çıkıyor. Bu sistem, doğrulayıcıların tüm blob verisini indirmek yerine yalnızca küçük bir kısmını kontrol etmesini sağlayarak, layer 2 ücretlerini düşürme ve daha yüksek veri kapasitesine geçiş yapma sürecini hızlandırıyor. Böylece Ethereum’un uzun zamandır hedeflediği L1 artı rollup modelinde önemli bir ölçeklenme adımı atılmış oluyor.
Güncelleme ile birlikte blob kapasitesinin güvenli şekilde artırılması için Blob Parameter Only (BPO) mekanizması da devreye girdi. Ocak ayının ilk haftasında blob hedeflerinin artırılması planlanıyor. Bu adımın blob kapasitesini yaklaşık 8 kat genişletebileceği belirtiliyor.
12 Yeni EIP ile Geniş Kapsamlı Teknik Düzenlemeler
Fusaka yalnızca PeerDAS’tan ibaret değil. Paket içinde yer alan 12 Ethereum Improvement Proposal (EIP), geliştirici deneyimini ve ağ sağlığını iyileştirmeye odaklanıyor. Bu öneriler arasında kullanılmayan alanların kaldırılması, çok büyük işlemlerin sınırlandırılması, gas hesaplamalarının düzenlenmesi, blok boyutlarının kontrol altına alınması ve popüler bir imza algoritması için yerleşik destek eklenmesi gibi kritik iyileştirmeler bulunuyor.
Ethereum Yılda İki Hard Fork Modeline Geçiyor
Consensys, Ethereum’un artık yılda iki kez büyük ağ yükseltmesi planladığını açıkladı. Bu da Fusaka’nın yalnızca bir iyileştirme paketi değil, aynı zamanda Ethereum’un geliştirme hızında kurumsallaşmış bir dönüşüm anlamına geldiğini gösteriyor.
