Çin’in Başkentinde Yeni Blockchain Projesi
Çin’deki Guangdong Belediyesi bundan bir süre önce şehir genelindeki fişlerin bir kısmını blockchain üzerinden takip etmeye başladı. Bu platformla şu ana dek toplam değeri 7 milyar yuan (1 milyar dolar) olan 10 milyon adet fiş işlendi. Ayrıca 7 binden fazla şirket bu platforma sorunsuz bir şekilde erişip, faturaları kontrol edebiliyor.
Şimdi Pekin Belediyesi de buna benzer bir adım atarak fişleri blockchaine aktarmayı planlıyor. Pekin Vergi Dairesi tarafından yapılan açıklamalara göre bu platform hem “vergi verenlerin payına düşen maliyetleri azaltabilir, kamu giderlerinde tasarruf sağlayabilir, tüketicilerin faturaları daha kolay bir şekilde saklamalarını ve kullanmalarını sağlar” ve genel olarak “daha sağlıklı bir ortam” yaratır.
Nasıl Bir Fatura?
Burada ‘fiş’ terimini kullanıyoruz ancak Çin’deki fişlerin Türkiye’dekinden biraz farklı olduğunu belirtmek gerek. Hatta Çin’deki fişler, diğer her ülkedeki fişlerden daha farklılar.
Çin’de fapiao adı verilen bir tür fiş kullanılıyor. Yerel kaynaklara göre fapiaonun tanımı şu şekilde yapılabiliyor:
Fapiao, Çin Vergi Dairesi tarafından basılan (ama satıcı tarafından kesilen) ve ülkede satın alınan her türlü ürünü veya hizmeti kapsayan resmi bir fiştir. Çin Hükümeti bu fişleri takip ederek vergi işlemlerini denetler ve vergi kaçakçılığını önler.
Bu tanım üstünden bir açıklama yapacak olursak fapiao olarak adlandırılan bu fiş türünün ikisi bir arada mantığıyla kullanıldığını söyleyebiliriz. Çin bunu hem tüketicilere aldıkları ürüne karşılık bir fiş olarak veriyor hem de bu fişleri kullanarak vergi denetimi yapıyor.
Pekin’deki yetkililer de blockchaine tam olarak fapiao olarak adlandırılan bu fişleri aktarmak istiyorlar? Peki neden blockchain?
Blockchaine Geçiş
Çinli yetkililerin blockchaini tercih ediyor olmalarının sebebi tahmin edilebileceği üzere blockchain platformlarında çok daha etkili ve kolay bir şekilde veri takibi yapılabiliyor olması.
The Beijinger gibi yerel kaynaklara göre Pekin Belediyesi, şehir genelindeki fapiaoları blockchaine aktarırsa bunları çok daha kolay bir şekilde takip edebilir. Bu da vergi denetim sürecinin çok daha kolay bir şekilde yürütülebileceği, vergi kaçakçılığıyla çok daha etkili bir şekilde mücadele edilebileceği anlamına geliyor.
Bu arada Çin’de sahte fapiao kullanımının da epey yaygın olduğunu belirtmek gerekiyor. İnsanlar vergi kaçırabilmek için sahte fapiaolar kesiyor veya kullanıyorlar. Blockchain Founders Fund Genel Müdürü Aly Madhavji konu hakkında şunları söylüyor:
Çin’in kara borsasında dev bir fapiao pazarı var. Bu blockchain sistemi sayesinde insanlar bir fapiaoyu birden fazla kez satarken eskisine kıyasla çok daha fazla zorlanacaklar. Bu da yakalanma riskini artıracak
Dün paylaştığımız bir yazıda Çin Merkez Bankası’nın blockchain projesine fazladan fon sağlandığını aktardık. Bunun üstüne Pekin Belediyesi’nin de blockchain ile ilgili bir adım atmış olması, Çin’in blockchain konusunda epey kararlı olduğunun bir göstergesi.