Vitalik Buterin: Düşüşün geleceğinden emindim ama boğa sezonu beklediğimden uzun sürdü

Ethereum kurucularından Vitalik Buterin yakın tarihli bir röportajında geçtiğimiz boğa piyasasının şaşırtıcı yanlarından, hisse kanıtı (PoS) sisteminin getireceği yüksek güvenlikten ve Bitcoin’in (BTC) geleceği hakkındaki endişelerinden bahsetti.

Vitalik Buterin’in 2 Eylül tarihinde Noahpinion üzerinde yayımlanan röportajında çarpıcı ifadeler dikkat çekti. Kripto para piyasalarındaki fiyat hareketlilikleri ve ayı sezonu hakkında yorumlarda bulunan Buterin, boğa sezonlarının genelde 9 ay civarında sürdüğünü ve bu seferkinin 1,5 sene devam etmesinin kendisini dahi şaşırttığını ifade etti. Düşüşün bir noktada geleceğinden emin olan kurucu, yüksek fiyat balonunun patlamasının doğal bir döngünün parçası olduğunu öne sürdü.

Açıkçası fiyat düşüşlerinin daha erken olmaması beni şaşırttı. Boğa sezonları genelde 6-9 ay arasında olur. Bu kez 1,5 yıl sürdü. İnsanlar yüksek fiyatların artık ‘yeni normal’ olduğuna inanmaya başladılar. Kendilerini buna hazırladılar. Tüm bu süreç içerisinde aslında fiyatların düşeceğini biliyordum. Sadece zamanını bilmiyordum. İnsanlar bugünlerde yeniden döngülerle ilgili fikirleri okumaya başladılar. Fiyatlar yükseldiğinde kriptonun gelecek olduğunu söylüyorlar ancak düşünce de aslında bu sistemin kusurlarını ve hatalarını gösteriyorlar. Hep iki uç arasında gidip geliyoruz.

Bir noktada volatilite azalacak ve altın benzeri sakin seyre geçilecek

Yükseliş ve düşüş döngülerinin beklenen gerçekler olduğunu vurgulayan Buterin, fiyatların orta vadede altın ve hisse senetleri kadar sakinleşeceğini tahmin ediyor. Ama buradaki asıl sorunun fiyatların hangi seviyede yerleşeceği olduğunu da ekliyor.

Orta vadeli düşündüğümde kripto paraların fiyat hareketliliğinin sakinleşeceğini düşünüyorum. Buradaki asıl soru bu sakinleşmenin hangi fiyat seviyesinde gerçekleşmeye başlayacağı. 2011’de Bitcoin 31 dolardan 2 dolara düştüğünde insanlar onun gelip geçici bir heves olduğunu ve bir geleceğe sahip olmadığını düşünüyordu. 2014’te ise bu belirsizlik çok daha azdı. 2017’den sonra ise artık geçici olmasını değil değil ana akım seviyeye ulaşıp ulaşamayacağını konuşuyorduk. Zamanla varoluşsal sorular azalacaktır. Eğer 2040 yılı itibariyle kripto paralar az da olsa ilerlerlerse, altının varlık saklama rolüne ortak olabilirler ve finansın Linux’u konumuna gelebilirler.

Konuşmasında özellikle 2040 yıllarının başlarından söz eden Vitalik, o noktada kripto paraların bireysel veya lokal olayların etkisinden çıkabilecek kadar güçleneceğini ve tüm dünya tarafından kabul edilen bir finans sistemi haline geleceğini düşünüyor.

Hisse kanıtı sistemi (PoS) Ethereum ağına 20 kat fazla güvenlik sağlayacak

Noah Smith’in Hisse kanıtı (PoS) sisteminin güvenlik konusunda ne gibi değişiklikler getireceği sorusunu detaylı olarak yanıtlayan Buterin, yeni sistemin İş kanıtına (PoW) kıyasla 20 kat daha güvenli olacağını iddia ediyor:

Soru her zaman şudur: Ödeme yaparken harcadığınız her bir dolar için ne kadar güvenlik elde edebilirsiniz? Bir sistemin çok az güvenliği varsa, daha fazla arz üretme pahasına güvenliği arttırabilir ve bu noktada verimlilikten ödün vererek güvenliği yeniden kazanmış olursunuz. Proof of stake’in (Hisse kanıtı) neden aynı maliyetle 20 kat daha fazla güvenlik sağlayabileceğine dair bu röportajda değindiğim bazı derin ekonomik sebepler var. İşin temelinde, bir iş kanıtı olarak hizmet vermek için her madenci orta düzeyde devam eden maliyetlere ve cihazları için ödemesi gereken ortalama bir maliyete sahiptir. Ancak bir hisse kanıtı doğrulayıcısı (validatör) olmanın devamlı maliyetleri düşük ve giriş aşaması maliyetleri yüksektir. Art niyetli bir kullanıcının saldırabilmesi için ödemesi gereken şey bu giriş maliyeti olduğundan, ne kadar güvenli olduğunuzun yalnızca giriş maliyetleriyle ilgili olduğunu fark ettik. Ve böylece fikir birliği sisteminizin, harika bir güvenlik sağlayan düşük devam eden maliyetlere ve yüksek giriş maliyetlerine sahip olmasını istiyorsunuz.

Bitcoin’in geleceği hakkında endişeliyim

Vitalik röportajın devamında Bitcoin çalışma şeklinin uzun vadeli olarak güvenlik açıklarına sebebiyet verebileceğini ve bir noktada en azından hibrit hisse kanıt sistemine geçmesi gerekebileceğini ifade etti. Ama ünlü kurucuya göre bu geçiş çok sancılı olabilir ve piyasalarda bir şok etkisi yaratabilir:

Bitcoin konusunda, iki nedenden dolayı endişeliyim. Birincisi; Bitcoin güvenliği tamamen işlem ücretlerinden geliyor ve Bitcoin multi-trilyon dolarlık bir sistemi güvence altına almak için gereken işlem ücreti geliri seviyesini elde etmeyi uzun vadede başaramıyor. Bitcoin işlem ücreti gelirleri günde yaklaşık 300.000 dolar ve son beş yılda fiyat bunu karşılayabilecek kadar büyümedi. Ethereum bu konuda çok daha başarılı, çünkü Ethereum blokchaini kullanımı ve uygulamaları desteklemek için çok daha detaylı olarak tasarlandı. İkinci olarak; iş kanıtı, işlem ücretlerine harcanan dolar başına hisse kanıtından çok daha az güvenlik sağlıyor ve Bitcoin’in çalışma kanıtından uzaklaşması politik olarak mümkün görünmüyor. Bir düşünün, piyasada 5 trilyon dolarlık Bitcoin varken zincire saldırmak sadece 5 milyar dolarlık maliyet gerektirdiği bir gelecekte neler olurdu? Tabii ki, Bitcoin gerçekten saldırıya uğrarsa, siyasi iradenin en azından hibrit hisse kanıtına geçmesini bekliyorum. Ancak bunun kripto para piyasası için acı verici bir geçiş olacağını düşünüyorum