Bitcoin Lightning Network’de Durumlar Nasıl: Her Gün Yeni Bir Sorun Çıkıyor
Bitcoin zincirindeki ölçeklenebilirlik sorunlarını kökten çözeceğinie inanılan Lightning Network isimli bir ödeme protokolü için, geride bıraktığımız birkaç ayda yüzlerce yeni cüzdan üretildi ve bu sistem; bizim sitemiz de dahil olmak üzere birçok web sitesinde manşetleri süsledi. Şu anda çok erken bir dönemde -beta sürümünde- olmasına rağmen birçok insan Lightning Network’ü aktif olarak kullanıyor ve gerçek paraların transferinde bu sistem görev almaya devam ediyor. Bazı insanlar şu andaki bu sistemden oldukça memnunken, bazıları da olaya biraz daha geriden şüphe ile bakıp, işin problem boyutunu ortaya koyuyor.
Bazı Sorunlar Yaşanıyor
Uzun bir süredir kripto para piyasalarını takip ediyorsanız, sizler de Lightning Network ismini tabii ki duymuşsunuzdur. Lightning Network uyumlu cüzdanlar ve internetteki çeşitli uygulamalar sayesinde insanlar da bizzatihi bu sistemi deneyimleme şansına ulaşmış durumda. Hem testnet, hem de mainnet’de denemeye açık olan bu uygulamanın çeşitli istatistiki verilerini belirtmekte de fayda var. Buna göre, şu an için Bitcoin ağında 2.307 adet Lightning Network node’u bulunuyor ve buralarda bulunan toplam açık kanal sayısı an itibariyle 5.036 olarak göze çarğpıyor. İstatistiklere göre şu anda LN nodlarında ve açık kanallarda 142 bin dolarlık Bitcoin’in transferi yapılıyor.
İnsanlar, sosyal medyada sürekli olarak LN hakkında konuşuyor ve bu ödeme aracının kullanılıp kullanılmaması gerektiği konusunda ciddi tartışmalar yapıyorlar. Bununla birlikte, Satoshi’nin Yeri isimli bir web sitesinde ise, LN kullanımının sistematiği açıkça belirtilse de, birçok insan bu ürünü kullanırken ciddi sorunlar da yaşamıyor değil.
Örneğin, ünlü sosyal paylaşım sitesi Reddit’e baktığımızda, Bitcoin bölümünde enteresan bir olay dikkati çekiyor. İçeriğie detaylı göz gezdirildiğinde, Windsok ismindeki bir kullanıcı, bir diğer kullanıcıya Bitcoin ile 5 dolarlık bahşiş vermek istiyor ve karşıdaki isimden, kendisine ödeme isteği göndermesini ve bunu da LN üzerindne bir kanal açarak yapmasını istiyor.
Parayı almak isteyen kişi ise, yaptığı açıklamada şunları söylüyor:
”Güzel bir bahşiş ve sonunda bu sistemi indirip kurdum. Şimdi de girdim ve işe başladım. Kanalı fonladım ancak sadece bu kanal vasıtası ile 5 dolar alabiliyorum. Daha önce de fonlamak için 5 dolar vermiştim!”
LN’nin Sorunlarına Çözümler
Sorun, iki isim için gönderilen istek sona erdiğinde başka bir boyut kazanmış oldu. Daha sonra bahşişi almak isteyen kişi, daha sonra daha uzun süreli bir gönderim isteği atsa da, bu sefer de sorun çözüme kavuşmadı. Burada esas problem, ilk kez LN kuran bu ‘alıcı’ kişinin, kanalı açabilmesi için öncelikle kanal üzerinde BTC kullanması. Alıcı kişi, bu 5 doları alamadığını belirtirken insanların bu noktada dikkatli olması gerektiğini belirtti.
Yaptığı açıklamada bu kişi, şunları söyledi:
”Bahşişi alamadım çünkü onun node’u benim node’a doğru bir yol bulamadı. Bunun ana sebeplerinden biri benim node’un genelde offline olması, çünkü benim laptopumda yer alıyor. Bahşiş ve bu tarz düşük ücretler için kullanılması gereken şey güvenli bir cüzdandır. Paralar birikince de bunları LN vasıtası ile alabiliriz, fırsatımız olursa tabi.”
Başka Kimseler de Sorunları Yaşıyor
İnsanların LN ile yaşadığı tek sorun da bu değil ve bununla birlikte LN ile ilgili sorun yaşayan tek ikili de, bu Reddit’tekiler değil. Basit bir Google araması ile, LN konusunda çok da iyi şeyler görmemek, gayet mümkün. LN’nin temelde yaşadığı sorunlara dair yazılan makaleler özellikle de yönlendirme sorunları, topoloji hakkında endişeler ve merkezi istasyonlar olarak ön plana çıkıyor. En basitinden, LN’yi indirmek ve kurmak, teknoloji ile arası pek de haşır neşir olmayan bir insan için gerçekten de çok çok zor, uzun ve zahmetli bir süreç. Bunun yerine Eclair gibi cüzdanlar kullanılsa da onların da erişim sorunları herkesin malumu ve insanlar bu sistemlerde de elindeki paralara dönem dönem ulaşamıyor.
Satoshi’nin Yeri’nde LN kulanan insanlar da ciddi sorunlar yaşıyor. Birbirleri ile bağdaşmayan ücretler konusu bir yana, aynı zamanda birçok sefer de aynı Reddit’teki yaşanan şey gibi yönlendirme sorunları da baş gösteriyor ve insanlar bu sorunu aşabilmek için Yalls ya da Acinq gibi merkezi nodlara gitmek zorunda kalıyor ve bu da işi bir nevi merkezileştiriyor. Ancak bu kanallar da, sürekli açık olmuyor ve bazen 10-15 dakikada bazen ise bundan da daha kısa bir sürede kapanıyor.
LN hakkında yaşanan bu sorunlar ve insanların deneyimlediği olumsuz şeyler, akıllara bir kez daha aynı soruyu getiriyor: Lightning Network, gerçekten de Bitcoin’deki ağ tıkanıklığı sorunlarına çare olabilecek mi? Bazı şüpheciler şu aşamada her türlü kullanıma ve gelişmeye rağmen LN’nin daha önünde tam anlamıyla kendini bulması için 18 ay olduğunu ifade ediyor. Daha kötüsü de, LN’nin ciddi bir merkezileşme sorununu beraberinde getirmesi ki bu, Bitcoin’e yapılacak eleştrileri yine bir başka boyuta taşıyacak bir gelişme olabilir. Bazı otoriteler, bu durumun insanları rahatsız edeceğini ve sistemi, insanların kullanmaktan kaçıp Bitcoin’e geldiği bankalara benzetebileceğini ifade ediyor…