Bitcoin, toplamda 21 milyonluk arza sahipken var olduğu 12 yıl süresince bu arzın 18 milyonu çıkarıldı. Kalan arzın ise 2140 yılına kadar oldukça uzun bir süre içerisinde çıkarılması öngörülüyor. Peki hiç aklınıza “Son Bitcoin çıkarıldığında ne olacak? 2141 yılında Bitcoin’i ne bekliyor?” soruları geldi mi? Daha önce düşünmediyseniz bile artık bu soruların cevabını merak ediyor olmalısınız. Gelin konuyla ilgili yapılmış araştırmalara bir göz atalım.
Bitcoin (BTC), adeta altın gibi madencilikle elde edilen bir varlık. Bitcoin madencileri; yüksek enerji tüketimi yapan bilgisayarlar ve çeşitli donanımlarla blockchain ağında bulunan blokları çıkarırlar. Madencilerin yeni blok çıkartması, ağ üzerindeki işlemlerin onaylanması anlamına gelirken aynı zamanda yeni bir Bitcoin de üretilmiş olur.
Madencilerin gün içerisinde ürettikleri toplam bitcoin sayısı her dört yılda bir yarı yarıya azalır. Örnek olarak; 2016-2020 yılları arasında her gün bin 800 adet bitcoin üretilirken 2020-2024 tarihleri arasında her gün 900 adet bitcoin üretilebilecek. 18.5 milyon adet bitcoin’in 11 yılda üretilebilmesinin; 2 buçuk milyon adet bitcoin’in ise ancak 120 yılda üretilebilecek olmasının sebebi budur.
bitcoin miktarının nasıl 21 milyon ile kısıtlandığını açıklayan formül
Bitcoin için kilit rolde olan madenciler tam olarak ne yapar?
Bitcoin madencileri, blok çıkarırken elektrik tüketimi gibi birçok faktörün etkisiyle yüksek oranda masraf yapar. Madencilerin bu masrafı karşılamak için güvendikleri iki ana gelir kapısı vardır: Ürettikleri bloklardan gelen blok ödülü ve kullanıcılardan aldıkları işlem ücretleri.
Bitcoin madencileri, çıkardıkları her bir blok için 6.25 BTC ödül alır. Bununla birlikte, madencilerin sürekli değişiklik gösteren işlem ücretlerinden aldıkları ortalama miktar Aralık 2020 itibarıyla 3 dolar seviyesindedir. Kazandıkları ödül ve işlem ücretleriyle birlikte madenciler, Bitcoin ağını güvende tutmaya ve yeni işlemleri onaylamaya teşvik edilirler. Bitcoin blockchain ağını ayakta tutan aslında madencilerdir.
Bitcoin’in kodu gereği 21 milyonluk arza ulaşıldığı zaman blok ödülü dağıtılmayacak. Böylece madencilerin bir gelir kapısı tamamen ortadan kaybolmuş olacak. Peki böyle bir durumda madencileri hala çalışmaya, işlem onaylamaya, ağı güvende tutmaya teşvik eden şey ne olacak? Başka bir deyişle, 2141’de ne olacak?
2141 yılı için iki senaryo var
Madenciler ürettikleri her bir bloktan ödül aldıkları için 21 milyonluk arza ulaşıldığında bunun en çok onları etkileyeceği öne sürülüyor. Oldukça maliyetli işlem yapan madencilerin herhangi bir ödül teşviki olmadan ağ üzerinde faaliyet göstermelerinin mümkün olmayabileceği de tartışılan konular arasında bulunuyor. Bununla birlikte, her bir BTC işleminde ücret alınması nedeniyle madencilerin aktif olarak rekabet edebileceği ve yeni işlemler yapmayı sürdüreceği üzerine de bazı tahminler var.
Tüm bunlar ışığında üzerinde durulan iki temel senaryo bulunuyor:
- Senaryo 1 – Madenciler işlem ücretlerinden memnun kalacak: Bitcoin ağı işlemeye devam edecek.
- Senaryo 2 – Madenciler işlem ücretlerini yeterli bulmayacak: Bitcoin ağı tehlikeye girecek.
Senaryo 1 – Bitcoin ağı işlemeye devam edecek
Senaryo 1 – Bitcoin ağı işlemeye devam edecek2140 yılında son BTC’nin çıkarılmasının ardından ağ üzerinde yapılacak işlemlerin hala onaylanması gerekecek ve bu işlem yine madencilere ait olacak. Bu senaryoda öne sürülen argüman, madencilerin yapacakları blok işlemlerinden kazanacağı işlem ücretleriyle yetinerek çalışmaya devam edecekleri üzerine. Madenciler her ne kadar artık BTC çıkarıp yüksek miktarda ödül alamayacak olsalar da işlem ücretlerinin yükselme ihtimaliyle birlikte madencilerin tatmin edici bir kazanç sağlayabileceği düşünülüyor.
Hackernoon’da yayınlanan bir makaleye göre, işlem ücretleri madencileri çalışmaya yönelten itici bir güç olacak:
“Bitcoin arzının tükenmesiyle, güçlü bir BTC talebi neticesinde fiyatta çok büyük bir sıçrama görülebilir ve bu da işlem ücretlerinin artmasına sebep olabilir.”
Bu senaryoyu destekleyen bir diğer makale de FXCM’de yayınlandı. Paylaşılan makalede, Bitcoin arzının üst sınıra gelmesiyle BTC fiyatının yükselebileceği, böylelikle talep artışı yaşanabileceği öne sürülüyor. Talep artışıyla birlikte yükselen BTC işlemleri de bundan etkilenebilir ve ücretler artabilir. Konuyla ilgili yayınlanan bir diğer yazıda da işlem ücretlerinin madenciler için yeterli bir düzeye ulaşabileceği ve madencilerin faaliyetlerine devam edebileceği aktarılıyor:
“İşlem ücretleri, madencilerin yeterli kar elde etmelerini sağlayacak bir düzeye ulaşabilir. Tüm Bitcoin’ler çıkarıldıktan sonra tüm dünya bu dijital para birimini birincil değişim olarak kullanırsa, işlem talebindeki artış nedeniyle işlem ücretlerinin artması olasıdır.”
Peki ya ücretler yeterli gelmezse?
Senaryo 2 – Bitcoin ağı tehlikeye girecek
Senaryo 2 – Bitcoin ağı tehlikeye girecekBu senaryoda, Bitcoin blok boyutu baz alınarak bir argüman oluşturuluyor. Ortalama bir Bitcoin bloku şu anda 1 MB seviyesinde ve her 10 dakikada yalnızca 1 blok çıkarılabiliyor. Satoshi Nakamoto tarafından sınırlandırılan blok boyutunun, ilerleyen zamanlarda artırılabileceği üzerine bazı tartışmalar var. Kademeli olarak blok boyutunun artırılmasının gerekli olduğunu savunanlar bulunurken bazıları bu şekilde kalması gerektiğini söylüyor. Peki blok boyutunun madenciler için anlamı ne?
Yukarıda bahsi geçen bitcoin.com makalesinde, kademeli olarak artacak blok boyutunun madencileri olumsuz yönde etkileyebileceği de öne sürüldü:
“Eğer blok boyutu büyümeye devam ederse, kullanıcıların onaylatması gereken işlemlerin ücretleri de düşecektir. Bu olasılık dahilinde bakarsak, madenciler düşük ücretlerle işlem yapmak zorunda kalacaktır. Bu da Bitcoin ağı için bir tehdit oluşturabilir.”
Aynı konuya değinen Paxful, blok boyutlarının zaman içerisinde büyümesiyle işlem ücretlerinin düşebileceğini ve madencilerin olumsuz etkilenebileceğini savunuyor. Eğer işlem ücretleri düşerse, madencilerin işlem onaylamak için ellerinde bir motivasyonu kalmayabilir çünkü halihazırda blok ödülleri bitmiş olacak. Madenciler, ağ güvenliği için kilit bir konumda olduğundan bu senaryoda Bitcoin ağının tehlikeye düşebileceği söylenebilir.
Bu iki senaryoda sunulan argümanlara baktığımızda, önümüzdeki yıllarda Bitcoin arzıyla ilgili nelerle karşılaşacağımız belirsizliğini korumaya devam edecek gibi gözüküyor. Fakat şu kesin: 2141 yılı Bitcoin için çok önemli bir yıl olacak.
