Kanada’da Merkez Banka Destekli Dijital Para İnceleniyor

Kanada Bankasının Finansal Kurumlar İdaresi Ofisi, merkez banka tarafından çıkarılan bir dijital paranın ne gibi avantajlara ve dezavantajlara sahip olacağı üzerinde bir rapor yayınladı. Böyle bir para biriminin “central bank digital currency” (CBDC) olarak adlandırılacağı söylendi.

Rapor iki adet uzman araştırmacı tarafından hazırlandı. Bunlardan biri Kanada Finansal Kurumlar İdare Ofisinin araştırma bölümünde üst düzey yönetici olan Walter Engert, diğeri ise Kanada Bankasında ekonomik araştırma ve analiz yöneticisi olan Ben S. C. Fung. Bu iki ismin yaptıkları işin ama amacı dahil oldukları bölümlerin ekonomik araştırma programlarına liderlik etmek.

Dijital paralar ile ilgili çıkardıkları raporda yazılanların tamamen şahsi fikirleri olduğunu belirten Engert ve Fug aynı zamanda perakende ödeme sisteminde yaşanan gelişmeler ve bu gelişmelerin artan nakit para talebine nasıl uygulanabileceği konularında da tavsiyeler vermişti. Bu önemli çünkü yazdıkları raporda şahsi fikirleri geçiyor olsa bile, bu iki ismin fikirleri resmi kurumlar tarafından dikkate alınıyor.

Raporun bir kısmı:

“Bir merkez bankanın yalnızca kalifiye finansal kurumlara rezerv sağlaması yeterli midir? Yani, ‘nakitsiz bir toplum’ sağlıklı bir sonuç olur mu?”

Raporda Öne Çıkanlar

Yayınlanan rapora göre merkez bankanın dijital para oluşturarak elde edebileceği altı muhtemel avantaj bulunuyor. Ancak yazarlar, bu avantajların yalnızca üçüne özellikle odaklandılar: tüketicilerin ödemeleri, finansal sisteme dahil olma, finansal istikrar. Yazarlara göre muhtemel bir CBDC, online ödemelerdeki problemleri azaltır ve daha küçük çaplı tüccarların da internet üzerinde hizmet vermeye başlamasını sağlar. Rapora göre merkez banka destekli kripto paralar, perakende ödemelerin maliyetlerini de azaltabilir.

Yazarlar finansal sisteme dahil olmada yaşanacak etkinin gelişmekte olan ülkelere çok büyük katkısı olacağı ancak Kanada gibi zaten gelişmiş ekonomiye sahip ülkelerde pek bir etki yapmayacağını söylüyor.

“Kanada da dahil olmak üzere çok gelişmiş ekonomilerde finansal sisteme dahil olma, CBDC’yi oluşturmak için yeterli bir motivasyon sağlamıyor.”

Finansal istikrar konusuna gelindiğine ise yazarlar CBDC’nin tüketicilere şuan Kanada gibi gelişmiş ülkelerdeki finansal sistemlerin zorluklarıyla karşı karşıya kalmadan güvenli şekilde “değer saklama” imkanı tanıyacağını düşünüyorlar.

“Kanada ve diğer ülkelerin finansal sistemlerinde likiditeyi yöneten ve ödeme sistemlerinin merkezinde konumlanmış büyük ölçüde kaldıraçlı bankalar bulunuyor. Bazı durumlarda bu düzeneğin değişken olabileceği biliniyor. Daha şiddetli durumlarda ise iç para stoğu ekonominin aleyhinde dışsallıklar oluşturacak şekilde daralabilir.”