Abra CEO’su Açıklıyor: Stabil Koinler Sadece Fiyat Volatilitesini Azaltmaktan Çok Daha Fazla Şey Yapacak
Bill Barhydt küresel bir kripto cüzdan ve borsa ağı Abra’nın CEO’su ve kurucusudur. Bu yazı Bill Barhydt’in görüşlerini yansıtmaktadır.
Abra adlı şirket mobil odaklı kripto para yatırımcılarına çeşitli hizmetler sunuyor. Kripto para sektöründe hizmetler veren şirket, kullanıcı dostu ve kullanımı kolay özellikleriyle birlikte sektörün popülerleşme sürecine de katkıda bulunuyor. Şirket şu anda 25 farklı kripto parayı, 50 farklı itibari parayı destekliyor ve akıllı sözleşme teknolojisinden faydalanıyor.
Şu an stabil koinleri çevreleyen bir çok yanlış anlaşılma var. Bunlardan en çok duyduğum bir tanesi stabil koinlerin mevcut kripto piyasasındaki volatiliteyi bitireceği oldu.
Belki bu sahip olduğu isimle ima ediliyor olabilir veya sadece diğer daha geleneksel finansal piyasaları kripto piyasa dinamikleri ile kıyasladığımızda ortaya çıkan bir yanlış anlaşılmadır, ancak stabil koinler kripto para birimlerinin çalkantılı itibari para değerini tek başlarına yatıştıramazlar. Bunu yapabilecek tek şey kripto dünyasındaki devasa orandaki likidite ve önemli bir miktarda zaman olabilir.
Stabil koinler bunun yerine kripto para piyasasını genişletmede önemli bir rol oynayacak. Bence stabil koinler için en çok gelecek vaat eden ve genellikle farkına varılmayan özelik, onların geleneksel finans piyasasından kripto piyasasına olan geçişi sağlamadaki kullanışlılığı olarak nitelendirilebilir.
Ben şu benzetmeyi kullanmaya bayılıyorum; eğer kripto para birimleri Matrix olmuş olsaydı, – fiziksel dünyadan tamamen ayrı dijital bir teknolojik boyut – o zaman stabil koinler bu iki dünya arasındaki keskin çizgi olarak nitelendirilebilirdi. Bu durumda bizim keskin çizgimiz, mesela bitcoin’in var olduğu bilgisayar kodu temelli değerin oluşturduğu yeni dünya ile, itibari para veya ABD doları gibi fiziksel varlıklara sahip geleneksel değer sistemi arasında yer alıyor.
Şu an için bu iki dünyanın iş birliği içerisinde çalışmasını sağlamak zor çünkü zaman ve para maliyetine yol açan çok fazla gereksiz unsur var. Eski finansal araçları kullanarak kripto para sistemlerine giriş yapmayı planlamak, dünya çapında herhangi bir banka hizmetine erişimi olmayan milyarlarca insanın bu piyasaya girişini engeller ve kısıtlar.
Stabil koinler insanların kredi gibi geleneksel finans araçlarına olan erişimden faydalanıp, aynız amanda kripto para birimlerinin iyi olduğu unsurları da kendi yararlarına kullanmalarını sağlayacak. Kripto para birimlerinin iyi olduğu unsurlar arasında hızlı ve ucuz bir şekilde para göndermek, akıllı kontratlar üzerinden yeni ekonomiler kurmak ve bir sürü merkeziyetsiz finansal uygulama kurmak gibi önemli şeyler yer alıyor.
Bu sebeple stabil koinleri kripto gemisini sabit devasa bir denge aracı yerine, insanların varlıklarını boşaltıp tekrar alabilecekleri bir liman olarak düşünmek daha mantıklı.
Yeni Geliştirilen Modeller
Şimdiye kadar stabil koin üretmek ve yönetmek için potansiyel üç model ortaya çıktı:
- İtibara Para Teminatlı Stabil Koinler: Bu kripto varlıkları genellikle bir itibari para birimi ile bire – bir bağlamda sunuluyor. Örnek vermek gerekirse, son günlerin en popüler stabil koini Tether, ABD doları ile teminatlı. Bu yüzden teoride, her bir tether, bir adet doların dijital bir temsili oluyor. Bu teminat Tether’in fiyatını stabil tutuyor ancak Tether ağının merkezi kalması ve bankada baya bir dolar tutması ( en azından sirkülasyondaki Tether miktarı kadar) zorunluluğunu oluşturuyor. Bu ciddi bir ölçeklenme sıkıntısı oluşturuyor ve buna ek olarak üçüncü partilerin ağı, mevcut tether miktarı kadar dolar olup olmadığı konusunda denetleme yapma gerekliliğine yol itiyor. Bu sistemin en büyük avantajlarından bir tanesi, geleneksel para birimi piyasalarının da aynı bu sistemi kullanmalarından dolayı, bunu anlamanın kolay olması.
- Kripto Para Teminatlı Stabil Koinler: En kısa anlatımıyla, bu stabil koinler herhangi bir itibari para yerine, bir kripto havuzu tarafından teminata sahip. Kullanıcılar belirli bir miktarda kripto depolayıp belirli bir orandan stabil koin alıyorlar. Bu sürecin arka planda nasıl işlediği ise sistemden sisteme değişim gösterebiliyor. Buna örnek olarak verebileceğimiz stabil koinlerden bir tanesi, merkeziyetsiz Maker tarafından kontrol edilen Dai isimli stabil koin. Başka bir tanesi ise yakın zamanda duyurulmuş olan Reserve isimli proje. Biz Abra’da bitcoin (ve litecoin) temelli bir model kullanıp 23 kripto para birimi ile 50 itibari para birimini teminat olarak gösteriyoruz. Kripto destekli stabil koinlerin zorluğu, bunların kripto piyasasında büyük oranda yaşanan piyasa değişimlerine karşı, üstte anlattığımız modele kıyasla, daha korunmasız olmasıdır. Kripto teminatlı stabil koinlerin en cazip özelliği ise, bunların kripto para birimlerinin böylesine dayanıklı ve özgün olmasını sağlayan aynı dağıtık ve merkeziyetsiz mimariyi kullanıyor oluşu.
- Algoritmik Olarak Kontrol Edilen Stabil Koinler: Aslında bu yeni çıkan bir stabil koin modeli. Bu modelde stabil koin belirli bir fiyatı sağlayabilmek için, talebe göre durmadan kendi arzını ayarlama üzerine kurulu. Basis isimli stabil koin projesi buna bir örnek. Bu yeni yöntemin en güçlü yanlarından bir tanesi, itibari para rezerv sisteminin yeni bir versiyonu olmaya çalışmamasından geliyor. Aslında ortada hiçbir teminat yok. Ortada hiçbir teminatın olmaması bu modelin ciddi anlamda ölçeklenebileceği anlamına gelmekte. Ancak ortada hiç teminat olmadığı için, sistem temel olarak güven üzerine kurulu. Basis projesini ele alacak olursak, güven ağ üzerinde algoritmik olarak kontrol edilen bir yazılımın içine yerleştirilmiş diyebiliriz. Bu güvenin gerçekten kazanılıp kazanılamayacağını ise zaman gösterecektir.
Stabil koinler geleneksel bankacılık ile tamamen merkeziyetsiz borsalar arasında bir köprü görevi görerek, bir nebze de olsun merkeziyetsizliği yayıyor diyebiliriz.
Peki Sırada Bizi Ne Bekliyor?
Ben bu düşüncelerime ek olarak, daha çok stabil varlık fonksiyonuna sahip olacak yeni nesil stabil koinlerin ortaya çıkacağına inanıyorum.
Örnek vermek gerekirse, bitcoin temelli Apple hissesi, bir müşterinin Apple hisselerini, tüketicinin veya brokerın hiçbir zaman gerçek Apple hissesinin mülkiyet hakkını satın almasına gerek olmadan elinde tutmasını sağlayabilir. Gerekli Bitcoin miktarı, Apple hisselerine karşı sahip olunması gereken değer paritesini, otomatik olarak akıllı kontratlar aracılığıyla çok basit bir şekilde ayarlayabilir ve ayarlanabilir. Bu da kripto veya diğer kripto olmayan varlık sınıfı aracılığıyla merkeziyetsiz yatırım dünyasının kapılarını aralar. Bu kripto para birimlerinin çözeceği çok büyük bir problem olabilir.
Sonuç olarak ben, stabil koinlerin geleneksel finans piyasaları ile, kripto para birimleri sayesinde mümkün olan ve yeni yeni geliştirilen programlanabilir finansal araçlar arasında, bir köprü görevi göreceğine inanıyorum.
Kripto para birimleri ile itibari para odaklı finansal sistemler arasındaki sıkıntıları azaltmak, yeni tip varlıklara ve fırsatlara olan erişim şansımızı arttıracaktır. Bu durum şu an için kripto alanında kurulmaya başlayan şirketler ve projeler için çok kritik bir öneme sahip. Stabil koinler ve stabil varlıklar da şimdiye kadar kripto dünyasından uzak kalmış insanlar için bir giriş noktası ve mantıklı bir kullanım alanı bulma konusunda mükemmel bir fırsat olabilir.
Abra CEO’su geçtiğimiz günlerde Bitcoin’in 50 bin dolara kadar çıkacağı tahmininde bulunmuştu.
CEO bundan önce 28 Mart tarihinde de kripto para piyasasının 2018 yılının sonlarına doğru yükselişe geçeceğini söylemişti ki dünkü gelişmeye bakarsak tahmininde pek yanılmış sayılmaz.
“Hedge fonlarıyla, varlıklı kişilerle ve hatta piyasa spekülatörleri ile konuşuyorum. Herkes kripto para fiyatlarındaki ani değişimleri takip ediyor ve bu değişimleri birer fırsat olarak görüyor. Bu fırsattan faydalandıkları anda ortalık karışacak.”
“Şu anki kripto para piyasasında büyük çaplı sayılabilecek Batılı bir kurumsal yatırımcı gerçekten yok. Japonya’da buna rastlayabiliyorsunuz. Batı’daki kurumsal yatırımcılar piyasaya para yağdırmaya başlayınca…takipte kalın.”
Gerçekten de kendisinin 28 Mart tarihinde yaptığı yorumlar gibi, sektöre büyük çaplı kurumsal yatırımcı geçince piyasada ciddi bir hareketlilik yaşandı. Bazıları buna klasik bir pump and dump dese de, Bitcoin fiyatı 7.000’in altına düşmemeye kararlı gibi gözüküyor.