CANLI: FED Başkanı Jerome Powell Konuşuyor -15 Haziran

FED’in 75 baz puanlık faiz artırımı sonrası, FED Başkanı Powell basın toplantısında açıklama yapıyor.

Konuşmasına önemli olanın enflasyonu düşürmek olduğunu söyleyerek başlayan Powell, sözlerine 75 baz puan artışa geçiş yapılmasından ve bugünün parasal koşullarının gidişatı belirlediğinden bahsetti.

Bilançolarımızı önemli olarak azaltma sürecindeyiz. 50 yılın en düşük istihdam sürecindeyiz.

İşsizlik oranı önümüzdeki yıllarda biraz daha atacak. %4,1’lik bir işsizlik oranı bekliyoruz.

Ukrayna ve Rusya’daki savaş ve Çin’den gelen covid problemi de enflasyondaki sorunu da artırdı. Gıda ve enerji fiyatları yükseliş gösteriyor. Enflasyon bizleri zorlamaya devam ediyor. Fiyatlardaki stabiliteyi ve maksimum istihdam için çalışıyoruz.

Enflasyonu %2’lik hedefe getirmek için elimizden geleni yapacağız.

Bilançoda azalış gösteriyoruz. Para politikalarının güçlü gidişi için bilanço azalışı oldukça önemli. Enflasyon risklerinin farkında olduğumuzu söylemiştik. Gelecek olan ekonomik verilerinin görünümüne göre hareket edeceğimizi söylemiştik. Şu anda enflasyon beklentilerimizi büyük ölçüde revize ettik.

Politika faiz artırımlarına %2’lik enflasyon hedefimize ulaşana kadar devam edeceğiz.

Önümüzdeki yıllarda enflasyonun düşeceğine inanıyoruz. Şu anki faiz artırımlarının gerekli olduğunu düşünüyoruz. Bir sonraki toplantıda 50 ya da 75 baz puan artışını düşüneceğiz.

Enflasyon geçtiğimiz yıllarda bizi şaşırtan bir gelişme oldu. Gelişmekte olan ekonomik durumun gereklilikleri doğrultusunda çalışmalar yürütüyoruz. Bu süreçte oldukça ciddi çabalar vermemiz gerekiyor. Stabiliteyi sağlamak için elimizden geleni yapacağız. Şu anda daha sıkı politikaları sürdürecek bir güce sahibiz Amerika olarak.

Şu anda hangi rolü oynuyorsunuz üzerine gelen soruya:

Her zaman mümkün olan en net şekilde kendimizi ifade etmeye çalışıyoruz. Aksiyonlarımızda herhangi bir belirsizlik ifade etmek istemiyoruz. Parasal politikaların ancak doğru anlaşıldığında işe yaracağını biliyoruz. Belirsiz bir ortam var. Bu belirsizlikte netliğe ihtiyacımız var. Bu yıl piyasalarda tepkiler oldu. Şu anda izlediğimiz yolu piyasaların anladığını düşünüyoruz. Genel olarak sunduğumuz kılavuz çerçevesinde bu şekilde yansıdığını düşünüyoruz. Eğer beklentilerimizden daha kötü bir veri gelirse daha agresif olabiliriz demiştik. TÜFE verisi elimizde. Şunu düşünüyoruz. Bu yapılacak en uygun adımdı. Ne yapıyorsunuz? Bekleyecek misiniz? Diye sorabilirsiniz. Biz şu anda kararımızı bu yönde aldık.

Ne kadar agresif olmanız gerektiğine nasıl karar verdiğinizi açıklar mısınız? Neden 75, neden 100 değil bunu açıklar mısınız? şeklinde gelen bir soruya:

Net bazı belirteçler var. Veriye bağımlıyız demiştim. Veriler bize enflasyon risklerini gösteriyor. Beklentilerin tam tersine enflasyon bizi şaşırttı. Projeksiyonlar da bu yıl artış tarafına geçti. Bu sebeple daha güçlü bir aksiyon almamız gerektiğini düşündük ve bunu duyurduk. Çok daha fazlasını yapmamız gerekebilir. Yılın sonuna kadar 6 ay var. Çok fazla veri gelecek. Şu anda neyin geleceğini kestirebilmek için elbette sonuçlara bakmamız gerekiyor ve gelecek verilere de açık olmamız gerekiyor. Sonuç olarak verilere bağımlıyız. Sonraki yıllarda daha fazla parasal sıkılaşmaya gidebiliriz. Tekrar %2’lere indirebilmemiz için gereken şey bu. Bu artış doğru göründü ve bu kararı aldık.

Sizce %3,8 ve %4 enflasyonu düşürmek için yeterli bir oran mı?

Sanırım faiz ne kadara çıkmalı diye sormak istiyorsunuz. Uzun vadede nötr oranlar bununla karşılaştırılabilir. Çok daha geniş finansal piyasalara bakılabilir. Ekonomi üzerindeki etkilerine bakılabilir. Şu anda politika faizi nerede buna bakılabilir. Reel politika faizi pozitif görünüyor ama aslında değil. Geçmiş yıllara göre negatif durumdayız. Şöyle bakmamız lazım politika faizlerini artırdık. Ekonomiyi etkileyecek. Ancak olması gereken yere ekonomiyi getirecek.

Belirlediğiniz oranlar yetecek mi?

Pozitif reel faiz oranlarını gördüğümüzde enflasyonda inişleri göreceğiz. Biraz deneyip görmemiz gerekiyor. Tamamen belli bir modele dayalı ilerleyeceğiz demiyorum. Deneyip göreceğiz. Her şeye açık olacağız.

İşsizlik öngördüğünüz şekilde olmazsa ya da enflasyon düşürülmezse tepkiniz ne olacak?

Enflasyonun aşağı yönlü hareketini görmek istiyoruz. Ancak şu anda politika faizimiz nötrün çok az altında. Er ya da geç inanıyoruz ki faizimiz uygun yere gelecek. Bu noktada hızlanacak mısınız? Yoksa yavaşlayacak mısınız? Bunları sorabilirsiniz. Ancak bizim için önemli olan enflasyonun aylık düşüşünü gösteren veriler gördüğümüzde tamam oldu diyeceğiz. Hemen zafer bu sebeple ilan etmeyeceğiz. Uygulamalarımız esnek olacak. Şu anda her iş arayan için 2 boş pozisyon bulunuyor. Bu noktada insanların daha alınabilir maaş seviyelerine gelmesi gerekiyor. Aynı şey ürün piyasalarında da geçerli. Gerçekten güçlü bir talebin kapasitenin karşılayabileceği seviyeye gelmesi gerekiyor. Talep çok fazla ve yüksek fiyatlar ile kendini gösteriyor. İlerlediğimiz bir yol var ve bu yol gittikçe kolaylaşmayacak. Bizim hedefimiz kolaylaştırmak ancak bu dış faktörlere de bağlı olacak.

Yeni projeksiyonlar 2024 yılında istihdamın azalacağını gösteriyor. İnsanlar enflasyon kontrolü için daha ne kadar iş kaybı yaşamalı?

Enflasyonu ve işsizliği istediğimiz noktalara indireceksek, şu anda daha düşük işsizlik oranları beklemiyoruz. İnsanları elbette işsiz bırakmaya çalışmıyoruz. Çok fazla insanın çalıştığı ve daha fazla insanın iş imkanı bulabileceği bir piyasa yaratmak istiyoruz. Çalışanların maaş artışı aldığı, en düşük seviyede daha yüksek maaş artışı aldığı pandemi öncesi döneme dönmek istiyoruz. Çeşitli gruplar arasında uçurum bulunuyor. Bunun düzelmesini istiyoruz. Şu anda bu enflasyon ile bu düzelemeyecek. Bunu çözerek bu hedeflere ulaşmak istiyoruz.

Hedeflerinize ulaşma noktasında neden komitenin bir resesyon oluşturmaya çalıştığını söyler misiniz?

Biz resesyon oluşturmaya çalışmıyoruz. %2’lik enflasyonu sağlamaya çalışıyoruz. Bu daha güçlü bir işsizlik oranını getirecek beraberinde. %4’lerde bir işsizlik oranı göreceğiz. Bu ciddi anlamda güzel bir oran.

TÜFE’de %8,6 açıklaması yapıldı, tüketiciler sizce yavaş yavaş harcamalarını tutumlu bir şekilde mi yönetmeye başlıyor?

Devam eden davranış değişikliği var. Tüketiciler güzel bir durumda, harcama yapıyorlar. Tüketici güveninin düşük olduğu söyleniyor, menkul kıymet fiyatları sebebi ve arz fiyatı sebebi ile söyleniyor bunlar. Ancak bizler düşüş görmüyoruz tüketici harcamaları noktasında. Tüketim ekonominin 3’te 2’sini oluşturuyor. Bu sebeple çok yakından takip ediyoruz bu verileri. Amerika iyi bir ekonomiye sahip bu sebeple bu durumla mücadele edebilir.

Ne kadar süre petrol fiyatlarını kovalamak zorunda kalacağız? Şu andaki sürecin temel sebebi petrol fiyatları ise bunu daha ne kadar takip etmemiz gerecek?

Diğer merkez bankalarının yaptığı gibi çekirdek enflasyon daha önemli. Bizim kullandığımız araçlarla ilgili çok daha faydalı. Beklentilerde etki yaratamayacağımız şeyler bulunuyor. Enerji fiyatları küresel emtia fiyatlarından etkilendiğinden bunlara çok fazla etki edemiyoruz.

İlerlemeyi nasıl ölçüyorsunuz? İyi bir indikatördür dediğiniz indikatör nedir? Yani enflasyon verisi size gitmeye devam et ya da daha fazlasını yap diyecek mi?

Biz talep ile ilgili belkide bir rolümüz var. Etkileyebileceğimiz alanları belirlememiz gerekiyor. Etkimizi bu noktada yaratmamız gerekiyor. Çok daha fazlasını yapmak ya da ötesine gitmek her zaman risktir. Bizim tehlikelerin farkında olmamız gerekiyor. Bizim mutlaka fiyat stabilitesini sağlamamız gerekiyor. Bunu sağlayamazsak her şey probleme dönüşecektir