Gelecekte Hangisi ile Kahve Alabileceğiz: Bitcoin mi ‘Para Birimi’ Olmaya Daha Yakın Yoksa Alt Koinler mi?

Bitcoin ve kripto paralara eleştri yönelten ekonomistlerin eleştrilerini gruplandırdığı ana konulardan birisi de, bu ürünlerin yeterince iyi bir ödeme metodu olmaması. Ekonomistler, yüksek volalite barındıran bu ürünlerin hiçbir zaman bir ödeme metodu olarak tam anlamıyla kullanılamayacağını belirtse de, dünya genelinde şu an pizzadan ayakkabıya birçok şeyde kripto paralarla ödeme alınıyor.

Fakat hangi kripto para gerçekten de bir ‘para’ formu olarak kullanmaya en yatkın? Cevap şu an için Bitcoin ama bu genelde en bilinen kripto para olması ile alakalı. Teknik anlamda yapılan analizler, diğer kripto paraların da birçok yerde kullanıldığını belirtirken; donanımsal olarak Bitcoin’den daha iyi olan bu kripto paraların bir gün Bitcoin’in yerini alacağı da düşünülüyor.

Burada Bitcoin Geçiyor

Virtual Coin Squad isimli web sitesi, dünya üzerinde kripto para kabul eden siteleri, hangi kripto paraları kabul ettikleriyle yayınlayan önemli bir kaynak olarka karşımıza çıkıyor ve bu sitenin verileri; hangi kripto paranın daha fazla kbul edildiğini anlamamızda da bize yarayacak bir şey.

Şu aşamada Virtual Coin Squad’ın sitesinde büyük firma kripto para kabul etmiş olarak görünüyor ve bunların arasında sadece iki firma MazeFit (Spor giyim markası) ve Shiny Leaf (kozmetik markası) Bitcoin’i bir ödeme metodu olarak kabul etmiyor. Bunun yanında aralarında Mozilla, Shopify ve Microsoft’un da bulunduğu birçok şirket BTC kabul ederken, şirketler arasında 13 tanesi EThereum, 25 tanesi Litecoin, 14 tanesi Bitcoin Cash, 12 tanesi Monero ve 15 tanesi Dogecoin kabul ediyor ve Bitcoin, burada da diğer kripto paraları açıkça domine ediyor.

Listede sadece 54 firma yer alıyor ve gerçek rakam bundan çok çok daha fazlası. Örneğin UseBitcoin ya da Coinmap gibi siteler de kullanıcılarına bu hizmeti veriyor. Örneğin Coinmap’te New York’a yakından baktığımızda birçok firmanın Bitcoin kabul ettiği yine açıkça görülüyor. Ancak Prag merkezli Satoshi Labs’de yöneticilik yapan Coinmap sitesinin sahibi Bach Nguyen’e göre, birçok işletme artık diğer kripto paraları da kabul etmeye başladı. Nguyen, şunları söylüyor:

”Prag ve Çekya için konuşacak olursam, kripto para kabulünün giderek arttığını görüyorum. Bazı yerler Bitcoin kabul etmeden Litecoin ve Ethereum ile iş yapmaya başlıyor. Bitcoin Cash veren ATM’ler dahi var. Ancak tabii ki Bitcoin daha dominant çünkü içlerinde en eskisi o.”

Alt koinler hem büyük bir sıçrama yaparken, hem de Coinbase Commerce’in de etkisinden faydalanıyor. Şubat ayında çıkan uygulama, birkaç opsiyonu daha barındırsa da, bu tarz uygulamalarda halen tek seçenek Bitcoin ancak bu durumun yavaş yavaş değişmesi de bekleniyor.

Uluslar Arası Para Transferi ve Vergi Ödemesi

Konuyla ilgili yapılan akademik çalışmalar da, Bitcoin’in uluslar arası ödemelerde yoğun bir şekilde kullanıldığını ortaya koyuyor. Gerek saf para gönderme amaçlı olsun, gerek işletmeden işletmeye bir borç ödenmesi olsun, gerekse de ticari hizmetler için olsun; en çok kullanılan kripto para burada da Bitcoin.

Ancak otoritelere göre bu durum sonsuza kadar sürmeyecek. Birçok ödeme sisteminin portföyüne diğer kripto paraları da eklemesinin yanı sıra, önemli kripto para şirketleri de aynı şeyi yapıyor ve partnerlik anlaşmaları ile bu kullanımı arttırıyorlar. Örneğin Bithumb’ın WeMakePrice ile yaptığı bir anlaşma sonucu katılımcı platformlar aralarında ICON, BCH, Ethereum, Ripple ve Bitcoin’in bulunduğu kripto paraları ödeme olarak kabul edebilecek.

Bithumb’ın dışında diğer birçok kripto para borsası da bu noktada kabul edilmek için önemli hamleler yapma gayretinde olmaya devam ederken, Amerika’da da kripto paralar ile vergi ödenmesi konusu net bir şekilde artık gündeme gelmeye başladı. Mayıs ayında Arizona eyaletinde onaylanan yasa, vatandaşlara lisans ücreti ve vergileri Bitcoin ve Litecoin cinsinden ödeme yolunu açarken; Georgia’da ise Şubat ayı sonunda gündeme gelen taslak halen görüşülüyor. Bir başka eyalet Illonis’da da, bu süreç tartışılmaya devam ediyor.

Bitcoin’e Rakipler

Bitcoin bu yazıda birçok kez belirttiğimiz gibi ödeme sektöründe ve diğer para formlarında tartışmasız zirvede olsa da, gelecekte yerinin sağlam olduğunu kimse garanti edemiyyor. Lightning Network ve SegWit’le karşısına çıkan büyük sorunları bir nebze de olsa halledebilen Bitcoin için halen Visa’ya rakip olabilmek uzak bir hayal. LN ile bile saniyede 7 gönderim yapılabiliyorken, Visa’da bu rakam maximum 24 bin! 

Zaten BIS’in yaptığı son araştırma da bunu doğruluyor. BIS, Bitcoin gibi PoW modelini kullanan koinlerin, global ekonomide para fonksiyonu görmesinin zor olduğunu belirtiyor.

Bu noktada devreye giren koinlerden bir tanesi de Bitcoin Cash. Bitcoin Blockchain’inden bazı geliştiriclerin 1 Ağustos 2017’de ayrılmasıyla ortaya çıkan bu koin, Bitcoin’in blok limitinin tam 3200 katı fazla limite sahip ve bu rakam 32 MB. Bitcoin’de ise bu rakam 1 MB olarak karşımıza çıkıyor. Roger Ver de, Bitcoin Cash’in bu alanda çok iyi işler yaptığını belirtiyor. Ancak buna rağmen Bitcoin Cash’te de gönderim ücretleri hayli tuzlu. Bu noktada devreye Ripple giriyor. Ripple, saniyede 50 bin gönderime olanak tanırken; Bitcoin Core hard forku sonucu oluşan Litecoin de kısa blok süresi ile bu alanda önemli bir aday olarak karşımıza çıkıyor. Ethereum da, aynı şeyleri yapmak için uzun bir gayret veriyor ve bakalım süreç Ethereum’u nereye kadar getirecek?

Yavaş ama Derinden Bir Kullanım Artışı

Her ne kadar Bitcoin ile ödeme alan toplam firma sayısının giderek azaldığı yönünde yorumlar yapılsa da, aslında rakamın arttığı ifade ediliyor. Yine konuyla ilgili konuşan Bach Nguyen, geçmiş dönemde 9085 adet firmanın Coinmap’e kayıtlı olduğunu belirtirken, şu an bu sayının 12 bini aştığı ifade ediyor.

Her ne kadar bu sayı dünya üzerindeki tüm şirketler göz önüne alındığında bir okyanus damlası büyüklüğünde olsa da, yine de kripto paraların kullanımının arttığını gösterdiği için hayli değerli. Özellikle de kripto paraların ‘gerçek bir para birimi’ olarak kullanılmasını göstermesi açısından da büyük bir önem arz ediyor.

Bazı analistlere göre, kullanımın artması zamanla daha da olgunlaşacak ve bu iş için ciddi bir sabır gerekiyor. EToro analistli Matt Greenspan, bu konuyu şöyle açıyor:

”Kripto para ile ödeme alma işi muhakkak artacak ki bu zaten yavaş yavaş olmaya başladı bile. İşler tıkırında gittiği müddetçe de bu artarak devam edecektir. Şu anda illa bağımsız bir para birimine ihtiyaç yok ancak hükümet ve bankalara güvenin az olduğu yerlerde kripto paralara talep artacaktır.”