Petrol Piyasasında Fiyat Savaşı Başladı
Geçtiğimiz aylarda halka arzı düzenlenen Aramco, 1.7 trilyon dolarlık değeriyle dünyanın en değerli şirketi olarak gösteriliyor. Ancak şirket hisseleri bugün çok ciddi miktarda değer kaybetmeye başladı.
Corona Virüsü, Suudi Arabistan’daki saldırılar, küresel gelişmeler derken Saudi Aramco’nun hisseleri yılın başından beri yüzde 10’dan fazla değer kaybetti. Şirket ayrıca bugün güne yüzde 5’ten fazla değer kaybederek başladı. Bu düşüş şimdilik devam edecek gibi görünüyor.
Anlaşma Yatmıştı
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), geçtiğimiz cuma günü Viyana’da 178. Olağanüstü Toplantısı’nı düzenledi. Bu toplantıda Suudi Arabistan ile Rusya arasında ciddi bir gerginlik yaşandı.
Son zamanlarda petrole duyulan talep özellikle Corona Virüs salgını nedeniyle azalmaya başladı. Suudi yetkililer bu toplantı sırasında azalan talepten etkilenmemek için petrol üretimini azaltma önerisinde bulundular. Ancak Rusya, petrol piyasasında yaşanabilecek olası bir hareketliliğe hazırlıklı olduğunu söyleyerek Suudi Arabistan’ın önerisini reddetti.
Rus Enerji Bakanı Aleksandr Novak, petrol üretimine getirilen kısıtlamanın bu ay sonunda kalkacağını hatırlatarak şu açıklamayı yaptı:
“1 Nisan itibarıyla OPEC ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerin (OPEC+) üretim kısıntısına yönelik yükümlülükleri sona erecek. Rusya’nın bu tarihten itibaren petrol üretimini artırması Rus şirketlerinin planlarına bağlı
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov da Rusya’nın petrol fiyatlarında yaşanabilecek olası bi dalgalanmaya karşı hazırlıklı olduğunu söyledi ve şu bilgileri paylaştı:
Ekonomik büyüme için şimdiki risklerden biri de elbette petroldür. Gelişmeleri takip ediyorsanız, çarşamba günü OPEC üyesi ülkeler ve Rusya’nın küresel petrol piyasasında satış hacmine ilişkin politikaları daha da geliştirme konusunda bir toplantıları vardı. Biz, Suudi Arabistan’la birlikte kilit oyuncuyuz ve dış pazarlara petrol tedarik hacmini kontrol etmeye devam edilmesi konusunda bir anlaşmaya varılamadı.
Petrol Savaşları
Suudi Arabistanlı yetkililer Rusya’nın bu teklifi reddetmesinin ardından petrol fiyatlarında ciddi bir indirim yaptılar ve fiyatları epey düşürdüler. Petrol danışmanlarından FGE’nin genel müdürlüğünü yapan Iman Nasseri, iki ülke arasında yaşanan olayı şöyle özetliyor:
Suudi Arabistan artık Rusya’yla resmen bir fiyat savaşına girmiş bulunuyor.
Economic Times’ın haberine göre Saudi Aramco önümüzdeki ay içerisinde üretim miktarını da artırmayı planlıyor. Şu anda günde 9.7 milyon varil üreten şirket bu sayıyı önümüzdeki ay 10 milyonun üstüne çıkarmayı hedefliyor.
Son birkaç gün içerisinde yaşanan bu gelişmeler Aramco hisselerinde büyük bir düşüşe yol açtı. Reuters’a konuşan Daman Securities yöneticilerinden Marie Salem, konu hakkında şu yorumu yapıyor:
Aramco, Rusya’yla anlaşma yapılamadığı için baskı altında kaldı. Bunun yerel piyasalardaki etkisini görmeye başladık.
Saudi Aramco varil fiyatlarını düşürmeye devam ederken bazı uzmanlar fiyatlardaki bu düşüşün devam edebileceğini söylüyorlar. Avrupa’daki varil fiyatları 6-8 euro düşmüşken Merchant Commodity Fund’ın kurucularından Doug King şunları söylüyor:
Bu iş epey karışacak. Opec+ daha fazla üretim yapacak ve adeta bir talep kriziyle karşı karşıya kalacağız. Varil fiyatının 30 dolara düşmesi mümkün.
Uzmanlar Endişeli
Suudi Arabistan ve Rusya arasında yaşanan bu gerilim yalnızca bu iki ülkeyi etkilemiyor. Suudi Arabistan’ın varil fiyatıyla ilgili aldığı kararlar neredeyse tüm Körfez ülkelerini etkiliyor.
Bu iki ülke arasında yaşanan gerilim yüzünden Aramco’nun hisse fiyatı IPO’daki seviyenin altına düşmüş durumda.
Saudi Aramco’nun üç aylık grafiği
Fakat uzmanlar bu gerilimin çok daha ciddi sonuçlar doğurabileceğini düşünüyor ve bu yüzden endişeleniyorlar. Şant Manukyan, yaşanan bu gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamalarda kendisini asıl endişelendiren şeyin “fonlama problemleri” olduğunu söylüyor.
Benim derdim bunlarin fiyati degil fiyatlarin getirecegi olasi iflas dagalari, fonlama problemleri.
— Şant Manukyan (@SantManukyan) March 8, 2020
Özellikle kripto para piyasasından tanıdığımız Selcoin de petrol fiyatlarındaki düşüşe değindi ve küresel kriz çağrısında bulundu.
Küresel kriz, dünyanın en büyük halka arzı ile geliyor; ARAMCO
Petrol bu son üç ayda %30 düştü. https://t.co/QrY8ir5aIa— Selcoin (@Selcoin) March 8, 2020
Olası bir küresel krizin kapıda olduğunu söyleyen tek isim Selcoin değil. Geçtiğimiz günlerde Deutsche Bank yetkilileri de bu konuya değinmiş ve dünyayı bir likidite krizinin beklediğini söylemişlerdi. Tüm bu gelişmeler Bitcoin fiyatını nasıl etkileyecek bilmiyoruz. Ancak şu aşamada altın piyasaları bile dalgalıyken kripto para piyasası da pek sabit durmayacak gibi görünüyor.
