Sierra Leone’daki “Blockchainli” Başkanlık Seçiminin Perde Arkası

Sierra Leone 7 Mart’ta gerçekleşen başkanlık seçiminde Blockchain teknolojisini kullandı.

Daha doğrusu pek çok yerde böyle yayınlandı.

Sierra Leone’un başkanlık seçiminde Blockchain teknolojisini kullandığı haberleri İsviçre merkezli bir Blockchain startup’ı olan Agora tarafından yapılan açıklamalara dayanıyordu.

Agora tarafından 8 Mart’ta yayınlanan bildiride şöyle söyleniyordu:

“7 Mart’ta Sierra Leone’da gerçekleşen 2018 başkanlık seçimiyle birlikte Blockchain teknolojisi tarihte ilk kez bir hükûmet seçiminde kullanılmış oldu.”

Agora tarafından yayınlanan bu bildiri TechCrunch, Quartz gibi haber kaynaklarından atıf dahi almıştı.

Ancak Sierra Leone yetkilileri durumun böyle olmadığını söylüyorlar. Sierra Leone’un halk seçimlerinden sorumlu “tek” kurum Ulusal Seçim Komisyonu’dur (NEC). NEC tarafından yapılan açıklamalara göre de 7 Mart’ta gerçekleşen seçimde Blockchain teknolojisi kullanılmadı. 

NEC’nin başkanı olan Mohamed Conteh konuyla ilgili bir açıklamada bulunmuştu ve bu açıklama NEC’nin Twitter hesabı tarafından paylaşıldı. NEC tarafından 18 Mart’ta paylaşılan tweet şu şekilde:

“NEC Başkanı Mohamed Conteh ‘NEC’in seçim sürecinin hiçbir aşamasında Blockchain teknolojisini kullanmamış ve kullanmıyor olduğunu’ açıkça belirtmiştir.”

Blockchain startup’ı Agora diyor ki “seçimler Blockchain teknolojisiyle yapıldı”. Ülkenin seçimlerinden sorumlu komisyon ise çok açık ve net şekilde buna karşı çıkıyor. Peki bu işin aslı ne?

Sierra Leone’da yapılan seçimlerde toplamda 11,200 adet oy verme yeri kurulmuştu. Agora “uluslararası gözlemci” sıfatıyla NEC’ye başvuruda bulundu ve söz konusu 11,200 adet oy verme yerinden 280’ini gözlemlemek için izin aldı. Sierra Leone’daki seçim memurları tıpkı diğer her seçimde olduğu gibi bu seçimde de bildiğimiz oy pusulalarının kayıtlarını tuttular. Daha sonra Agora ekibi aynı oyların kayıtlarını Blockchain üzerinde tuttu ve bu kayıtları Agora’nın websitesi üzerinde yayınladı.

Yani Agora’nın Sierra Leone’da yapılan seçimde bulunmasının tek amacı bir şeyi kanıtlamaktı. Kanıtlamak istenen şey de “seçim kayıtları Blockchain teknolojisi ile de tutulabilir ve devlet yetkilileriyle aynı sonuçlara varılabilir” düşüncesiydi.

Zaten Agora ekibi de 20 Mart’ta yeni bir duyuru yayınlayarak durumu açıklığa kavuşturdu.

Yayınlanan duyuruda öncelikle Agora’nın Sierra Leone’daki seçimle ne bağlantısı vardı sorusu yanıtlanıyor. Duyuruda daha sonra yanlış anlaşılmaya sebebiyet veren şeyin ne olduğuna değiniliyor. Agora’ya göre yanlış anlaşılmanın sebebi NEC’in Blockchain teknolojisinin seçimlerde kullanılmadığı yönünde yaptığı duyurudan iki gün önce (16 Mart) Medium üzerinden yayınlanan bir gönderi.

Medium üzerinden yayınlanan söz konusu gönderi Sierra Leone Açık Seçim Verisi Platformu’nun (SLOEDP) sponsorlarından LAM-TECH’in CTO’su Tamba Lamin tarafından paylaşıldı.

Agora tarafından yapılan resmi açıklamada da bu duruma şöyle değiniliyor:

“Geçtiğimiz haftalarda medyada gördüğümüz olumsuz tepkinin büyük çoğunluğu SLOEDP’den kaynaklanmaktadır.”

SLOEDP, Sierra Leone’daki seçim hakkında elde edilen verilerin toplanması ve paylaşılması için tasarlanmış bir yazılım platformu. Bu platformun aynı zamanda Agora’nın rakibi olduğunu da belirtmek lazım. Agora:

“SLOEDP’nin ne gibi bir amacı olduğunu bilemiyor olsak da kendileri için kullandıkları ‘adil, güvenli ve şeffaf seçimler için açık kaynaklı bir platform’ tanımı, Agora’nın teknolojisiyle doğrudan rekabet halinde. Ayrıca LAM-TECH tarafından electiondata.io sitesi üzerinde yayınlanan halka açık sunumlar, organizasyonlarımız arasında çok bariz çıkar çatışmaları olduğunu gösteriyor.”

En başta belirttiğimiz gibi Agora’nın Sierra Leone’da yapılan seçimlerde çok büyük bir rol oynadığına dair yanlış bir algı bulunuyordu. Peki bu algı nasıl ve neden oluştu? Agora’nın rakibi olan SLOEDP, Agora’yı yalancı çıkarmaya mı çalıştı yoksa bu yanlış algının oluşmasında Agora’nın da payı oldu mu?

Aslında her ikisi de doğru olabilir.

Mesela Agora tarafından yayınlanan bildirideki bazı cümleler sanki Agora o seçimde “gözlemci” rolünden daha resmi bir rol üstleniyormuş gibi bir algı yaratmıyor değil.

• “Ulusal Seçim Komisyonu’nun Agora ile çalışma kararı alması…” (8 Mart’taki basın bildirisi)
• “Sierra Leone, seçim sürecinde Blockchain kullanan ilk hükûmet olmuştur…” (8 Mart’taki basın bildirisi)
• “Agora, Sierra Leone’daki başkanlık seçiminde çalışmaktadır…” (Agora’nın CEO’su Leonarda Gammar tarafından 8 Mart’ta yazılan mesaj)

Neyse ki Agora, Sierra Leone’daki seçim süreci sırasında oluşan yanlış algılardan bir nebze de olsa sorumlu olduğunu kabul ediyor. Agora’nın CEO’su olan Leonardo Gammar, 29 Mart’ta şöyle bir açıklama yaptı:

“Kendi adımıza bazı iletişim sorunları yaşadık ve bu sorunlardan epey ders çıkardığımızı düşünüyorum. Muhabirlerle konuşurken bazı hatalar yaptık ve bu hataları telafi etmeye çalıştığımızda iş işten geçmişti. Bu teknoloji ve bu teknolojinin insanlara sunabileceği yardım bizi epey heyecanlandırdı.”

Gammar aynı zamanda gelecekteki projelerde böyle sorunlar yaşamamak için ekibin halka ilişkiler bölümünü güçlendireceklerini de belirtti.

Kaynak: Futurism