Son Anlaşmaları Gündeme Damga Vurdu: İşte Verge ve Bilinmeyenleri

Geçtiğimiz hafta, tüm kripto para dünyası duyduğu anda doğruluğunu teyit etmek isteyeceği bir haberle çalkalandı. Birçok kişi haberin yanlış, uydurma veya photoshop olduğunu düşünse de aslında olanlar  gerçekti. Kripto para piyasasında bir ilke yol açan bu kripto para ise, Verge idi.

Verge’den yapılan açıklamada, bir yetişkin içerik sitesi ile, ödeme metodu olma konusunda anlaşma yapıldığı belirtilirken,  bu olay kripto para piyasasında gerçekten geniş bir yankı uyandırdı ve insanları meraka sürükledi.

Aslına bakıldığında, günlük ortalama 81 milyon ziyaretçisi olan bir web sitesi ile böylesi bir anlaşma yapılması, elbette ki ilgili firma için büyük bir haber olarak görülebilir ve ayrıca, Verge’ün bu anlaşmasının gizliliği ön planda tutan kripto paralar hakkında bir farkındalık yarattığı da pekala söylenebilir  ancak; yine de Verge’ün bu iş birliğin ciddi tepkiler geldiğini de söylemek mümkün.

Özellikle işlem hacmine bakıldığında sektörün büyük oyuncularından olmadığı açıkça görülen Verge’ün, sunduğu gizlilik hizmeti de sektörün önde gelenleri tarafından uzun süredir eleştrilen bir başka olay. Kripto para piyasasının önde gelen isimleri, Verge’ün bu yetişkin içerik sitesi ile iş birliği yapmasını sert ifadelerle eleştirken, konuyla ilgili konuşan bir başka gizliliği ön planda tutan koin olan Monero’nun araştırma geliştirme ekibinde yer alan Sarang Noether, şöyle konuştu:

”Porn Hub ile yaptıkları anlaşmanın, koine değer anlamında bir şey kattığını düşünmüyorum. Teknik olarak da, Verge’e bir kıymet kazandıran bir anlaşma değil. Bu, bana göre tamamen şu anlama gelen bir anlaşma: Eğer Porn Hub’a milyon dolarlar verirseniz, siz de onlarla anlaşma imzalayabilirsiniz.”

Noether’in yaptığı açıklamalar ışığında bakacak olursak, Verge’ün bu anlaşmayı yapması için para toplandığı düşünülebilir. Aslında bu doğru bir tahmin. Çeşitli sosyal medya sitelerinde konuyla ilgili ciddi çalışmalar yürüten ve kendilerine #vergefam adı veren Verge camiası, Porn Hub ile anlaşma imzalanabilmes için tam 75 milyon XVG topladı ki bu rakam o dönemin dolar değeri ile 5.2 milyon dolar ediyordu.

Verge’ün konuyla ilgili paylaştığı cüzdan adresine, anlaşmanın yapılmasını sağlamak için XVG’ler akmaya devam ederken, konuyla ilgili konuşan Verge geliştiricilerinden Justin ”Sunerok” Valo, bu olay için şöyle bir yorum yapmıştı:

”Bu, birçok kişinin hayatında hiçbir zaman görme şansının olmadığı dünya çapında bir pazarlama örneği. Sizlere teşekkür ediyorum. Bu hamlelerimizin, kripto para piyasasına çok olumlu etkileri olacağına inanıyorum.”

Ancak Verge’ün Porn Hub gibi bir yetişkin içerik sitesi ile iş birliği yapmasını beğenmeyen kişiler de yok değil. Özellikle birkaç Twitter ergeni sevinecek diye böyle bir anlaşma yapmanın yersiz olduğunu  düşünen birçok kişi, konuyla ilgili görüşlerinin alınmadığını; alınılsa da dinlenilmediğini sert bir şekilde dile getirdi.

Ancak Verge’ün böylesi bir web sitesi ile anlaşma yapmasının koine kötü anlamda şöhret katacağı noktasında muhalif görüşlere katılan bir diğer grup ise, reklamın iyisi kötüsü olmaz diyerek, böylesi bir anlaşmanın -her ne kadar çok tercih edilecek bir anlaşma olmasa da- yine de koine olan ilgiyi arttıracağını düşünüyor. Konuyla ilgili bir görüş, şunu söylüyor:

”Verge’ün bu hamlesi ile ‘kripto para piyasalarının kötü çocuğu’ imajına yatırım yaptığını düşünüyorum. Başarılı olur ya da olmaz onu zaman gösterecek ancak, artık insanlar Verge’ü bir yetişkin içerik sitesinin ödeme metodu olmuş bir koin olarak görecekler. Bence, Verge ekibinin önemsediği de bu.”

Verge’ün Dünü Bugünü

Geriye dönüp şöyle bir baktığımızda aslında çok kısa bir süre önceye kadar Verge’ün değeri çok çok azdı.

Hayli az bilinen bir kripto para olarak, 2014 yılında Floridalı alelade bir programcı olan Justin Valo tarafından ilk olarak dogecoindark adı ile piyasaya sürülen bu koin, o dönem için marijuana kullanımına aracılık etmek için çıkartıldığı iddiası ile, yasal birimler ile uğraşmak durumunda kaldı.

Daha sonra kripto parada bir fork gerçekleşti ve peercoin adını alan yeni bir koin doğdu. Gizlilik vaad eden ödeme metodu mottosu ile yola çıkan dogecoindark, Tor ve IP2 adı verilen iki anonim ağ üzerinden bunu yapmayı planlıyordu ancak, o dönem için bu fikir Tor camiası tarafından pek de kabul görmemişti.

Alt koin çılgınlığının tavan yapmaya yeni yeni başladığı o günlerde, kripto para piyasanın o dönem için kalbinin attığı Bitcoin Talk forumunda insanlar dogecoindark’a hayli tepkiliydi. Birçok kullanıcı gizlilik sunduğunu iddia eden koinlerin borsaya gidince böylesi bir şeyi sunma şansının kalmadığını belirterek: ”Eğer bir koin borsaya gidiyorsa onun şifrelenmiş olması ile ilgili bağladığımız tüm umutlar da, aynı şekilde çöpe gider.” demişti.

Dogecoindark daha sonra birçok kripto para takipçisi tarafından az bilinen veya hiç bilinmeyen bir koin olarak yola devam etti ve 2 yıl önce Verge koin adında yeniden isimlendirildi. Birkaç fiyat dalgalanması ve borsalara giriş ile birlikte yeniden kendini toparlayan Verge geliştiricisi Justin Valo, o dönem için yeniden isimlendirme kararı alma sebeplerini Verge topluluğunun isteğine bağlamış ve ”İnsanlar, daha fazla ciddiye alınmamız için yeni bir isimlendirme yapmamız gerektiğini söyledi, biz de öyle yaptık.” ifadelerini kullanmıştı.

Geçen yıl Bitcoin’in adeta çıldırıp 20 bin dolar seviyelerine geldiği günlerde Verge de müthiş bir yükseliş göstermiş ve sadece birkaç gün içinde 0.005 dolardan 0.25 dolara çıkmıştı.

Verge’ün fiyatındaki bu muazzam artışın tek sorumlusu elbette Bitcoin’in ve piyasaların o dönem çılgın atması değildi. Kripto para camiasının en tartışmalı ve nev-i şahsına münhasır isimlerinden John Mc Afee de, Verge ile alakalı bir tweet atıp ”Monero, Zcash ve Verge gibi gizlilik odaklı kripto paralar asla kaybettirmez ve kaybetmez.” demişti.

Tweet, daha sonra Mc Afee ile alakalı olduğu iddia edilen birçok sosyal medya hesabından da paylaşılmış, ancak Mc Afee daha sonra tüm bu hesapların fake olduğunu iddia etmiş ve Verge’ün fiyatının yoktan yere arttığını belirtmişti.

Başarılamamış Bir Gizlilik Deneyimi

Mc Afee’nin açıklamalarının birkaç gün sonrasında, bir web sitesi Verge ile yapılan para transferlerinin yerini saptadığı bir  veri setini paylaştı.

Bu haber de kripto para camiasında geniş yankı uyandırırken, birçok kişi Verge’ün aslında o kadar da gizli olmadığını belirtirken, konuyla ilgili o dönem konuşan Monero geliştiricilerinden Riccardo Spagni, şunları söylemişti:

”Verge’in XVG’si onların gizlilik durumu hakkında birçok şey okuyorum. IP adreslerinin gizliliği, onların savunduğu belki de tek şeyleriydi ancak şimdi görüyoruz ki, burda da çuvalladılar.”

Buna karşın birtakım Verge yatırımcıları ise, bu olayların hepsini koinin fiyatını kasıtlı olarak düşürmeye çalışma operasyonu olarak yorumlamış ve birçok bilginin sahte olduğu görüşünde birleşmişti. Konuyla ilgili o dönem konuşan Talo, bunların hiçbiri gerçek haber değil ve bu IP adresleri bizim kullanıcılarımızın değil, diyerek olayı yatıştırmaya çalışmıştı.

Verge ve Valo daha sonra yeni bir protokol duyurup artık işlemlerin çok daha gizli olacağını iddia etse de, bu durum da kripto para camiasında beklenilen etkiyi göstermedi. Konuyla ilgili birçok otorite olumsuz yaklaşırken, Sarang ise şu ifadeleri kullandı:

”Verge’ün ekibi yine kendi iş geçmişleri ile katiyen örtüşmeyen beylik gizlilik iddiaları ve bunları başarmak için yeni yollar sunuyor. Verge, gerçekten piyasada ‘güzel bir iş yapamamanın’ net bir tanımı olma yolunda son sürat ilerlemeye devam ediyor.”

Madencilik

Gizlilik sorununun ayyuka çıkması, Verge’ün başına gelen ilk şey değildi. Porn Hub ile yapılan anlaşmanın sadece birkaç hafta öncesinde, bir hacker Verge blokchain’ine girip saniyede bir bloğu haklayarak, milyonlarca XVG’yi hesabına geçirmeyi başardı.

Yine Bitcoin Talk forumunda önemli saygı gören ocminer takma adlı kullanıcının ifadesine göre hacker; sisteme girip çok düşük zorluk seviyelerinden milyonlarca XVG çalmayı başardı.

Ocminer, bu olaydan Verge’ün geliştirici ekibini sorumlu tutarken, ekibin bu olayda çok büyük bir ihmali olduğunu iddia etti ve Verge’ü sadece John Mc Afee’nin bir tweeti ile prim yapmayı başarmış ama aslında baştan aşağı berbat bir koin olarak niteledi.

Ocminer daha sonra Justin Valo’yu da çok ağır bir dille eleştirmiş ve Valo’ya: ”Allah aşkına biraz elinizi cebinize atın ve sağlam bir geliştirici ekip kurun. Şu an herkes, sizin kodlama konusunda bir halt bilmediğinizi düşünüyor.” dedi.

Olayla ilgili iddiaların ne hikmetse Reddit’deki Verge subredditinde fazla konuşulmadığını belirten Sarang ise, bazı eleştrilerin ise sansürlenmiş olabileceğini düşündüğünü belirtti.

Ancak, Verge geliştiricisi Justin Valo’ya göre, tüm bu yaşanan tartışmalar, Verge camiasını etkilemiş veya bölmüş değil. Valo, Verge camiasına övgüler yağdırırken şöyle konuştu:

”Açıkçası bizim destekçilerimiz beni şaşırtmayı bir şekilde başarmaya devam ediyor. Gerçekten çok büyük ve aynı zamanda bir o kadar da güçlü bir aileyiz.”

Valo Gerçekten Haklı mı?

Justin Valo her fırsatta Verge camiasının ürünün tamamen arkasında olduğunu ve çok güçlü olduğunu söylese de, Verge yatırımcıları arasında çatlak sesler hiç azımsanmayacak kadar fazla sayıda.

Örneğin, Porn Hub ile yapılan anlaşmanın duyrulmasından kısa bir süre önce atılan bir iddia ortalığı adeta kasıp kavurmuştu. Buna göre, şirket tarafından paylaşılan ve bağış beklenen cüzdan adresine gelen 8.6 milyon adet XVG’nin Binance’e geçtiği ve oradan da Ledger cüzdana intikal ettiği iddiası büyük yankı uyandırmış; ancak bu iddialar Verge tarafından kesin bir dille yalanlanmıştı.

Verge camiasının içindeki çatlak sesleri, dışına çıktığınızda ise daha yüksek oranda duymanız mümkün.

Yine yetişkin içerik konusunda Blokchain tabanlı bir girişimin kurucusu olan Intimate CEO’su Leah Callon Butler, Porn Hub tarafından kendilerine de ciddi teklifler yapıldığını ancak bunu kabul etmediklerini belirtti.

Butler, aracılar vasıtası ile Porn Hub’un kendilerine teklifte bulunduğunu belirtirken, bunu reddetme sebeplerini ise şöyle açıkladı:

”Ücretsiz bir şekilde yetişkin içeriğini milyonlara sunarak prim  yapmaya çalışan bir firma ile, Intimate olarak iş birliği yapmak istemedik. Bunun, bizim marka değerimizi zedeleyeceğini düşündük ve bu sebeple Porn Hub’un bize yaptığı iş birliği teklifini reddettik.”

Sadece Butler’ın Intimate’i değil, bazı diğer firmaların da geçmişte Porn Hub ile çalışma yapmayı reddettiği belirtiliyor. Örneğin Spank Chain CEO’su Ameen Soleimani de kendi girişiminin Porn Hub ile çalışma fırsatını etik gerekçeler sebebiyle reddettiğini belirtiyor. Soleimani, ayrıca Verge’ün fiyat dalgalanmalarının da hayli tartışmalı olduğunu ve bu koinin sürekli bir artıp bir azaldığını ifade ediyor ve Verge’ü manipülasyona çok açık bir koin olarak nitelendiriyor.

Ancak yukarıda da sizlere belirttiğimiz gibi, konuyla ilgili tartışmalar bir yana, bu iş birliği anlaşmasının Verge’ün popülaritesine büyük etkisi olduğu aşikar.

Reklamın iyisi kötüsü olmaz mantığı bu anlaşmayı yaparken Verge geliştiricilerinin aklının ucunda mıydı bilinmez ama, konuyla ilgili bir açıklama yapan Monero geliştiricisi rehrar, enteresan ifadeler kullandı:

”Biliyorsunuz ki dünyanın yüzde 90’ı aptallardan oluşuyor. Eğer aptallara yönelik bir pazarlama stratejisi geliştirirseniz zengin olursunuz. Verge bunu yapıyor. Monero da böyle bir politika izleyebilir ancak bunu yapmamayı tercih ediyoruz.”

Birçok otorite, ucunda ne olursa olsun böylesi bir anlaşmanın, sektörün az bilinen paydaşlarından olan Verge’ü, bir anda kripto para piyasasınn önemli aktörlerinden biri haline getirdiğini düşünüyor. Sarang, şu ifadeleri kullanıyor:

”Açıkçası Verge’ün mantıklı bir pazarlama stratejisi güttüğü kanaatindeyim. Bence bu hamleleri ile bir anda büyük bir yükseliş yaşadılar. Bakalım gelecek neler gösterecek, hep birlikte göreceğiz.”

Verge’ün Porn Hub anlaşması elbette ki birçok kişiyi meraklandırıp heyecanlandırmayı başardı ve gerçekten kabul edelim ki, bir hayli fazla etkileşim alıp konuşuldu. Bakalım kripto para piyasasında böylesi anlaşmaların devamı gelecek mi, gelecekse de kimler nasıl yapacak?