Visa’nın Dijital Parası Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Dünyanın en büyük finans şirketlerinden biri olan Visa kendi dijital parasını geliştirmek için patent başvurusunda bulundu.
Visa International Service Association adıyla 8 Kasım 2019 tarihinde yapılan bu başvuru geçtiğimiz gün ABD Patent ve Marka Ofisi tarafından halka açık bir şekilde yayınlandı.
Visa‘nın aldığı bu patent belli bir merkezi kuruluş tarafından yönetilen yeni bir dijital para sistemi ile ilgili. İşin içinde “merkezi bir kuruluş” olduğu için bunu bir kripto para sistemi olarak adlandırmak pek mümkün değil. Fakat bunu “dijital para” sistemi olarak adlandırmak gayet mümkün. Çünkü Visa blockchain tabanlı bu sistemin fiziki paranın yerini alabileceğini belirtiyor.
Merkeze Bağlı Olacak
Visa’nın patent başvurusunda bu dijital para sisteminin belli bir merkeze bağlı olacağı söyleniyor. Visa burada “merkezi bir kuruluş” derken özellikle “merkez bankalarını” kastediyor.
Günümüzde blockchain tabanlı sistemlerin merkezsiz bir şekilde işleyebildiklerini biliyoruz. Bunlara örnek olarak elbette Bitcoin gibi kripto paraları gösterebiliriz. Fakat Visa bu sistemin merkezsiz bir şekilde işlemesini istemiyor. Şirket bu konuyla ilgili şöyle bir not düşüyor:
”Kripto para sistemlerinin itibari para sistemlerinden üstün oldukları bazı alanlar var. Mesela kripto paralarla itibari paralara kıyasla çok daha hızlı bir şekilde işlem yapılabiliyor. Ayrıca bazı kripto paralar blockchain tabanlı oldukları ve bu ağdaki veriler değiştirilemediği için daha güvenilir olabilirler… Fakat kripto paralar buna rağmen itibari paralar gibi regüle edilmiş değiller. Ayrıca kripto paralar elektronik cihazlarla çalıştıkları için bir devletin kendi kontrolündeki itibari para sistemini bir kripto para sistemine çevirmesi pek pratik olmayacaktır. Çünkü o ülkede yaşayan insanların bir kısmının elektronik cihazlara erişimi olmayabilir. Bu da itibari paradan kripto paraya geçişi zorlaştırır.”
Kripto paraların regülasyon konusundaki yetersizliklerine değinen Visa; bir ülkenin tamamen kripto para sistemine geçmesinin de pratik olmadığını belirtiyor.
Nakitin Yerini Alabilir
Kripto paralar fiziki paraların yerini almak için ortaya çıktılar ama Visa bunun mümkün olduğunu düşünmüyor. Çünkü bir kripto paranın bir itibari paranın yerini alabilmesi için o ülkedeki herkesin akıllı telefonunun olması, bu parayı nasıl kullanacağını bilmesi gerekiyor.
Visa bu yüzden fiziki paranın yerini almayacak, bunun yerine bu parayı destek olacak merkezi bir dijital para sistemi kullanmayı öneriyor. Patentten alıntı yapmak gerekirse Visa burada “fiziki paraya dayanan, dijital bir itibari para sisteminden” bahsediyor. Dolayısıyla şirketin amacı kripto paralarda olduğu gibi fiziki parayı tamamen ortadan kaldırmak değil, onu aşamalı bir şekilde dijital ortama aktarmak.
Şirketin patentinde yer alan bilgilere göre bu sistem %100 dijital olabilir. Hatta Visa bu sistemle birlikte “piyasalardaki nakit para kullanımınını tamamen bitebileceğini” ve ödeme ekosisteminin genel olarak “iyileştirilebileceğini” belirtiyor.
Henüz Başlamadı
Visa’nın böyle bir patent başvurusunda bulunmuş olması şirketin bu projeyi kesinlikle hayata geçireceği anlamına gelmiyor. Dolayısıyla ‘Visa kendi dijital parasını mı çıkarıyor?’ sorusunun yanıtı şimdilik hayır.
Fakat bu; bu patent başvurusunun önemsiz olduğu anlamına gelmiyor. Çünkü bu patent başvurusu Visa’nın da dijital paralarla ilgili bazı planlarının olduğunu somut bir kanıtı. Bu başvuru ayrıca Visa’nın merkezsiz bir dijital parayla değil merkezi bir dijital parayla ilgilendiğinin de göstergesi.
