Tether Belirsizliklerle Sarmalanmaya Devam Ediyor

Tether ile ilgili özellikle son zamanlarda çok fazla gelişme olmaya başladı. Sabit olduğu iddia ediliyor olsa da Tether ve yancısı Bitfinex kripto para sektöründeki pek çok dengesizliğin merkezini oluşturuyor olabilir. Hafta sonunda Tether’ın denetleme firmasıyla yolları ayırdığını bildirmiştik. Tether ile ilgili bu haberlerden sonra zaten şirketin kapalı kapılar ardından iş yapmasından şüphelenen kişilerin şüpheleri iyice şiddetlendi. Topluluktakiler Tether’ın yaptığı işin denetlenmesini umuyordu ancak aylar süren bekleme sonrasında Friedman LLP de işin içinden çıkınca bu beklenti boşa çıktı.

Tether, Friedman ve Hiç Olmayan Denetleme

Tether’in hikayesi artık çocuk masalına dönmeye başladı. Hikaye o kadar fazla kez anlatıldı ki artık hikayedeki bazı gerçeklikler kararıyor. Gerçek olan şeylerden biri de 1 $ gibi sabit fiyata sahip olan Tether tokenları, milyonlarca kripto para yatırımcısı ve birkaç büyük kripto para borsası tarafından itibari paranın “vekili” işleviyle kullanılıyorlar. Bu konuyla problemi olan, Tether’ı ve Bitfinex’i (sahiplerinin Tether’de de hisse sahibi olduğu borsa) pek sevmeyen çok fazla kişi yok.

Coinbase yılda 1 milyar $ gelir elde ederken, Binance 300 milyon $ kazanırken ve Coincheck 400 milyon $‘lık NEM saldırısından mağdur olan kullanıcılara bu parayı telafi edebiliyorken borsaların para konusunda pek darda olmadıklarını söylemek yersiz kaçmaz. İnsanların endişelenmesine yol açan şey Tether’ın gizliden gizliye iş yapıyor olması. Geçtiğimiz yıl Tether’ın piyasaya soktuğu USDT’leri karşılayacak kadar Dolar’a sahip olmadığı yönünde çıkan dedikodular sonucunda Tether pek istemeden de olsa kamuya açık bir denetlenme yapılmasını kabul etmişti. Yatırımcılar denetleme raporunun yayınlanmasını beklerken bu süreç gecikti de gecikti ve artık insanlar bu denetlenmenin asla yayınlanmayacağını söylemeye başladılar. Haklılarmış.

Lafla Peynir Gemisi Yürü…yor

Friedman LLP Tether ile olan ilişkisinin bittiğine dair bir açıklama yayınladı yayınlamasına ancak ilişkinin neden bittiğine dair çok fazla detay vermedi. İnsanların bu ikilinin arasındaki ilişkiden en büyük korku sebebi denetlemeler sonucunda Tether’ın ürettiği USDT’leri -ki bu yıl her hafta 500 milyon civarı üretiyorlar- karşılayabilecek kadar Dolar’a sahip olmadığının ortaya çıkma ihtimaliydi. Ama Tether veya Bitfinex’in, yeteri kadar Dolar’a sahip olduğu ortaya çıksa bile korku sebebi ortadan kalkmazdı. Eğer Tether, ürettiği USDT kadar Dolar sahibiyse ancak geçerli herhangi bir sebep olmadan kafasına göre USDT üretip duruyorsa gene sorun var demektir.

Kağıt üstünde baktığımızda Tether’ın banka hesabına itibari para ile ödeme gerçekleştiği zaman toplu halde USDT oluşturmak son derece basit bir süreç olmalı. Bu sürecin denetlenmesi de en az o kadar basit olmalı. Denetlenmenin yapılacağı da Mayıs 2017 civarlarında Friedman LLP’nin “kapsamlı bir bilanço denetlemesi” yapacağına dair söylentilerin çıkmasıyla öğrenildi. Tether, Friedman LLP ile olan ilişkisini sonlandırdığına dair yaptığı duyuruda şöyle söylemişti:

“Friedman ile olan ilişkinin sona erdiğini doğruluyoruz. Friedman’ın, Tether’in kısmen basit bilançosu için artık işkence boyutuna ulaşacak kadar detaylı prosedürler uygulaması sonucunda yakın bir zaman dilimi içerisinde bir denetleme sağlayamayacağımız bariz hale geldi.”

Aslında son derece basit olması gereken bir sürecin neden bu kadar karmaşık bir hale büründüğüne dair topluluk arasında tartışmalar sürüyor. Tabii Tether’ın azılı düşmanı, “Bitfinex’ed” adlı kullanıcı da durumla ilgili yorum yaptı:

“Friedman LLP ‘blockchain’i denetlemiyor, ‘akıllı kontratları’ denetlemiyor, USD banka hesaplarını ve USD işlemlerini denetlemek için işe alınmışlardı. 

Friedman LLP’yi işe almak, bir Bitcoin yatırımcısının Lamborghini’sinin düzeltilmesi için tamirci çağırmasına benziyor. 

Tamircinin blockchain hakkında bir şey bilmesine gerek yok.”

Bilanço Şart

Pek çok kişi Bitfinex’ed gibi düpedüz Tether düşmanlığı yapma niyetinde değil. İnsanlar yalnızca her şeyin düzenli olduğundan ve kripto para yatırımı yaparken aniden başlarına bir şey gelmeyeceğinden emin olmak istiyorlar. Tether gibi bir şirketin çökmesinin ya da hizmetlerine ara vermesinin piyasayı ne ölçekte etkileyeceğini kestirmek zor ancak bu etkinin çok güzel olmayacağı kesin ve piyasadaki çöküş aylarca bile sürebilir. Tether’ın tüm bunlarla ilgili sessizliği koruması sırasında başka bir “sabitkoin” alternatifi olan Trusttoken, yavaş yavaş kendini göstermeye başladı.

Bazı kripto para uzmanları sabitkoin fikrinin işe yaramayacağını ve en nihayetinde başarısız olacağını düşünüyor. Bu başarısızlığın sebebi devletlerden gelen müdahale de olabilir, sabit olması gereken koin fiyatını sabit tutamamak da olabilir. Mesela Tether, Bitcoin’de ciddi bir düşüş yaşandığı sıralardan 1 $ sınırını biraz aşabiliyor ve geçtiğimiz hafta sonu Friedman haberleri ortaya çıktığında 1 $’ın biraz altına düşmüştü. Tether’a alternatif olarak ortaya çıkan koinlerin bu engelleri aşıp aşamayacağı belli değil. Tether’ın şu anki belirsizlikler yüzünden çektiği cefaları göz önünde bulundurursak Tether’ın yerini almaya çalışan bir sabitkoinin, şirketin düzgünce denetlendiğini ve olabilecek en üst düzeyde şeffaflığa sahip olduğunu kanıtlamak için epey uğraşması gerekecek.